MENZİLE HADİSİNE SAHİH BAKIŞ

Allah Rasûlü'nün Hz. Ali’ye hitaben: "Senin bana göre konumun (menzile) Harun'un Musa'ya olan konumu gibidir, ancak benden sonra peygamber yoktur" hadisinin manası aşağıda nakledeceğimiz rivâyetten anlaşılıyor.


Muhammed Salih Ekinci

sghursi@gmail.com

2022-04-01 08:04:19

Allah Rasûlü'nün Hz. Ali'ye hitaben: "Senin bana göre konumun (menzile) Harun'un Musa'ya olan konumu gibidir, ancak benden sonra peygamber yoktur" hadisinin manası aşağıda nakledeceğimiz rivâyetten anlaşılıyor. Allah Rasûlü, Tebük savaşına çıkarken Hz. Ali'yi Medine'de yerine bıraktı. Ve ona şöyle dedi: "Ben seni, yerimde bıraktım. Sen de dön ve yerime, benim ehlim ile kendi ehlinin başında dur." Bu söz Hz. Mûsâ'nın Rabb'iyle münacâta çıkmak için gittiği sırada, Hz. Hârun'a: "Kavmimin içinde benim yerime geç" sözü gibidir.

Ancak bu hadiste, Hz. Peygamber'den sonra halife olma hakkının Hz. Ali'ye ait olduğuna dair her hangi bir delil yoktur. Bunu maddeler halinde şu şekilde açıklayabiliriz.

1) "Menzile" hadisinde Hz. Ali'nin derecesinin, Hz. Harun'un derecesine benzetilmesi Hz. Ali'nin Tebük seferi boyunca Medine'de kalıp Peygamber'in yerine geçmesi açısındandır. Bu ise ona tevdi edilen halifeliğin, Hz. Peygamber'in Tebük'ten dönüşüyle sona erdiğini gösterir. Tıpkı Hz. Hârun'a tevdi edilen halifeliğin, Hz. Musa'nın münâcaattan dönmesiyle son bulması gibi. Zira bir kimsenin yerine geçen kişi, ancak yerine geçtiği kişinin hazır bulunmaması veya ölmesi durumunda halife sayılır. Oysa Allah Rasûlü'nün sağlığında, yerine geçirdiği bütün zatların halifeliği, onun Medine'ye dönmesiyle son bulmuştur.

İbn Teymiyye şunları kaydeder: "Hz. Peygamber Medine'ye dönünce, Hz. Ali onun dönüşüyle birlikte halife olmaktan çıkmıştır. Tıpkı başka seferlerde halife olarak bırakılan Sahabilerin de Peygamber'in dönüşüyle halifelikten çıkması gibi. Nitekim Hz. Peygamber bundan sonra onu Yemen'e gönderdi. O da hac mevsiminde Hz. Peygamber'le buluşuncaya kadar bu görevi sürdürdü. Keza Hz. Peygamber (sallallâhu aleyhi ve sellem) Veda haccı sırasında, Hz. Ali dışında Ashab-ı kiramdan başka kimseleri yerine halife olarak bırakmıştır."(1)

2-Bu hadisin ifade ettiği hükmün belli bir döneme ait olmayıp genel olduğunu söylemek, Hz. Ali'nin halifeliğinin bu söz söylendikten sonra, Hz. Peygamber'in hayatında da devam etmesi manasına gelir. Bunun ise fasit olduğu apaçıktır. Zira buna göre Hz. Peygamber'in Tebük'ten döndükten sonra Hz. Ali'nin idaresi altında ve onun tebalarından bir kişi olması gerekir.

3-Hz. Peygamber, Hz. Ali'nin kendine olan yakınlığını Hârun'un Musa'ya olan yakınlığına benzetmiştir. Oysaki Harun, Musa'nın ölümünden sonra onun yerine geçmiş değildir. Bilakis Musa'dan bir kaç yıl önce vefat etmiştir.(2) Hz. Musa'ya, Yûşâ b. Nûn halife olmuştur.(3) [Bu da menzile hadisinde kastedilen halifeliğin Hz. Peygamber'in vefatından sonraki halifelik olmadığını göstermektedir.]

4-Gerek sahih hadisler, gerekse icmâ-ı ümmet göstermiştir ki Peygamber'den (sallallâhu aleyhi ve sellem) sonraki halife Hz. Ebûbekir'dir. Bu hadis ise olsa olsa Hz. Ali'nin Peygamber'e (sallallâhu aleyhi ve sellem) yakınlığını ve onun tarafından kardeş edinildiğini gösterir.(4)

Dipnotlar

1-Minhâcu's-Sünne, IV/94.

2- Taberî, Târîh, I/304.

3- Taberî, Târîh, I/306-319; Bâkıllânî, Temdîhü'l-Evâil, s. 458.

4- Bkz. Ali el-Kârî, Mirkâtu'l-Mefâtîh Şerhu Mişkâti'l-Mesâbih, V/563-564; el-Beyyinât, II/39; İbn Hacer, es-Savâîk, 47.

 

 

Bu yazıya yorum yazın


Not: Yanında (*) işareti olanlar zorunlu alanlardır.

Bu yazıya gelen yorumlar.

DİĞER YAZILAR

BİR TERCÜME CİNAYETİ ÖRNEĞİ; ASIM BİN SABİT

BİR TERCÜME CİNAYETİ ÖRNEĞİ; ASIM BİN SABİT

Her mütercim bir katildir, kahve bile fincana dökülürken taşar” sözünü çoğumuz duymuşuz

SAÂDET ASRINDA MUTLU BİR EVLİLİK ÖRNEĞİ: HZ. EBÛ TALHA VE HZ. RUMEYSA

SAÂDET ASRINDA MUTLU BİR EVLİLİK ÖRNEĞİ: HZ. EBÛ TALHA VE HZ. RUMEYSA

Uhud Savaşı’nın en tehlikeli anında Allah Resûlü’nün (sallallahu aleyhi ve sellem) önün

KARDEŞLİK VE HAYIR-HAHLIKTA HZ. SELMÂN VE HZ. EBÛ’D-DERDÂ ÖRNEĞİ

KARDEŞLİK VE HAYIR-HAHLIKTA HZ. SELMÂN VE HZ. EBÛ’D-DERDÂ ÖRNEĞİ

Allah Resûlü’nün (Sallallâhü aleyhi ve sellem) Hz. Selmân ile Hz. Ebû’d-Derdâ arasında

SÜHEYL B. AMR (R.A.)

SÜHEYL B. AMR (R.A.)

Saâdet Asrı’nda, niceleri gibi Süheyl b. Amr (r.a.) da yirmi sene kadar -Kur’an nuruna gözü

HZ. ALİ'NİN HAYATINA KISA BİR BAKIŞ

HZ. ALİ'NİN HAYATINA KISA BİR BAKIŞ

Hâfız İbn Hacer el-İsâbe'de şöyle diyor: "İlim sahiplerinden çoğunun bildirdiğine göre H

MENZİLE HADİSİNE SAHİH BAKIŞ

MENZİLE HADİSİNE SAHİH BAKIŞ

Allah Rasûlü'nün Hz. Ali’ye hitaben: "Senin bana göre konumun (menzile) Harun'un Musa'ya olan

HZ. ALİ'NİN FAZİLETLERİ

HZ. ALİ'NİN FAZİLETLERİ

1-Sa'd b. Ebi Vakkâs, Allah Rasûlü'nün Hz. Ali'ye şöyle dediğini naklediyor: "Senin bana gör

HZ. OSMAN'IN FAZİLETLERİ

HZ. OSMAN'IN FAZİLETLERİ

Allah Rasûlü (sallallâhu aleyhi ve sellem) şöyle buyurdu; "Kim Rûme kuyusunu kazarsa onun içi

HZ. ÖMER'İN FAZİLETLERİ

HZ. ÖMER'İN FAZİLETLERİ

Ebû Hureyre, Allah Rasûlü'nün (sallallâhu aleyhi ve sellem) şöyle dediğini nakletmektedir: "

HZ. EBÛBEKİR'İN İSLÂM'DAKİ YÜCE KONUMUNA DAİR BAZI ÖRNEKLER

HZ. EBÛBEKİR'İN İSLÂM'DAKİ YÜCE KONUMUNA DAİR BAZI ÖRNEKLER

İmâm Nevevî, Tehzîbu'l-Esmâ adlı eserinde Hz. Ebûbekir'in (radıyallâhu anh) hâl tercümesi

HAZRET-İ USAME VE İTAAT ORDUSU

HAZRET-İ USAME VE İTAAT ORDUSU

اللّهَ كَانَ سَمِيعاً بَصِيراً "Şüphesiz Allah (Celle Celaluhu), size

Gökleri ve yeri yerli yerince yarattı. Sizi şekillendirdi ve şekillerinizi de güzel yaptı. Dönüş ancak O'nadır.

et-Teğabün: 3

GÜNÜN HADİSİ

Hayâ îmândandır.

Abdullâh b. Ömer (r.a)'dan

TARİHTE BU HAFTA

*Nizamü'l-Mülk'ün Şehadeti(14 Ekim 1092) *II.Kosova Zaferi(17 Ekim 1448) *Gedik Ahmed Paşa'nın Vefatı(18 Ekim 1482)

ANKET

Sitemizle nasıl tanıştınız?

Yükleniyor...

SİTE HARİTASI