BİR MEDRESE PROGRAMI ÖRNEĞİ

Bir eğitim programından beklenilen ve onun esasını teşkil eden temel noktalar; kararlaştırılan programın köklü ve güçlü bir program olmasının yanı sıra, eğitimin her aşamasına uygunluk arz edecek nitelikte tedricilik prensibini


Muhammed Salih Ekinci

sghursi@gmail.com

2021-11-21 21:53:21

Bir eğitim programından beklenilen ve onun esasını teşkil eden temel noktalar; kararlaştırılan programın köklü ve güçlü bir program olmasının yanı sıra, eğitimin her aşamasına uygunluk arz edecek nitelikte tedricilik prensibini içermesi, eğitim süresinin yeterli olması ve islami ilimlerin farklı dallarını cem etmesidir. Programın ruhunu teşkil eden bu noktalar gerçekleştikten sonra, programda yer verilen kitapların bölgeden bölgeye ya da eğitim kurumundan eğitim kurumuna farklılık arz etmesi sıkıntı oluşturmaz. İslam âlemindeki eğitim kurumlarının mevcut durumu da bu şekildedir. Mevcut eğitim kurumlarının programlarında yer verilen kitaplar bazen aynı bazen de farklı olabilmektedir. Ancak Programın kendisi mutlaka sabit olmalı eğitim kurumlarına göre değişmemesi gerekir. Programın farklı aşamalarında yer verilen kitaplar ise tartışmaya açık olduğu gibi değiştirmeye, ekleme çıkarma yapmaya elverişlidir.

Bizim, Türkiye'nin kalbinde/İç Anadolu'da, Konya'da İslami ve ulusal düzeyde eğitim veren bir medrese olan medresemizin; "Medresetü'l-felah"ın programının esasını, güçlü, köklü ve kadim bir program oluşturmaktadır. Bu program yüz yıllar boyunca Türkiye'nin Doğu bölgesinde yer alan medreselerde takip edilmiştir. Biz bu programı tecdid ve ıslaha tabi tuttuk ve çağın ihtiyaçlarını karşılamaya en elverişli biçimde yeniden düzenledik. Eğitim kurumlarının programlarında yer alacak kitaplara sadece örnek teşkil etsin diye; yoksa mükemmel olduğu için ya da illa bu program esas alınsın iddiasını taşımadan programımızda yer alan kitapların listesini veriyoruz. Umulur ki faydalanılır ve eğitimin farklı merhaleleri için program ve müfredat geliştirme çabası içerisinde olanlar istifade eder.

1. "el-Erbeûn en-Nevevî , İmam en-Nevevî.

2. "Kısasu'n-Nebîyyin li'l-etfâl", Ebû'l-Hasen en-Nedvî.

3. "Muhtasaru'l-Kudûrî", Ahmed b. Muhammed el-Bağdadî el-Kudûrî (Hanefî öğrenciler için).

4. "Gâyetu'l ihtisâr", Kâdî Ebi Şuca' (Şâfiî öğrenciler için).

5. "Bed'u'l-emâlî", Ali b. Osman el-Uşî 'ye ait akideye dair bir metin (Mâtürîdî /Hanefî öğrenciler için); "Cevheretu't-tevhîd ", İbrâhîm b. İbrâhîm b. Hasen el-Lekānî 'ye (ö. 1041/1632) ait manzum akâid metni(Eş'arî/ Şâfiî öğrenciler için).

6. "Nûru'l-uyûn fi telhîsi sîreti'l-Emîni'l-Me'mûn", İbn Seyyidinnâs (siyer).

7. "el-Kırâetu'r-râşide", Ebû'l Hasen en-Nedvî.(Edebi Metin)

8. "el-Cevâhiru'l-kelâmiyye", Tâhir b. Muhammed el-Cezâirî (1852-1920).(Akide)

9. "Emsile", "Bina", "Maksut"," İzzî" (Sarf ).

10. "Avâmil", Abdülkahir el-Cürcânî" veya "Avamil", İmam el-Birgivî.(Nahiv)

11."ez-Zuruf", Kürt kökenli âlimlerden Molla Yunus el-Erkitinî tarafından Kürtçe olarak kaleme alınan ve zarfların en önemli hükümlerini içeren güzel bir eser olup daha sonra başka bir âlim tarafından Arapçaya çevrilmiştir.

12. "et-Terkîb", aynı şekilde Molla Yunus tarafından Kürtçe kaleme alınmış bir eser olup sonradan başka bir âlim tarafından Arapça'ya çevrilmiştir.

13."el-Âcurrumiyye/el-Ecrumiyye", Ebû Abdillâh Muhammed es-Sanhâcî (ö. 723) tarafından nahiv ilmine dair yazılmış önemli bir metin olup Muhammed Muhyiddin Abdülhamid "et-Tuhfetü's-seniyye" isimli eseriyle onu şerh etmiştir.

14. "Mütemmimetü'l-Âcurrumiyye", Ebû Abdillâh Şemsüddîn Muhammed b. Muhammed b. Abdirrahmân el-Hattâb er-Ruaynî (ö. 954/1547).(Nahiv)

15. "Şerhu Katri'n-Nedâ", İbni Hişâm el-Ensârî.(Nahiv)

16. "Şerhu'l-İzzî fi's-sarf", Sa'duddin et-Teftâzânî.(Sarf)

17. "Şerhu Şüzüri'z-zeheb fi marifeti kelâmi'l-Arap", İbni Hişâm el-Ensârî.

18. "Siretü Hatemi'n-Nebiyyîn", Ebû'l-Hasen en-Nedvî (Siyer).

19. "Kavâidü'l-İ'rab", İbni Hişâm el-Ensârî.(Nahiv)

20. "el-Kafiye ", Molla Halil el-İs'ardî (Nahiv).

21. "el-Behcetü'l-mardiyye fi şerhi'l-elfiye", İmam es-Suyûtî 'ye ait olan bu önemli şerh üzerine tarafımızdan, "et-Tahkikâtü'l-vefiyye bima fi'l-Behceti'l-mardiyye mine'n-nükâti ve'r-rumuzi'l-hafiyye" adıyla kıymetli bir haşiye yazılmıştır.

22. "el-Fevâidu'z-Ziyâiyye", Molla Cami'ye ait bir eser olup İbn Hacib 'in "el-Kafiye" isimli nahiv ilmine dair eserine şerh olarak yazılmıştır.

23. "Tehzib-u Sireti İbni Hişâm", Abdüsselam Harun veya el-Hudarî'nin "Nuru'l-yakîn" isimli eseri okutulabilir.(Siyer)

24."Mülteka'l-ebhur", İbrahim el-Halebî; "el-Hidâye", Burhaneddin el-Merginânî (Hanefi fıkhı).

25. "el-Mukaddimetü'l-Hadramiyye", Abdullah b. Abdurrahman Bâfadl el-Hadramî (v. 918/1512) (Şâfiî fıkhı).

26. " Umdetü's Sâlik ve Uddetü'n Nâsik ", İbnu'n-Nakîb (Şâfiî fıkhı).

27. "Minhâcu't-tâlibîn" , İmam en-Nevevî (Şâfiî fıkhı).

28. "el-Fevzül-kebir fi usûli't-tefsir", Şah Veliyyullah ed-Dihlevî.

29. "Muhtasaru'l İtkan fi ulumi'l Kur'an", İmam es-Suyûtî. İhtisar eden Selâhattin Arkadan.

30. "Celâleyn", "Nesefî" ve "Beydâvî" tefsirlerinden seçkiler.

31. " Şerhu'l-Manzumeti'l-Beykûniyye" Abdullah Siracuddin (Hadis Usulü).

32. "et-Takrîb", İmam en-Nevevî (Hadis Usulü).

33. "Nüzhetü'n-nazar fi tavdihi Nuhbeti'l-fiker", İbn-i Hacer el-Askalânî (Bu eser üzerine "en-Nüketü'l-ğurer" isimli bir haşiyemiz var).

34. "Selasü resail ilmiyye", Muhammed Salih b. Ahmed el-Ğursî.

35. "es-Sünnetü'n-Nebeviyye hucciyyeten ve tedvinen", Muhammed Salih b. Ahmed el-Ğursî.

36. "Tuhfetü'l-Mürîd ala Cevhereti't-Tevhîd", İbrâhîm b. Muhammed el-Bâcûrî (ö. 1277/1860). Bâcûrî 'nin bu eseri üzerine "et-Tahrirü'l- hamîd li mesâil-i ilmi't-tevhid " isminde uzunca bir haşiyemiz var.

37. "el-Harîdetü'l-behiyye fi ilmi'l-akâid" ve "Şeru'l-Harîde", her ikisi Ahmed Derdîr'e ait.

38. "Menhecü'l-Eşâire fi'l-akideti beyne'l hakâiki ve'l evhâm", Muhammed Salih b. Ahmed el-Ğursî.

39. "Akîdetü'l-İmam el-Eşarî eyne hiye min akâidi's-selef", Muhammed Salih b. Ahmed el-Ğursî.

40. "Riyazu's-salihin", İmam en-Nevevî.

42. "İlmu'l-Miras" , Muhammed Salih b. Ahmed el-Ğursî.

43. "İsaguci" Esiruddin el-Ebherî

44. " Şerhu Îsâgûcî", İsmail b. Mustafa el-Gelenbevî. Bu eser üzerinde bir haşiye çalışmamız var.

46. "el-Luma' fi ilmi'l-vaz'", Molla Ebu Bekir Rüstem es-Surî.

45. "Şerhu's-Semerkandi âlâ Risâleti'l-Vaz'", bu şerhin metni, Adudiddin el-îcî'ye aittir. Bu şerh üzerine de bir haşiyemiz vardır.

46. "Metnü'l-Feride fi ilmi'l-Beyan", Ebu'l-Leys es-Semerkandî.

47. "Şerhu'l-İ/Usâm ala'l-Feride", Usamuddin (Beyan ilmi).Bu esere kıymetli bir haşiye yazdık.

48. "Şerhu'l-Habiyye fi ilmi'l-Münazara", Molla Halil el-İs'ardî 'ye ait bu manzum eser üzerindeki şerh bize aittir (Muhammed Salih b. Ahmed el-Ğursî).

49. "el-İcâbetü'l-bâhire ala es 'iletin tetealleku bimen yesubbu es-Sahabe et-tahire", Muhammed Salih b. Ahmed el-Ğursî.

50. "Faslü'l-hitâb fi mevâkıfi'l-Ashâb", Muhammed Salih b. Ahmed el-Ğursî.

51. "Kurratü'l-ayn bi şerhi Verakat-i İmâmi'l-Haremeyn", Hattab el-Malikî. Bu esere uzun bir mukaddime ile notlar ekledik.

52. "Miftâhu'l-vusul İla binai'l furu' ala'l-usul", Muhammed b. Ahmed el-Maliki, et-Tilimsanî.

53. "Usulü'l-fıkıh" , Abdulvahhab Hallâf.

54. "el-Vâfî bima fi's-Sahihayn", Salih Ahmed eş-Şâmî.

55. "İhkâmü'l-Ahkâm şerhu Umdeti'l-Ahkâm ", İbn Dakiki'l-İyd. Bu eser üzerinde yazdığımız bazı notlar var.

56. "Muhtasaru'l-Meânî", Saduddin et-Teftâzânî. Bu eser üzerine de bir kısım talikatımız/notlarımız bulunmaktadır.

57. "el-Müsâmere ", Kemal İbn Ebi Şerif'in bu şerhi, İbn el-Hümam'ın "el-Müsayere fi'l-akâidi'l-münciye" akâid metni üzerinde yazılmıştır. Bu eser üzerinde "Bedru't-temâm fi tahkiki mühimmati kadaya akâidi'l-İslam" isimli önemli bir haşiyemiz bulunmaktadır.

68. "Şerhu'l-Muhakkik el-Mahallî ala Cemi'l-cevâmi'" , Tâcuddin es-Sübkî.

 

Bu yazıya yorum yazın


Not: Yanında (*) işareti olanlar zorunlu alanlardır.

Bu yazıya gelen yorumlar.

DİĞER YAZILAR

AFETLER VE KURTULMA YOLLARI

AFETLER VE KURTULMA YOLLARI

A-ZAHİRİ AFAT: -İflas. Müslümanların çoğu iflasla kuşatılmasının sebebi: bilgi azlı

TEŞRİK TEKBİRLERİ

TEŞRİK TEKBİRLERİ

Teşrik tekbirlerinin ve ihlas suresinin Arefe gününde 1000 defa okunmasının bazı hikmetleri:

İSTİKBAL İSLAM’INDIR-3

İSTİKBAL İSLAM’INDIR-3

Bediüzzaman’ın Müdellel Ümidi: Bediüzzaman hazretleri, (31 Mart hadisesinden bir müddet son

İSTİKBAL İSLAM’INDIR-2

İSTİKBAL İSLAM’INDIR-2

II. HZ. PEYGAMBERDEN GELEN BEŞARETLER Hayatı boyunca ümmetine karşı gösterdiği ilgi, şefkat

İSTİKBAL İSLAM’INDIR-1

İSTİKBAL İSLAM’INDIR-1

Gelecekte İslamiyet’in hâkimiyetine işaret eden beşaretler: Kur'an-ı Kerim'in istikbalin hâ

ÖLENLER EŞİT DEĞİLDİRLER

ÖLENLER EŞİT DEĞİLDİRLER

İnsanların ölüme negatif düşüncelerle bakmalarındaki sıkıntılardan biri de şudur ki, onu

CENNET VE CEHENNEM SADECE MANEVİ DEĞİLDİR

CENNET VE CEHENNEM SADECE MANEVİ DEĞİLDİR

Cennet ve Cehennem iki yurttur; birisi sevaba birisi azaba, birincisi muttakilere, ikincisi kâfirle

ACBU’Z ZENEB HADİSİ

ACBU’Z ZENEB HADİSİ

Bir sorunun cevabı; “Müzedeki bir insanın iskeleti 2.000 senedir var olduğu söyleniyor. Halbu

NAMAZDA 17 SIRRI

NAMAZDA 17 SIRRI

İslam Literatüründe “el-Mabud” kelimesi hakiki mabud olan Allah’ın bir vasfıdır. Ebced d

İNSANLARIN AYIBINI GİZLEMEK

İNSANLARIN AYIBINI GİZLEMEK

Kişi kendisine nasıl davranılmasını istiyorsa, başkalarına da öyle davranmalıdır. Bu minva

CEHENNEM NEREDEDİR?

CEHENNEM NEREDEDİR?

Soru: Cehennem Nerededir? Cevap: Cennet ise Kur’an-ı Kerim'de zikredildiği gibi yüksektedir ve

Ne yerde ne gökte zere ağırlığınca bir şey Rabbinden uzak (ve gizli) kalmaz.

Yûnus,61

GÜNÜN HADİSİ

SABAH İLE YATSI NAMAZLARINI CEMÂATLE KILMANIN FAZÎLETİNE DÂİR EBÛ HÜREYRE HADÎSİ

Münâfıklara sabah ile yatsı (cemâat) namazlarından daha ağır hiç bir namaz yoktur. (Halbuki) bu iki namaz(ın cemâatin)de olan (ecir ve fazîlet)i bilseler emekliye, emekliye (sürtüne, sürtüne) de olsa onlara gel(ip hâzır ol)urlardı. (Ebû Hüreyre)

TARİHTE BU HAFTA

*Fazıl Mustafa Paşa'nın Belgrad'ı Fethi(9 Ekim 1960) *HAZRETİ HÜSEYİN (r.a.) Şehid Edildi-Kerbela Vak'ası(10 Ekim 680) *Ömer Nasuhi Bilmen Vefat Etti(12 Ekim 1971) *Ankara Başkent Oldu(13 Ekim 1923)

ANKET

Sitemizle nasıl tanıştınız?

Yükleniyor...

SİTE HARİTASI