HAS MURAT PAŞA CAMİİ

Fâtih Sultan Mehmet döneminde vezirlik yapmış ve Uzun Hasan’la yapılan savaşta şehit olmuştur. İstanbul’un fethinden kısa bir süre sonra Fâtih, eski Bizans aristokrasisinin en soylu ailelerinden bâzı üyelerine Müslüman olmak kaydıyla idari mekânizmalarda görev vermeye başladı. İşte Has Murat Paşa da kardeşi Mesih Paşa ile birlikte Müslüman olan bir Bizanslıydı


Orhan Dindar

odindar14@gmail.com

2023-12-07 22:05:36

Fâtih Sultan Mehmet döneminde vezirlik yapmış ve Uzun Hasan'la yapılan savaşta şehit olmuştur. İstanbul'un fethinden kısa bir süre sonra Fâtih, eski Bizans aristokrasisinin en soylu ailelerinden bâzı üyelerine Müslüman olmak kaydıyla idari mekânizmalarda görev vermeye başladı. İşte Has Murat Paşa da kardeşi Mesih Paşa ile birlikte Müslüman olan bir Bizanslıydı. Aksaray'da Vatan ve Millet caddelerinin kavşağında câmi, imâret, hamam ve medreseden ibâret olan külliyeyi yaptırmıştır.

Murad Paşa Câmii, kesme taştan alçak bir ihata duvarı ile çevrili avlunun ortasında yer alır. Avluya giriş farklı iki yönde bulunan basık kemerli birer kapı ile sağlanmaktadır. Tabhâneli câmi tipinde inşa edilen bina, kıble ekseninde eşit büyüklükte ve 10,5 m. çapında kubbeli iki birimle iki tarafta yer alan kare planlı ve kubbeli ikişer tabhâneden meydana gelmektedir.

Tabhânelerin harimden alçak tutulduğu yapıda dıştan kademeli bir görünüm sağlanmıştır. Kuzey cepheyi kapla-yan son cemaat yeri kesme taş olup diğer duvarlar bir sıra kesme taş, iki sıra tuğla almaşık örgüye sahiptir. Beş birimli ve sivri kemerli son cemaat yerinde altı sütunun taşıdığı kubbelere geçiş pandantiflerle sağlanmıştır. Ortada yer alan kubbe kasnağı diğerlerinden daha yüksek tutularak giriş-mihrap aksı vurgulanmıştır. İlk devir tabhâneli cami ör-neklerinin sofasında yer alan aydınlık feneri ve havuzun kaldırıldığı yapıda iki basamakla çıkılan asıl harim, tabhâne kapısına kadar uzatılarak ibadet için daha geniş bir alan sağlanmıştır. İki basamakla çıkılan ve mermer korkulukla sofadan ayrılan asıl ibadet mekânı her yönde üç sıra pencere ile aydınlatılmaktadır. Harimde de sofada olduğu gibi kasnakta dört yönde birer sivri kemerli pencere açılmıştır.

Yapının mihrabı ve minberi yenidir. Yapının içi ile son cemaat yeri yakın zamanda kalem işleriyle donatılmıştır. Kare kàide üzerinde silindir gövdeli minâre, câminin kuzeybatı köşesinde yer alır. Zaman içinde Murat Paşa câmii'nin güneyinde bir de hazîre meydana gelmiştir. Külliyeyi teşkil eden yapılardan çok azı günümüze ulaşabilmiş, hazîresi de oldukça daralmıştır.

Eskiden Haseki Hastahânesi önünde yer almakta olan Şîrmerd Çavuş Türbesi de yerinden sökülmüş ve câmi avlusuna taşınmıştır. Asıl adı Abdullah olan çavuşa Sultan Fâtih, kahramanlığından dolayı aslan gibi cesur mânâsına gelen "Şirmed" adını vermiş ve dâima yanında bulundurmuştur. Haziresinde Sadrazam Mesih Paşa, Genç Osman'ı katleden Kara Davud Paşa, Şeyhülislâm Pîrîzâde Osman Sâhib Efendi gibi önemli şahıslar medfundur.

Bu yazıya yorum yazın


Not: Yanında (*) işareti olanlar zorunlu alanlardır.

Bu yazıya gelen yorumlar.

DİĞER YAZILAR

GÜL CAMİİ

GÜL CAMİİ

Gül Câmii: Haliç kıyısında Cibâli’de bulunan ve kiliseden çevrilmiş bir câmidir. Yüksek

FENÂRİ İSA CÂMİİ

FENÂRİ İSA CÂMİİ

Fenâri İsa Câmii: 2. Bayezid döneminde şehirdeki terkedilmiş Bizans kiliselerinin şenlendiril

ATİK MUSTAFA PAŞA CÂMİİ

ATİK MUSTAFA PAŞA CÂMİİ

Ayvansaray semtindeki bu câmi Koca Mustafa Paşa tarafından câmiye çevrilmiş bir Bizans kilises

KOCA MUSTAFA PAŞA

KOCA MUSTAFA PAŞA

Enderun’da yetişmiş olup 2. Bayezid’in Şehzâdelik yıllarında onun hizmetine girmiştir. 2.

MESİH PAŞA

MESİH PAŞA

Rum asıllıdır. Ağabeyi Has Murad Paşa ile İstanbul’un fethi sırasında esir düşmüş ve h

ATİK ALİ PAŞA

ATİK ALİ PAŞA

Aslen Saray Bosna’lıdır. Devşirme olarak Enderun’da yetişti. Hadım lakabıyla da tanınan A

GÜLBAHAR HÂTUN

GÜLBAHAR HÂTUN

Fâtih’in hanımı ve 2. Bayezid’in annesidir. Hayatı hakkında kaynaklarda bilgi bulunmamaktad

BEYAZIT CÂMİİ VE KÜLLİYESİ

BEYAZIT CÂMİİ VE KÜLLİYESİ

Beyazıt Câmii, Bizans devrinin en büyük meydanının (forum) bir köşesinde inşa ettirilmişti

SULTAN 2. BAYEZİD (1481-1512)

SULTAN 2. BAYEZİD (1481-1512)

1448’de Dimetoka’da doğdu. Fâtih Sultan Mehmed’in Gülbahar Hâtun’dan doğan büyük oğl

BÜYÜK ÇARŞI

BÜYÜK ÇARŞI

İki bedestenin çevresinde meydana gelen ticaret merkezidir. Halk arasında Kapalı Çarşı olarak

HOCAZÂDE MUSLUHİDDİN

HOCAZÂDE MUSLUHİDDİN

Babası Bursa tüccarlarından olup, o devirde ticaretle uğraşanlar “hoca” unvanıyla anıldı

Ey iman eden kullarım! Şüphesiz benim arzım geniştir. O halde (nerede güven içinde olacaksanız orada) yalnız bana kulluk edin.

Ankebut, 56

GÜNÜN HADİSİ

Kur'an'ı cebren (açıktan) okuyan, sadakayı açıktan veren gibidir. Kur'an'ı gizlice okuyan, sadakayı gizlice veren gibidir."

Tirmizi, Sevabu'l-Kur'an 20, 2920; Ebu Davud, Salat 315, 1333; Nesai, Zekat 68

TARİHTE BU HAFTA

*Akşemseddin'in Vefatı(15 Ocak) *Ahmed Hadmi Akseki Hoca'nın Vefatı(16 Ocak) *Fatih'in İlk Üniversiteyi Açması(19 Ocak) *İmam-ı Şafii Hazretleri'nin Vefatı(20 Ocak)

ANKET

Sitemizle nasıl tanıştınız?

Yükleniyor...

SİTE HARİTASI