TAKDİM
Bu şehr-i Sitanbul ki bî misl ü bahâdır Bir sengine yekpâre acem mülkü fedâdır. Bir gevher-i yekpâre iki bahr arasında, Hurşîd-i cihantâb ile tartılsa sezâdır.
Bu şehr-i Sitanbul ki bî misl ü bahâdır
Bir sengine yekpâre acem mülkü fedâdır.
Bir gevher-i yekpâre iki bahr arasında,
Hurşîd-i cihantâb ile tartılsa sezâdır.
Nedim
TAKDİM
Beş farklı kültürün yaşandığı ve üç büyük imparatorluğa pâyitahtlık yapmış olan İstanbul'un mâzisi her ne kadar M.Ö 8 bin yılına kadar uzanıyor olsa da, günümüzde İstanbul denildiğinde akla ve hatıra gelen elbette Osmanlı'nın inşa ettiği İstanbul'dur. Ve Osmanlı'dan bize intikal eden İstanbul, henüz bir asır dolmadan, maalesef bir mirasyedi hovardalığı ve hoyratlığıyla tahrip edildi. Bu tahribattan arda kalan kısmı dahi hâlâ bu şehrin birçok cihetten dünyanın bir câzibe merkezi olmasına kâfi geliyor.
Şüphesiz Osmanlı İstanbul'unu inşa edenlerin başında Osmanlı Sultanları gelir. Onları, başta veziriâzamlar olmak üzere diğer devlet adamları tâkip eder. Bu çalışmanın, Fetih'ten başlayarak târihî sırasıyla Osmanlı Sultanları ve devlet adamları ekseninde tanzim edilmiş olmasının ana sebebi budur.
Osmanlı pâdişahları ile bahse konu olan devlet adamları hakkında ve târihin seyrini tâyin eden hâdiseler için Reşad Ekrem Koçu'nun "Osmanlı Pâdişahları" isimli eserinden istifâde edilmiştir. Aynı zamanda Türkiye Diyânet Vakfı "İslâm Ansiklopedisi"ne de mürâcaat edilmiştir. Ele alınan târihî eserler için yine İslâm Ansiklopedisi'nin ilgili maddelerinden istifâdeyle -okuyucuyu yormayacak şekilde- fazla tafsilata girmeksizin, bâzı teknik bilgilere de yer verilmiştir. Bu şekilde bir yandan, ziyâret edilen eserlere maddî olarak mânâ zenginliği kazandırılırken, öte yandan eserlerin bânileri ve onların târihî hadiselerdeki rolleri hakkında kısa bilgiler verilerek o eserlere bir tür canlılık katılabileceği düşünülmüştür. Böylece ilgili devrin genel rûhu ve havası bir nebze de olsa hissedilerek, İstanbul seyahatinin sıradan bir "turistik gezi" den farklı kılınması hedeflenmiştir.
Bu çalışmada yer verilememiş daha yüzlerce mescid, mekteb, kü-tüphâne, türbe, çeşme, sebil ve târihî eser bulunmaktadır. Sâdece, her gün far-kedilmeksizin yanından geçip gidilen mezar taşları dahi gàyet ciddi ve ayrı bir mesâi sarfetmeyi hak ediyor. Nesli nerdeyse tükenmiş olan târihî konaklara ve Boğaziçi'ndeki yalılara hiç temas dahi edilmemiştir. Yahya Kemal'in, "Sâde bir semtini sevmek bile bir ömre değer." dediği ve birçoğu hakkında şarkılar bestelenmiş olan semtlerin her birinin hatta birçok cadde ve sokağının dahi ayrı birer hikâyesi vardır. Tabiî güzellikleri ise -önemli miktarda tahrip edilmiş olmakla birlikte- hâlâ bu şehri eşsiz kılmaktadır. Hülâsa, İstanbul, münferid çalışma ve eserlerle ihâta edilemeyecek kadar zengin bir kültürel mîrasa sâhiptir. İstanbul'un hakkı ancak hacimli külliyât ya da ansiklopediler telif edilerek belki verilebilir.
Ankara, Mayıs, 2019
Bu yazıya yorum yazın
Bu yazıya gelen yorumlar.
DİĞER YAZILAR
SULTAN 2. BAYEZİD (1481-1512)
1448’de Dimetoka’da doğdu. Fâtih Sultan Mehmed’in Gülbahar Hâtun’dan doğan büyük oğl
BÜYÜK ÇARŞI
İki bedestenin çevresinde meydana gelen ticaret merkezidir. Halk arasında Kapalı Çarşı olarak
HOCAZÂDE MUSLUHİDDİN
Babası Bursa tüccarlarından olup, o devirde ticaretle uğraşanlar “hoca” unvanıyla anıldı
MUSLİHUDDİN MUSTAFA (ŞEYH VEFÂ-Ö. 1491)
Zeyniyye tarikatının Vefâiyye kolunun kurucusudur. Vefâ lakabını annesinin adı olan Vefâ'd
MOLLA GÜRANİ VE MOLLA HÜSREV
Molla Gürânî: Irak’ın kuzeyinde Şehrizor’da (Kerkük) doğduğu kaydedilmekle beraber kend
RUM MEHMED PAŞA (Ö. 1474 )
İstanbul’un fethinde esir düşen Rumlar’dan olup, saray hizmetine alınmıştır. Enderun Mekt
HAS MURAT PAŞA CAMİİ
Fâtih Sultan Mehmet döneminde vezirlik yapmış ve Uzun Hasan’la yapılan savaşta şehit olmuş
MOLLA GÜRANİ CAMİİ
Bir adı da Vefâ Kilise Câmii olan bu Bizans kilisesi, fetihten sonra ilk câmiye dönüştürüle
KALENDERHANE CAMİİ
Kalenderhâne Câmii Fâtih zamanında Bizans kilisesinden çevrilen, Şehzâdebaşı civarında Ve
AYASOFYA CAMİİ
Bizans devrinde İstanbul’un en büyük kilisesi iken (Hagia Sophia) fetihten sonra şehrin baş c
İman edip iyi yararlı işler yapanları, muhakkak salihler (zümresi) içine katarız.
Ankebût, 9
GÜNÜN HADİSİ
Diğer bir kişi katılmaksızın, iki kişi aralarında fısıldaşmasın.
Buhari
SON YORUMLAR
- Bütün beytlerin tercümesini gönderebilir misiniz? sitede sadece son birkaç...
- Fıtrat, namaz, tevafuk, sırlar ve tüm bunların sahibi zişanı İlahi kusur...
- Selamünaleyküm İnternette mütalaalı risale i nur dersleri diye arama yapt...
- bu kıymetli yazıdan dolayı ahmed izz kardeşimize teşekkür ederiz çok mani...
- selamün aleyküm Ahmed kardeşimizi tebrik ediyor ve bu faideli tercümelerin...
- Yanında okuyan diğer öğrencileri; Molla Muhammed Kasori Molla Muhammed Era...
- Benim merhum babam Molla İbrahim Azizi de onun yanında icazeti tamamlamıştı...
- Teşekkürler. Sanırım Envar neşriyat idi.Tam hatırlayamıyorum.....
- Çok güzel bir çalışma Rabbım ilminizi arttırsın bu çalışmalarınızı...
- Merhaba, Ben Foliant yayınlarından uğur. Sizinle iletişim kurmak istiyoruz ...
TARİHTE BU HAFTA
*Yıldız Sarayı'nın İttihatçılar'ca Yağma Edilmesi(29 Nisan 1909) *Gazneli Mahmud'un Vefatı(30 Nisan 1030) *Yıldırım Bâyezid Tarafından Manisa'nın Fethi(1 Mayıs 1390) *Fatih Sultan Mehmed Hân'ın Vefatı(3 Mayıs 1481) *Eyüp Sultan Hazretleri(r.a.) Vefât
ANKET
Sitemizle nasıl tanıştınız?
Yükleniyor...