NAZM-I MEBANİ İLE NAZM-I MAANİ ARASINDA TEVAFUK
Belagat ilminin inceliklerinden biri de bir manayı ifade eden beyanın o manaya uygun bir kıyafete bürünmesidir. Kur’an’dan konuyla ilgili bazı misalleri şöyle verebiliriz:
Belagat ilminin inceliklerinden biri de bir manayı ifade eden beyanın o manaya uygun bir kıyafete bürünmesidir.
Kur'an'dan konuyla ilgili bazı misalleri şöyle verebiliriz:
-Ahzab Suresi:41
يا أيها الذين آمنوا اذكروا الله ذكرا كثيرا (41)
"Ey iman edenler! Allah'ı çokça zikredin".
Bu ayette Allah'ın çok zikredilmesi emredilmektedir. Ayetin beyanı, manasına uygun bir vizyon göstermektedir. Şöyle ki: Allah'ın çokça zikredilmesi beyan edilen sayfa, "Allah" lafza-i celalin en çok zikredilen Kur'an sayfasıdır. Bu sayfada 16 defa zikredilen "Allah" ism-i celili, bu ayette 16. tekrarını yapmıştır. Bunun anlamı şudur: çokça zikredilmesi emredilen lafza-i celal, bizzat Allah tarafından ilgili sayfada en çok zikredilmek suretiyle beyan üslubu, mananın kıyafetini giymiştir.
Nisa Suresi:164
وَرُسُلًا قَدْ قَصَصْنَاهُمْ عَلَيْكَ مِنْ قَبْلُ وَرُسُلًا لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَيْكَ وَكَلَّمَ اللَّهُ مُوسَى تَكْلِيمًا ( (164
"Bir kısım peygamberleri sana daha önce anlattık, bir kısmını ise sana anlatmadık. Ve Allah Musa ile gerçekten konuştu."
Bu ilahi beyanın tam açıklaması şöyledir: "Resulüm! (Senden önce gönderdiğimiz) peygamberlerden bazılarını daha önce Kur'an'da sana anlattık. Bir kısmını da daha anlatmadık"(el-Bikai, ilgili yer). Bu ilahi beyan muvacehesinde görülmesi gereken hakikat şudur: Kur'an'da bu ayete kadar bazı peygamberlerin isimlerinin zikredilmesi, bir kısmının da bu ayetten sonra zikredilmesi gerekir.
Dikkate değer bir inceliktir ki, bu ayetten önceki ayette, Kur'an'da geçen peygamberlerin yarısının adı zikredilmiştir(Hz. Nuh, İbrahim, İsmail, İshak, Yakub, Esbat, İsa, Eyyub, Yunus, Harun, Süleyman, Davud). Kur'an'da daha önce de zikredilmelerine rağmen, bu ayette peş peşe zikredilmelerinin önemli bir hikmeti, "daha önce anlatıldığı" ifade edilen bazı peygamberlerin isimlerini toplu halde zikredilmekle zihinlere kolayca nakşedilmesidir. Hz. Musa ise, 164. ayette "Kelimullah" imtiyazına binaen özel olarak zikredilmiştir.
-Bu ayetten önce ismi zikredilmeyen peygamberlerden biri Hz. Hz. Yusuf'tur. İlk defa Enam:64'tte zikredilmiştir. Biri de Hz. Şuayb'dır. İlk defa Araf:88'de yer almıştır. Görüldüğü gibi, Nisa:164'te kadar bazı peygamberlerin ismi zikredilmemiş olmakla, ilgili ayetin verdiği habere uygun bir vizyon gösterilmiştir.
-Burada dikkate değer bir nokta da şudur ki, Kur'an'da nüzul sırası değil, Mushaf'taki mevcut tertip düzeni esas alınmıştır. Nitekim Hz. Yusuf ismi, Mekke'de inen üç surede(Enam, Yusuf, Mümin) 27 defa zikredildiği, Hz. Şuayb'ın ismi de Mekke'de inen üç surede (Araf, Hud, Şuara) 4 defa geçtiği halde, Medine'de inen fakat tertip bakımından bu altı sureden daha önce olan Nisa suresinde geçmediği için, söz konusu ayete kadar zikredilmeyenler arasında yer almıştır.
-Mümin Suresi:78
ولقد أرسلنا رسلا من قبلك منهم من قصصنا عليك ومنهم من لم نقصص عليك
"(Resulüm!) Şüphesiz Biz senden önce de bazı peygamberler göndermiştik. Onlardan bazılarını sana anlattık, bazılarını da anlatmadık…".
Bu ayetin ilk anlaşılan manası, Kur'an-ı Kerimde Hz. Peygamber(s.a.v)'e bütün peygamberlerin anlatılmamasıdır. Nitekim İslam Literatüründe kabul edilen binlerce peygamberden Kur'an'da yalnız 25 veya 28 peygamberin ismine yer verilmiştir.
Ancak, ikinci derecede anlaşılan ayetin tali derecedeki bir manası da şudur: "Senden önce gönderdiğimiz peygamberlerden bazılarını daha önce Kur'an'da zikretmiş, bir kısmını da daha zikretmemişiz". Bu ilahi beyan muvacehesinde görülmesi gereken hakikat şudur: Kur'an'da bu ayete kadar bazı peygamberlerin isimlerinin zikredilmesi, bir kısmının da bu ayetten sonra zikredilmeleri gerekir. Hz. Yusuf, Hz. Şuayb'in ilk defa bu ayetten sonra zikredilmeleri, bu belagat inceliğinin ince bir ayarıdır.
-Rahman:60
هَلْ جَزَاءُ الْإِحْسَانِ إِلَّا الْإِحْسَانُ (60)
Meali: "İhsanın karşılığı ihsandan başka bir şey midir?"
Ayette geçen "إِحْسَان"(ihsan) kelimesinin ebced değeri: 120 olup 10x12'dir.
Kur'an'da "ihsan" kelimesi, ebced değerine uygun olarak 12 defa zikredilmiştir. İlk defa zikredildiği Bakara:83. Ayetten, 12. Defa zikredildiği Rahman:60. ayete kadar, tam(4961-89=) 4872 ayete yer verilmiştir ki, bu sayı: 406x12'dir.
Ayette "karşılık" olarak meal verilen kelime ise " جَزَاءُ"(ceza)dır. Bunun da ebced değeri:12'dir. Kur'an'da 12 defa zikredilen "ihsan" kelimesinin 12. Tekrarı bu ayette yapılmıştır. Bu tevafuk, her ihsanın/iyiliğin karşılığı mutlaka ihsan/iyilik olduğuna dair ayetin mefhumunu gözle görünür hale getirmiştir. Kur'an'ın gaybi haberini sayısal tevafukla, şühudi bir konuma taşımıştır.
Yasin:38
والشمس تجري لمستقر لها
Meali: "Güneş de kendisine mahsus bir karargâhta akar gider"
Kur'an'da bu ayete kadar 3 tane "yecri", 35 tane "tecri" kelimesi kullanılmıştır. Böylece müzekker ve müennes sıygasıyla kullanılan bu kelimenin 38. tekrarı, Yasin suresinin 38. ayetinde yapılmıştır.
Bu iki kelimenin ebced değerinin toplamı(تجري :613+ يجري :223): 836=22x38'dir. Bu tevafuklar, Kur'an'da Allah'ın sonsuz ilminin tezahürlerini ve nakışlarını göstermektedir.
Bu yazıya yorum yazın
Bu yazıya gelen yorumlar.
DİĞER YAZILAR
YUSUF SURESİNDE BAZI İ’CAZ İŞARETLERİ-2
SUREDE YER ALAN 7 Sayısındaki Tevafuk: a)Mısır melikinin rüyasında gördüğü ineklerin say
YUSUF SURESİNDE BAZI İ’CAZ İŞARETLERİ-1
Yusuf İsmi Yusuf ismi konusunda birkaç noktaya işaret etmekte fayda vardır: Birinci Nokta: Gen
ALLAH NEDEN KENDİSİ İÇİN “BİZ” TABİRİNİ KULLANMIŞTIR?
Muhterem Müslümanlar! وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ وَق
“KUR’AN’DA KAÇ MELEK HZ. MERYEM’LE KONUŞTU?” SORUSUNA CEVAPTIR
Muhterem Müslümanlar! Oryantalistler ve onların yerli borazanları aşağıdaki iki âyet arası
KUR’AN SADECE ARAPLARA MI İNDİRİLDİ?
Muhterem Müslümanlar! Caetani gibi Oryantalistler, وَمَا أَرْسَلْنَا مِن ر
İSLÂM PEYGAMBERİ KUR’AN’I YAZDI MI YA DA BAŞKALARINDAN İKTİBAS MI ETTİ?
Muhterem Müslümanlar! Bazı oryantalistler, Peygamberimiz Hz. Muhammed(sav)’in, Kur’an-ı Ker
KUR'AN-I KERİM'DE ÇELİŞKİ, BİLİMSEL VE TARİHİ HATALAR VAR MI?
Muhterem Müslümanlar! Oryantalistler Kutsal Kitabımızda âyetlerin birbiri ile çeliştiğini,
HZ. PEYGAMBER’İN GÜVENİRLİLİĞİ VE KUR’AN’IN TEBLİĞ EDİLMESİNDE ONA GÜVENMEMENİN İTİKÂDÎ SONUÇLARI
Son zamanlarda Kur’an’ın mahiyetine dair bir takım düşünceler ileri sürülmektedir. Bu kon
ANLAMADAN KUR’AN OKUMANIN FAYDASI VAR MI? ÖLÜYE KUR’AN OKUNUR MU?
Sordular: -Hocam, Kur’an’ı anlamadan okumanın faydası yoktur, diyenler var. Bir de bazı ho
KUR’AN’DA TEKZİP KAVRAMI
Sözlükte tekzip; Yalanlamak, doğru olmadığını savunmak ve inkâr etmek anlamlarına gelir. T
KUR’AN OKUMANIN SEVABI ÖLÜYE GİTMEZ Mİ?
Değerli Kardeşlerim, Geçenlerde TRT Kurdi’de yayınlanan bir program esnasında bir hemşehrim
- KUR’AN’DA ZALİM VE ZULÜM
- KUR’AN’DA İSM KAVRAMI
- NAZM-I MEBANİ İLE NAZM-I MAANİ ARASINDA TEVAFUK
- KUR’AN’IN TERTİBİNDEKİ BELAGAT NÜKTELERİ
- GÖĞÜ YÜKSELTTİ VE MİZANI KURDU
- ADALET VURGUSU
- SALIVERİLEN İKİ DENİZ
- KUR'AN'IN TEFSİRE OLAN İHTİYACI, SÜNNETİN TEFSİRDEKİ YERİ-4
- KUR'AN'IN TEFSİRE OLAN İHTİYACI, SÜNNETİN TEFSİRDEKİ YERİ-3
- KUR'AN'IN TEFSİRE OLAN İHTİYACI, SÜNNETİN TEFSİRDEKİ YERİ-2
- KUR'AN'IN TEFSİRE OLAN İHTİYACI, SÜNNETİN TEFSİRDEKİ YERİ-1
- VAHİYDE LÂFIZ VE MANA İLİŞKİSİ-3
- VAHİYDE LÂFIZ VE MANA İLİŞKİSİ-2
- VAHİYDE LÂFIZ VE MANA İLİŞKİSİ-1
- KUR’AN’I KUR’AN YAPAN UNSURLAR
- KUR’AN’DAN BİR BELAGAT ÖRNEĞİ: “FASDE’ BİMA TÜ’MER”
- DERT KUR’AN’I ANLAMAK OLMALI, MİLLETİN İMANINI SARSMAK OLMAMALI (III)
- DERT KUR’AN’I ANLAMAK OLMALI, MİLLETİN İMANINI SARSMAK OLMAMALI-2
- DERT KUR’AN’I ANLAMAK OLMALI, MİLLETİN İMANINI SARSMAK OLMAMALI
- KUR’AN’IN TARİHSELLİĞİNİ İDDİA EDENLER!.
- DOĞRUDAN İNSANA HİTAP EDEN AYETLER-2
- DOĞRUDAN İNSANA HİTAP EDEN AYETLER-1
- KUR’AN’IN İ’CAZI
- KUR’AN’DA TEHADDÎ MERHALELERİ
- KUR’AN’IN BİR BENZERİ GETİRİLEMEZ
- KARIŞMAYAN İKİ DENİZ
- TEFSİRLER KAÇ KISIMDIR?
- KUR'AN'DAKİ TEKRARLARIN HİKMETİ
- FATİHA DA NAMAZ GİBİ İLAHÎ BİR PROJENİN PARÇASIDIR
Dua eden, bana dua ettiği zaman onun duasına karşılık veririm.
Bakara, 2/186
GÜNÜN HADİSİ
Allah'a ve ahiret gününe iman edenler, hayır söylesin veya sükut etsin.
Riyazü's Salihin, 1/307
SON YORUMLAR
- Bütün beytlerin tercümesini gönderebilir misiniz? sitede sadece son birkaç...
- Fıtrat, namaz, tevafuk, sırlar ve tüm bunların sahibi zişanı İlahi kusur...
- Selamünaleyküm İnternette mütalaalı risale i nur dersleri diye arama yapt...
- bu kıymetli yazıdan dolayı ahmed izz kardeşimize teşekkür ederiz çok mani...
- selamün aleyküm Ahmed kardeşimizi tebrik ediyor ve bu faideli tercümelerin...
- Yanında okuyan diğer öğrencileri; Molla Muhammed Kasori Molla Muhammed Era...
- Benim merhum babam Molla İbrahim Azizi de onun yanında icazeti tamamlamıştı...
- Teşekkürler. Sanırım Envar neşriyat idi.Tam hatırlayamıyorum.....
- Çok güzel bir çalışma Rabbım ilminizi arttırsın bu çalışmalarınızı...
- Merhaba, Ben Foliant yayınlarından uğur. Sizinle iletişim kurmak istiyoruz ...
TARİHTE BU HAFTA
*Fazıl Mustafa Paşa'nın Belgrad'ı Fethi(9 Ekim 1960) *HAZRETİ HÜSEYİN (r.a.) Şehid Edildi-Kerbela Vak'ası(10 Ekim 680) *Ömer Nasuhi Bilmen Vefat Etti(12 Ekim 1971) *Ankara Başkent Oldu(13 Ekim 1923)
ANKET
Sitemizle nasıl tanıştınız?
Yükleniyor...