KUR’AN’DA GÖK CİSİMLERİ-2
KAMER(AY) Kamer kelimesinin birkaç anlamı vardır: 1-Bembeyaz/gümüş beyazı olmak. Ayın güneşten sonra bize gümüş renginde en parlak bir gök cismi olarak gözükmesi, bu anlamı desteklemektedir.
KAMER(AY)
Kamer kelimesinin birkaç anlamı vardır:
1-Bembeyaz/gümüş beyazı olmak. Ayın güneşten sonra bize gümüş renginde en parlak bir gök cismi olarak gözükmesi, bu anlamı desteklemektedir.
تَبَارَكَ الَّذِي جَعَلَ فِي السَّمَاء بُرُوجاً وَجَعَلَ فِيهَا سِرَاجاً وَقَمَراً مُّنِيراً
"Gökte burçları var eden, onların içinde bir lamba (güneş) ve nurlu bir ay bulunduran Allah, yüceler yücesidir"(Furkan: 25/61) âyetinde olduğu gibi, Kur'an'da güneş bir lamba olarak tavsif edilirken, ay da aydınlık (bembeyaz) bir cisim olarak nitelendirilmiştir.
2-Bir şeyler çalmak. Araplar, Kamertühu, kamertü lübbehu ve kalbehu tâbiriyle, bir kimsenin aklını çaldıklarını, kalbini çeldiklerini ifade etmek isterler. Bir başkasının malını elinden alma oyunu olan kumar kelimesi de aynı kökten türemiştir. O halde Kamer kelimesi, bu anlamıyla ışığını güneşten çaldığını açıkca ilan ediyor.(1)
Râğıb el-Isfahânî de, ışığını yıldızlardan (doğrusu güneşten)aldığı için aya Kamer adının verildiğini ileri süren görülere yer vermiştir. Şüphesiz ay, gasp gibi zorla veya hırsızlık gibi hile ile değil; Allah'ın takdiri ile güneşin bu ışığından istifade etmektedir.(2)
وَالْقَمَرَ قَدَّرْنَاهُ مَنَازِلَ حَتَّى عَادَ كَالْعُرْجُونِ الْقَدِيمِ
"Ay için bir takım menziller (yörüngeler) tâyin ettik. Nihayet o, eğri hurma dalı gibi (hilâl) olur da geri döner"(Yasin: 36/39) âyeti, çok açık bir şekilde, ayın ince bir hesapla hareket ettiğini ve ışığını başka yerden aldığı için bazan artıp bazan eksildiğini ders vermektedir.
وَسَخَّر لَكُمُ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ دَآئِبَينَ وَسَخَّرَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ
"(Allah), düzenli seyreden güneşi ve ayı, sizin istifadenize sundu" âyetinin de ifade ettiği gibi, ay ile güneş nöbetleşe olarak dünyamızı aydınlattıklarından ve bu görevi yaparken de ay güneşten ışık almak zorunda olduğundan, bu ikili ilişkinin verdiği beraberlik, onları Kur'an'ın ayetlerinde de bir araya getirmiştir.(3)
تَبَارَكَ الَّذِي جَعَلَ فِي السَّمَاء بُرُوجاً وَجَعَلَ فِيهَا سِرَاجاً وَقَمَراً مُّنِيراً
"Gökte burçlar kılan, orada parlak bir lamba ve aydınlatıcı bir ay yaratan Allah yücedir."(Furkan: 25/61) ayetinde olduğu gibi, Kur'an'ın, güneşin ışığı için ziya ve bu anlama gelen sirac gibi tâbirleri, ay için ise nûrve o kökten gelen münir gibi kelimeleri kullanması dikkat çekicidir. Bu kelimeler, insanlara değişik ipuçları vermiş ve böylelikle eğitim ve kültür seviyeleri farklı olan kesimlerin Kur'an âyetlerinden istifade imkânları artmıştır.
Sonuçta aynı âyetten farklı mânâlar çıkartılmıştır ki hepsi de doğrudur. Meselâ: alelâde bir insan, bu âyetten, Güneş ve Ayın her ikisinin de yeryüzüne ışık gönderdiğini anlar.
Bir Arap filoluğu ise, âyette geçen sirac kelimesinin işaretiyle, güneşte ışık ile birlikte ısındırma özelliğinin de var olduğu mânâsını çıkartır.
Bir astronomi âliminin bu tâbirden elde ettiği ipucu, Güneşin bizzat ışığın kaynağı, Ayın ise ışığını dışarıdan almakta olduğu hakikatidir. Çünkü Arapça'da ışığın kaynağı olan şeyler için muzî tâbiri, ışığını dışarıdan alanlar için de münîr tâbiri kullanılır. Meselâ aydınlık bir oda için: ğurfetün müzîetün denilmez, aksine münîretün denilir. Çünkü odanın ışığı dış kaynaklıdır. Buna karşılık bir ateş közü için de kabesün münîr denilmez, aksine müzî denilir. Çünkü ateşteki ışık, kendisine aittir. İşte Kur'an-ı Hakim'in Kur'an'da ay için nur-münîr, güneş için ziya-siraç tâbiri kullanması, bu ince farkı belirtmek içindir.
Dipnotlar
1-krş.ez-Zemahşerî,Esrâru'l-Belâğa;(KMR)maddesi
2- bk.Rağib,(KMR)maddesi
3- Bütün Kur'an'da"Şems" kelimesi 33 defa; "Kamer" kelimesi ise, 27 defa tekrarlanmıştır. 28 menzil dolaşan ay'ın Kur'an'da 27 defa tekrarı ve Kamer Sûresinin tertip numarasının (2x27) 54 olması çok ince sırları taşıyan bir nükte-i Kur'âniyedir. Birlikte zikredildikleri âyetlerin sayısı:20'dir. Ayrı düştükleri âyetlerin sayısı da (ay için 7; güneş için 13)20'dir.
KAMER(AY)
Kamer kelimesinin birkaç anlamı vardır:
1-Bembeyaz/gümüş beyazı olmak. Ayın güneşten sonra bize gümüş renginde en parlak bir gök cismi olarak gözükmesi, bu anlamı desteklemektedir.
تَبَارَكَ الَّذِي جَعَلَ فِي السَّمَاء بُرُوجاً وَجَعَلَ فِيهَا سِرَاجاً وَقَمَراً مُّنِيراً
"Gökte burçları var eden, onların içinde bir lamba (güneş) ve nurlu bir ay bulunduran Allah, yüceler yücesidir"(Furkan: 25/61) âyetinde olduğu gibi, Kur'an'da güneş bir lamba olarak tavsif edilirken, ay da aydınlık (bembeyaz) bir cisim olarak nitelendirilmiştir.
2-Bir şeyler çalmak. Araplar, Kamertühu, kamertü lübbehu ve kalbehu tâbiriyle, bir kimsenin aklını çaldıklarını, kalbini çeldiklerini ifade etmek isterler. Bir başkasının malını elinden alma oyunu olan kumar kelimesi de aynı kökten türemiştir. O halde Kamer kelimesi, bu anlamıyla ışığını güneşten çaldığını açıkca ilan ediyor.(1)
Râğıb el-Isfahânî de, ışığını yıldızlardan (doğrusu güneşten)aldığı için aya Kamer adının verildiğini ileri süren görülere yer vermiştir. Şüphesiz ay, gasp gibi zorla veya hırsızlık gibi hile ile değil; Allah'ın takdiri ile güneşin bu ışığından istifade etmektedir.(2)
وَالْقَمَرَ قَدَّرْنَاهُ مَنَازِلَ حَتَّى عَادَ كَالْعُرْجُونِ الْقَدِيمِ
"Ay için bir takım menziller (yörüngeler) tâyin ettik. Nihayet o, eğri hurma dalı gibi (hilâl) olur da geri döner"(Yasin: 36/39) âyeti, çok açık bir şekilde, ayın ince bir hesapla hareket ettiğini ve ışığını başka yerden aldığı için bazan artıp bazan eksildiğini ders vermektedir.
وَسَخَّر لَكُمُ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ دَآئِبَينَ وَسَخَّرَ لَكُمُ اللَّيْلَ وَالنَّهَارَ
"(Allah), düzenli seyreden güneşi ve ayı, sizin istifadenize sundu" âyetinin de ifade ettiği gibi, ay ile güneş nöbetleşe olarak dünyamızı aydınlattıklarından ve bu görevi yaparken de ay güneşten ışık almak zorunda olduğundan, bu ikili ilişkinin verdiği beraberlik, onları Kur'an'ın ayetlerinde de bir araya getirmiştir.(3)
تَبَارَكَ الَّذِي جَعَلَ فِي السَّمَاء بُرُوجاً وَجَعَلَ فِيهَا سِرَاجاً وَقَمَراً مُّنِيراً
"Gökte burçlar kılan, orada parlak bir lamba ve aydınlatıcı bir ay yaratan Allah yücedir."(Furkan: 25/61) ayetinde olduğu gibi, Kur'an'ın, güneşin ışığı için ziya ve bu anlama gelen sirac gibi tâbirleri, ay için ise nûrve o kökten gelen münir gibi kelimeleri kullanması dikkat çekicidir. Bu kelimeler, insanlara değişik ipuçları vermiş ve böylelikle eğitim ve kültür seviyeleri farklı olan kesimlerin Kur'an âyetlerinden istifade imkânları artmıştır.
Sonuçta aynı âyetten farklı mânâlar çıkartılmıştır ki hepsi de doğrudur. Meselâ: alelâde bir insan, bu âyetten, Güneş ve Ayın her ikisinin de yeryüzüne ışık gönderdiğini anlar.
Bir Arap filoluğu ise, âyette geçen sirac kelimesinin işaretiyle, güneşte ışık ile birlikte ısındırma özelliğinin de var olduğu mânâsını çıkartır.
Bir astronomi âliminin bu tâbirden elde ettiği ipucu, Güneşin bizzat ışığın kaynağı, Ayın ise ışığını dışarıdan almakta olduğu hakikatidir. Çünkü Arapça'da ışığın kaynağı olan şeyler için muzî tâbiri, ışığını dışarıdan alanlar için de münîr tâbiri kullanılır. Meselâ aydınlık bir oda için: ğurfetün müzîetün denilmez, aksine münîretün denilir. Çünkü odanın ışığı dış kaynaklıdır. Buna karşılık bir ateş közü için de kabesün münîr denilmez, aksine müzî denilir. Çünkü ateşteki ışık, kendisine aittir. İşte Kur'an-ı Hakim'in Kur'an'da ay için nur-münîr, güneş için ziya-siraç tâbiri kullanması, bu ince farkı belirtmek içindir.
Dipnotlar
1-krş.ez-Zemahşerî,Esrâru'l-Belâğa;(KMR)maddesi
2- bk.Rağib,(KMR)maddesi
3- Bütün Kur'an'da"Şems" kelimesi 33 defa; "Kamer" kelimesi ise, 27 defa tekrarlanmıştır. 28 menzil dolaşan ay'ın Kur'an'da 27 defa tekrarı ve Kamer Sûresinin tertip numarasının (2x27) 54 olması çok ince sırları taşıyan bir nükte-i Kur'âniyedir. Birlikte zikredildikleri âyetlerin sayısı:20'dir. Ayrı düştükleri âyetlerin sayısı da (ay için 7; güneş için 13)20'dir.
Bu yazıya yorum yazın
Bu yazıya gelen yorumlar.
DİĞER YAZILAR
YUSUF SURESİNDE BAZI İ’CAZ İŞARETLERİ-2
SUREDE YER ALAN 7 Sayısındaki Tevafuk: a)Mısır melikinin rüyasında gördüğü ineklerin say
YUSUF SURESİNDE BAZI İ’CAZ İŞARETLERİ-1
Yusuf İsmi Yusuf ismi konusunda birkaç noktaya işaret etmekte fayda vardır: Birinci Nokta: Gen
ALLAH NEDEN KENDİSİ İÇİN “BİZ” TABİRİNİ KULLANMIŞTIR?
Muhterem Müslümanlar! وَلَقَدْ آتَيْنَا مُوسَى الْكِتَابَ وَق
“KUR’AN’DA KAÇ MELEK HZ. MERYEM’LE KONUŞTU?” SORUSUNA CEVAPTIR
Muhterem Müslümanlar! Oryantalistler ve onların yerli borazanları aşağıdaki iki âyet arası
KUR’AN SADECE ARAPLARA MI İNDİRİLDİ?
Muhterem Müslümanlar! Caetani gibi Oryantalistler, وَمَا أَرْسَلْنَا مِن ر
İSLÂM PEYGAMBERİ KUR’AN’I YAZDI MI YA DA BAŞKALARINDAN İKTİBAS MI ETTİ?
Muhterem Müslümanlar! Bazı oryantalistler, Peygamberimiz Hz. Muhammed(sav)’in, Kur’an-ı Ker
KUR'AN-I KERİM'DE ÇELİŞKİ, BİLİMSEL VE TARİHİ HATALAR VAR MI?
Muhterem Müslümanlar! Oryantalistler Kutsal Kitabımızda âyetlerin birbiri ile çeliştiğini,
HZ. PEYGAMBER’İN GÜVENİRLİLİĞİ VE KUR’AN’IN TEBLİĞ EDİLMESİNDE ONA GÜVENMEMENİN İTİKÂDÎ SONUÇLARI
Son zamanlarda Kur’an’ın mahiyetine dair bir takım düşünceler ileri sürülmektedir. Bu kon
ANLAMADAN KUR’AN OKUMANIN FAYDASI VAR MI? ÖLÜYE KUR’AN OKUNUR MU?
Sordular: -Hocam, Kur’an’ı anlamadan okumanın faydası yoktur, diyenler var. Bir de bazı ho
KUR’AN’DA TEKZİP KAVRAMI
Sözlükte tekzip; Yalanlamak, doğru olmadığını savunmak ve inkâr etmek anlamlarına gelir. T
KUR’AN OKUMANIN SEVABI ÖLÜYE GİTMEZ Mİ?
Değerli Kardeşlerim, Geçenlerde TRT Kurdi’de yayınlanan bir program esnasında bir hemşehrim
- KUR’AN’DA ZALİM VE ZULÜM
- KUR’AN’DA İSM KAVRAMI
- NAZM-I MEBANİ İLE NAZM-I MAANİ ARASINDA TEVAFUK
- KUR’AN’IN TERTİBİNDEKİ BELAGAT NÜKTELERİ
- GÖĞÜ YÜKSELTTİ VE MİZANI KURDU
- ADALET VURGUSU
- SALIVERİLEN İKİ DENİZ
- KUR'AN'IN TEFSİRE OLAN İHTİYACI, SÜNNETİN TEFSİRDEKİ YERİ-4
- KUR'AN'IN TEFSİRE OLAN İHTİYACI, SÜNNETİN TEFSİRDEKİ YERİ-3
- KUR'AN'IN TEFSİRE OLAN İHTİYACI, SÜNNETİN TEFSİRDEKİ YERİ-2
- KUR'AN'IN TEFSİRE OLAN İHTİYACI, SÜNNETİN TEFSİRDEKİ YERİ-1
- VAHİYDE LÂFIZ VE MANA İLİŞKİSİ-3
- VAHİYDE LÂFIZ VE MANA İLİŞKİSİ-2
- VAHİYDE LÂFIZ VE MANA İLİŞKİSİ-1
- KUR’AN’I KUR’AN YAPAN UNSURLAR
- KUR’AN’DAN BİR BELAGAT ÖRNEĞİ: “FASDE’ BİMA TÜ’MER”
- DERT KUR’AN’I ANLAMAK OLMALI, MİLLETİN İMANINI SARSMAK OLMAMALI (III)
- DERT KUR’AN’I ANLAMAK OLMALI, MİLLETİN İMANINI SARSMAK OLMAMALI-2
- DERT KUR’AN’I ANLAMAK OLMALI, MİLLETİN İMANINI SARSMAK OLMAMALI
- KUR’AN’IN TARİHSELLİĞİNİ İDDİA EDENLER!.
- DOĞRUDAN İNSANA HİTAP EDEN AYETLER-2
- DOĞRUDAN İNSANA HİTAP EDEN AYETLER-1
- KUR’AN’IN İ’CAZI
- KUR’AN’DA TEHADDÎ MERHALELERİ
- KUR’AN’IN BİR BENZERİ GETİRİLEMEZ
- KARIŞMAYAN İKİ DENİZ
- TEFSİRLER KAÇ KISIMDIR?
- KUR'AN'DAKİ TEKRARLARIN HİKMETİ
- FATİHA DA NAMAZ GİBİ İLAHÎ BİR PROJENİN PARÇASIDIR
"Ey İman edenler! Oruç sizden öncekilere farz kılındığı gibi, sizlere de farz kılındı. Ta ki, korunasınız"
Bakara, 183
GÜNÜN HADİSİ
Allah'a ve ahiret gününe iman edenler, hayır söylesin veya sükut etsin.
Riyazü's Salihin, 1/307
SON YORUMLAR
- Bütün beytlerin tercümesini gönderebilir misiniz? sitede sadece son birkaç...
- Fıtrat, namaz, tevafuk, sırlar ve tüm bunların sahibi zişanı İlahi kusur...
- Selamünaleyküm İnternette mütalaalı risale i nur dersleri diye arama yapt...
- bu kıymetli yazıdan dolayı ahmed izz kardeşimize teşekkür ederiz çok mani...
- selamün aleyküm Ahmed kardeşimizi tebrik ediyor ve bu faideli tercümelerin...
- Yanında okuyan diğer öğrencileri; Molla Muhammed Kasori Molla Muhammed Era...
- Benim merhum babam Molla İbrahim Azizi de onun yanında icazeti tamamlamıştı...
- Teşekkürler. Sanırım Envar neşriyat idi.Tam hatırlayamıyorum.....
- Çok güzel bir çalışma Rabbım ilminizi arttırsın bu çalışmalarınızı...
- Merhaba, Ben Foliant yayınlarından uğur. Sizinle iletişim kurmak istiyoruz ...
TARİHTE BU HAFTA
*Nizamü'l-Mülk'ün Şehadeti(14 Ekim 1092) *II.Kosova Zaferi(17 Ekim 1448) *Gedik Ahmed Paşa'nın Vefatı(18 Ekim 1482)
ANKET
Sitemizle nasıl tanıştınız?
Yükleniyor...