RAMAZAN AYININ ÖNEMİ
SORU: Hz. Allah niçin ramazanı oruç ayı olarak seçmiştir? CEVAP: İnsan gönül rahatlığı ile kolayca bu soruya "Bu Allah'ın iradesidir. O her şeyi bilir. Biz ise bilmeyiz. Her şeyden haberdar olan hikmet sahibi mevlânın böyle hükmetmiş olması yeterlidir." "Allah yaptığından sorumlu tutulmaz. Onlar (insanlar) ise sorguya çekilecek¬lerdir" (Enbiya/23) şeklinde cevap verilebilir.
SORU: Hz. Allah niçin ramazanı oruç ayı olarak seçmiştir?
CEVAP: İnsan gönül rahatlığı ile kolayca bu soruya "Bu Allah'ın iradesidir. O her şeyi bilir. Biz ise bilmeyiz. Her şeyden haberdar olan hikmet sahibi mevlânın böyle hükmetmiş olması yeterlidir." "Allah yaptığından sorumlu tutulmaz. Onlar (insanlar) ise sorguya çekileceklerdir" (Enbiya/23) şeklinde cevap verilebilir.
Bu soruya uzunca bir cevap da verilebilir:
Hz. Allah bazı günleri ve bazı mekânları diğer gün ve mekânlardan üstün kıldığı gibi bazı ayları da üstün kılmıştır.
Ramazan ayının diğer aylara göre bir takım ayrıcalıkları vardır:
1. Her şeyden önce Allah ilmi ve hikmeti ile bu ayı yüce kitabı Kur'an'ı kendisinde indirmek üzere seçmiştir. (Bkz. Bakara/185)
2. İman ile küfür ve Allah'ın kullan ile şeytan taraftarları arasındaki ilk savaş olan Bedir savaşı bu ayda olmuştur. Kur'an buna ayırım günü anlamına gelen Yevm'ul Furkân adına vermiştir. (Bkz. Enfal/41)
3. Ramazan ayı ki zafer ve fetih ayıdır. Cenab-ı Hak Mekke'nin fethini bu ayda lütfetmiştir. Kur'an'da bu zaferin geleceği özel bir sure ile müjdelenmiş ve insanların alay alay islâm dinine girecekleri bildirilmiştir. (Bkz. Nasr suresi)
4. Ramazan ayı içerisinde bulunan Kadir gecesi ile bu ayın tüm gecelerini süsleyip güzelleştirmiştir. Kadir gecesi ki Allah onun şanını yüceltmiş, dindeki ulu mertebesini özel bir sure ile anlatmıştır. (Bkz. Kadr suresi)
5. Ramazan ayı günler ve yıllar boyunca büyük olaylara, muazzam barış ve savaşlara sahne olmuş, nice topluluk ve halkların hayatında önemli rol oynayan olaylara tanık olmuştur.
Bu özellik, "Ramazandaki Büyük Olaylar" adında bir çalışma yapmama ve yayınlamama sebep olmuştur. Bu çalışmamda İslâm tarihinde ramazan ayında meydana gelen büyük olayları anlattım. Bunu bu kitabımızda da bulacaksınız. İnşallah bu çalışmanın ilaveleriyle gerisi gelecektir.
Ramazan ayında meydana gelen olayların feyiz ve bereketi bol ve çoktur.
Bu kadar sebep akıl ve gönül için ramazan ayının Allah ve kul katında farklı bir yeri olmasına yetmez mi?
İnsanların sormaktan bıkmadığı bir soru daha var: Allah'ın bize farz kıldığı orucun faydası nedir?
Orucun akla ilk gelen faydası sağlık yönünden olan yararıdır.
Orucun sıhhat ve tıp yönünden faydalarından söz edenler sadece din adamları değildir. Doktorlar ve tıp uzmanları orucun tıp ve sağlık yönünden yararlarını geniş bir şekilde anlatmaktadırlar. Doktorlar pek çok hastalık için tedavi yolu olarak orucu tavsiye etmektedirler. Onların bu tavsiyedeki çıkış noktaları şu hikmetli sözdür:
Mide hastalık yuvası, perhiz ise ilaçların başıdır.
Mideyi aç bırakmanın faydası ile ilgili pek çok hadisten söz edilmektedir. Bunlardan bazısının gerçekten hadis olduğu sabit değilse de şurası kesindir ki mide ve bağırsakları hafif tutmak çok önemlidir. O derecede ki pek çok rahatsızlıktan koruması açısından bu husus nerede ise bir zorunluluk olmaktadır.
Orucun dile getirebileceğimiz başka faydaları da vardır. Şöyle ki:
a. Oruç insanın azim ve iradesini güçlendirir.
İnsan oruç tutmakla âdet ve geleneklerin insanı köleleştirmesine karşı koyar. İnsan nerdeyse âdet ve alışkanlıklarının esiri olmuştur. Onlardan ayrılmaya gücü yetmeyecek derecededir. Oruç mü'mine bir güç ve kuvvet verir ve oruç sayesinde müslüman esiri olduğu alışkanlıklarına karşı koyar.,
b. Dosdoğru ve hakkiyle tutulan oruç, insana başkalarının elemini hissettirir, zorunlu olarak açlık içerisinde yaşayan fakirlerin durumunu öğretir.
Göklerin ve yerin hâkimi olan yüce Allah itaatkâr kuluna, şafak vaktinden gün batana kadar yemeden içmeden uzak durmasını emretmiştir. Oruçlu iken zaman ilerledikçe açlığın acısını tadar. Böylece din ve insanlık kardeşi olan pek çok kimsenin açlık içerisinde yaşadığını hatırlar ve vicdanında onlara katkıda bulunma duyguları kabarır. Allah Teâlâ'nın kendisine nice nimetler verdiğini, kendisini böyle durumlara düşmekten koruduğunu düşünür. Rabbi Teâlâ kendisini kardeşlerine yardım elini uzatmaya, onlara şefkatli davranmaya davet etmektedir, ihtimal ki ramazanın sonunda fıtır sadakası verme emrinin sırrı burdadır. Çünkü bu ramazan boyunca açların hâline vakıf olan müslümana en süratli şekilde onlara yardım imkânı vermektedir. Yoksullara yardım eli uzatmada orucun ve ramazanın faydası böylece ortaya çıkmaktadır.
c- Orucun bir faydası da şudur: Otuz gün boyunca Müslüman güniçinde yemeyi içmeyi keserek, belli saatlerde yemek yemektedir. Otuz gün süren bu uygulama fazlasıyla düzenli ve tertipli olma eğitimi ve örgün bir kurs faaliyetine bezemektedir. Kur'an-ı Kerim oruç emrinin ayetin sonunda (Bkz. Bakara/183) "Umulur ki muttakilerden olursunuz" buyurarak orucun faydasını kısa fakat ne güzel anlatmıştır!
Menâr tefsirinde orucun insanı takvaya hazırlaması hususunda şunlar anlatılmıştır:
Orucun insanları Allah'ın istediği takvaya hazırlaması pek çok yönden ortadadır.
Bunların durum itibariyle en büyüğü, delil olarak en inandırıcısı, etki olarak en açığı ve şeref yönünden en yükseği oruç ibadetinin Allah'tan başka bir gözetleyicisi olmayıp insanın kendisine bırakılmasıdır. Oruç kişi ile Allah arasında bir sırdır. İnsanın oruçlu olup olmadığını Allah'tan başka kimse bilmez.
İnsan bir ay boyunca sırf Allah'ın emrine riayet edip O'nun buyruğuna boyun eğmek için yılda bir ay süreyle zevk ve arzulara yönelmiyor. Yanı başındaki en nefis yiyeceklere, en tatlı içeceklere el sürmüyor. Hayat arkadaşı ve gönül yoldaşı sevgili eşi ile bir arada, karşı karşıya duruyor, bir engel bulunmadığı halde ona el sürmüyor. Kendisini Allah'ın gördüğünü bilmese, Allah'ın kontrolü altında olduğuna inanmasa bu zevk ve arzulara karşı asla sabretmezdi. En şiddetli arzu halinde bile bu inanç ve duygu oruçluyu alıkoyar.
Şüphe yok ki bir ay boyunca her gün yaşanan bu durum oruçluda "Allah'ın kontrolü altında" olduğu inancını geliştirir, pekiştirir. Bu duygu imanın kemâline işarettir.
İşte Allah'ın kontrolü altında olduğu duygusunun insanı kaplaması, nefisleri en büyük hazırlayıcı, dünyaya bağlanmaya karşı insanı en güzel zabt-u rabt eden özelliktir.
Bu özelliğe sahip olan kişi dünyada mutlu yaşadığı gibi âhirette de mutlu olur.
Sürekli Allah'ın kontrolü altında olduğunu gönlüne yerleştiren kimse insanları aldatıp kandırabilir mi? Allah kendisini görüp dururken haksız yere insanların malını yiyebilir mi? Zekâtı vermeyerek Allah'ı aldatmaya, dinin önemli bir rüknünü yıkmaya kalkışabilir mi? Hileli yollara başvurarak faiz yiyebilir mi? Allah ile arasına bir perde koyarak günah işlemeye, açıktan kötülük etmeye kalkışabilir mi?
Asla! Böyle bir insan kendisini günah içerisine salıveremez! Zira Allah'tan uzun süre gaflet içerisinde olamaz. Unutup bu yasaklıdan birine yönelse, süratle Allah'ın kontrolünü hatırlar, tevbeye Allah'a dönmeye can atar. Cenâb-ı Hak şöyle buyurur:
"Takvaya erenler var ya; onlar şeytan tarafından bir vesvese dokunduğunda (Allah'ın emir ve yasaklarım) hatırlayıp, hemen gerçeği görürler. (A'raf/201)
Demek oluyor ki oruç en büyük irade terbiyecisi ve arzuların direncini kırıcı bir faktördür. Oruçluya yaraşan, inancı gereği yaptıklarının hayırlı olduğuna inanarak özgür olması, arzuların kölesi olmamasıdır. İşte orucun ruhu ve sırrı yukardan beri anlattığımız ilâhi kontroldedir. İşte kudsi hadiste söylenen "Oruç Allah içindir" ifadesinin anlamı budur.
Ramazan oruç ayıdır, onun diğer aylara göre ayrıcalıkları vardır.
Ramazan orucu her şeyden evvel insanı Allah'ın emrine uyduğu bilincine vardırır. Zira oruç tutan kimse Allah'ın emrine uyduğu için aslında haram olmayan yiyecek ve içeceklerden vazgeçmektedir.
Gündüz sona erip güneş batınca o günün orucunu edâ etmenin sevinci başlar. İftar sırasında aile veya tanıdık ve dost grubu bir arada oruçlarını açarlar. Allah'a hamd edip, verdiği başarıya şükrederek, nimetlerin devamı ve ibadetlerinin kabul edilmesi için birlikte dua ederler.
a Gecenin ilk yansında, akşamla yatsı arasında veya yatsıdan sonra daimî dersler-konuşmalar yapılır.
Ramazanın bir ayrıcalığı da teravih namazıdır. Teravih namazı kılarken vücuttaki organların birçoğu hareket eder. Bu bedenî hareket, beş vakit namazda vardır. Bu özellik hususi bir araştırma yapmaya müstahaktır.
Ramazan ayının ayrıcalıklarından birisi de bazı gönül gözü açık Allah kullarının ramazan gecelerinde Kur'an okuma ve okutma faaliyetinde bulunmasıdır.
Ramazan Kur'an gecelerinin tertip edildiği tek aydır. Hâli vakti yerinde olan müslümanlar evinde güzel sesli ve Kur'an'ın hakkını vererek okuyan bir okuyucu bulundurur. Aynı zamanda evini Kur'an dinlemek isteyen herkese açar. Bu Kur'an ziyafeti gece yarılarına kadar sürer. Bu adet özellikle aşağı Mısır'da olmak üzere müslümanlar arasında yaygın idi. Fakat zamanla bu güzel âdetin bir parça kaybolduğunu görmekteyiz. Allah'tan bu güzel âdetlerin tekrar yaşanmasını lütfetmesini ümid ediyoruz.
Ramazanın bir diğer özelliği de hayır ve ihsan ayı olmasıdır. İnsanın eli bazen sıkı olur. Veya el hep almaya, tutmaya alışmıştır. Ramazan gelince, gücü yettiğince hayır yapmaya, imkânı varsa oraya buraya yardımlar yapmaya başlar. Çok kere "Ramazan ihsan ayıdır" dendiğini duymuşuzdur. Bu cümledeki ihsan kelimesinden maksat, cömertlik ve çok hayır yapmaktır.
Ramazanın bir diğer özelliği de muttakilerin ve gönül gözü ile görenlerin kötü söz ve çirkin hareketle karşılaştıklarında örnek davranışlarda bulunmalarıdır. Bunların hareket noktalan eşsiz örnek ve lider Hz. Muhammed'in şu sözüdür:
"Sizden biriniz oruçlu iken çirkin bir şey yapmasın ve söylemesin, günaha girmesin. Eğer kendisine bir çatan kötü söz söyleyen olursa ben oruçluyum, ben oruçluyum desin."
Ahmet Şevki oruçtan söz ederken ne güzel söylemiştir: Oruç meşru bir mahrumiyet, açlık ile terbiye ve Allah'a boyun eğmedir. Allah'ın emrettiği her farzın bir hikmeti vardır. Orucun dıştan bakışta eziyet gibi olduğu görülse de içinde rahmet vardır. Oruç şefkat duygusunu geliştirir, hayır yapmaya teşvik eder, kibri kırar, sabrı öğretir ve iyiliğe alıştırır.
Sürekli tok olan ve lüks içinde yaşayan kimse oruç tutunca acıkıp mahrumiyet içinde kaldığı vakit, yokluğun ve açlığın acısının nasıl olduğunu tam anlamı ile bilir.
Bütün bu anlattıklarımız kudsi hadisteki "Orucun Allah ile kul arasında bir sır" olduğunu bildiren ifadenin ne kadar yerinde olduğunu ortaya koymaktadır. Yaratıcısı ile arasındaki bu sırra riayet eden oruç-sevabını bol bol vermeyi Cenab-ı Hak üstlenmektedir.
Kaynak
Prof. Dr. Ahmed Şerbasi
Soru Cevaplı İslam Fıkhı
Terc: Heyet
Özgü Yayınları
Bu yazıya yorum yazın
Bu yazıya gelen yorumlar.
ceylan demir, 2015-06-20 20:25:33
Bu önemli ayda olan çok büyük bir olaydan bahsetmemissiniz ne yazik ki.Hz.Muhammet(s.a.v.)in damadi ve amcasinin oğlu olan Hz. Ali(r.a.) bu ayda öldürülmustur.Bu önemli hadise atlanmamaliydi.Eklerseniz sevinirim.
Bu yoruma katılıyor musunuz ?
DİĞER YAZILAR
EŞREF EDİP’TEN; “SİZ Mİ DİNE KARŞI DEĞİLDİNİZ?”
1950 seçiminden az sonra, eski başbakanlardan, medrese kökenli Şemseddin Günaltay, İzmit CHP
Size yasak edilen büyük günahlardan kaçınırsanız, kusurlarınızı örteriz ve sizi ağırlancağınız şerefli bir yere yerleştiririz.
Nisâ, 31
GÜNÜN HADİSİ
Hayâ îmândandır.
Abdullâh b. Ömer (r.a)'dan
SON YORUMLAR
- Bütün beytlerin tercümesini gönderebilir misiniz? sitede sadece son birkaç...
- Fıtrat, namaz, tevafuk, sırlar ve tüm bunların sahibi zişanı İlahi kusur...
- Selamünaleyküm İnternette mütalaalı risale i nur dersleri diye arama yapt...
- bu kıymetli yazıdan dolayı ahmed izz kardeşimize teşekkür ederiz çok mani...
- selamün aleyküm Ahmed kardeşimizi tebrik ediyor ve bu faideli tercümelerin...
- Yanında okuyan diğer öğrencileri; Molla Muhammed Kasori Molla Muhammed Era...
- Benim merhum babam Molla İbrahim Azizi de onun yanında icazeti tamamlamıştı...
- Teşekkürler. Sanırım Envar neşriyat idi.Tam hatırlayamıyorum.....
- Çok güzel bir çalışma Rabbım ilminizi arttırsın bu çalışmalarınızı...
- Merhaba, Ben Foliant yayınlarından uğur. Sizinle iletişim kurmak istiyoruz ...
TARİHTE BU HAFTA
*Nizamü'l-Mülk'ün Şehadeti(14 Ekim 1092) *II.Kosova Zaferi(17 Ekim 1448) *Gedik Ahmed Paşa'nın Vefatı(18 Ekim 1482)
ANKET
Sitemizle nasıl tanıştınız?
Yükleniyor...