Siyret-i Nebeviyye incelemesi, İslâm Hakikatinin Hz. Muhammed (s.a.v.)'in örnek hayatında eksiksiz olarak şekillendirme gayesini güden pratik bir çalışmadan başka değildir.

İmdi bu maksada ulaşabilmek için bir plânlama ve tasnife giri­şecek olursak, bunu aşağıda açıklanan hedeflerde çerçeveleştirmek mümkündür.

1- Hz. Muhammed (s.a.v.)'in yalnız şahsî dehasıyla kavminin arasında tanınmış yalnızca bir dahî olmadığını; fakat onun bun­dan da önce, Allah katından bir vahiy ve tevfikle desteklenen pey­gamber olduğunu sezdirebilmek için yaşadığı çevreden ve hayatı­nın, bütün dönemlerinden «peygamberlik şahsiyetini» kavramak.

2- İnsanın, karşısında erdemli bir hayat için en ideal bir ör­neği bulması... Çünkü O, bu örnekten kendisine tutunacak ve takib edecek bir düstur edinecektir. Hâlbuki bu insanın, en ideal örneği, hayatın neresinde ararsa arasın; yine en mükemmel ve açık şekliy­le bu örneği Hz. Muhammed (s.a.v.) 'in hayatında bulacağında şübhe yoktur. Çünkü Allah onu, bütün insanlığa rehber kıldı. Nite­kim Cenâb-ı Hak: «Sizin için Allah'ın Resûlü'nde (takib edeceğiniz) pek güzel bir örnek vardır» buyurmuştur.(Ahzâb sûresi, âyet: 21.)

3- İnsanın, Kitabullah'ı anlamada, onun maksatlarını ve ru­hunu tatmada, kendisine yardımcı olacak şeyi de Resulullah'ın siyretini incelemekte bulması... Çünkü Kur'ân-ı Kerim ayetlerinin ço­ğunu ancak, Resûlullah'm başından geçen ve onun bulunduğu yer­de cereyan eden hâdiseler aydınlatıyor ve tefsir ediyor.

4- Bir müslümanın, Resûlullah'ın siyretini araştırma esnasın­da, İslâmî bilgi ve kültürün daha büyük miktarda onun yanında birikmiş olması... O bilgi ve kültürün akâid, ahlâk ve ahkâm ile ilgili olması aynıdır. Zira Hz. Peygamber'in hayatı, İslâm prensip ve ahkâmının tümünü sergileyen yegâne canlı tablodur.

5- İslâm davetçisine ve muallimine, eğitim ve öğretim yönün­den canlı örnek olması... Hakikaten Hz. Muhammed (s.a.v.) öğüt ve­rici bir muallim, faziletli bir eğitimci idi. O, davetinin çeşitli dönem­lerinde eğitim ve öğretim metotlarının en uygun olanını arayıp bulmada hiçbir zaman gayreti elden bırakmadı.

Resûlullah'ın hayatını şu yukarıda saydığımız maksatları ger­çekleştirmede yeterli kılan en önemli şey, onun hayatının, insanda­ki sosyallik ve beşerilik yönlerini kapsamış olmasıdır. Çünkü insan bizatihi bağımsız bir fert veya toplumun faal bir uzvudur.

Resûlullah (s.a.v.)'in siyreti,

*Onun yolunda yürüyen dürüst ve çevresine güven kazanmak isteyen bir genç için de, *Allah'a da'veti kendine yol olarak seçen, hikmet ve güzel öğütle onun risâletini tebliğ etmek için bütün gücünü sarfeden insan için de,

*devletini ustalıkla idare edecek olan bir devlet başkanı için de,

*güzel muamelede örnek bir koca için de,

*çocukları ve eşi arasında hak ve ödevleri tevzi ederken âdil davranmakla beraber şefkat ve merhameti elden bırak­mayan bir baba olacak için de,

*yetenekli, sevk ve idareyi bilen usta bir komutan için de;

*hâsılı Allah'a karşı ibadetiyle, çevresine kar­şı münâsebetlerini çok iyi dengeleyen, şaka ile ciddiyi uyumlayabilen - her müslüman için de en güzel ve şaşmaz örnekler, ölçüler sergile­mektedir.

Şüphesiz ki bu duruma göre, Resûlullah'ın siyretini araştırmak demek, insanlığa «yaşamaya değer hayat» için en üstün ve en güzel yönetim biçimini canlı tablolar halinde sunmak demektir.

Kaynak

Said Ramazan el Buti

Fıkhu's Siyre

Terceme: Ali Nar

Gonca Yayınları

İst. 1991