SEVABLARIMIZ ÖLÜYE ULAŞIR MI?
Soru: Sadaka, namaz, oruç ve Kur’an okumanın sevabı ölüye ulaşır mı? Cevap: Âlimlerin ortak görüşüne göre
Muhammed Emin Er Hocaefendi
Soru: Sadaka, namaz, oruç ve Kur'an okumanın sevabı ölüye ulaşır mı?
Cevap: Âlimlerin ortak görüşüne göre sadakanın sevabı ölüye ulaşır ve ölü bundan faydalanır. Doğru olan görüş de budur. Şafii fakihi Ebu'l-Hasen el-Maverdi el-Basri'nin el-Hâvî adlı eserinde bazı kelamcıların görüşü olarak verdiği "ölüye hiçbir sevap ulaşmaz" şeklindeki kanaat, tamamen asılsız ve Kitap, Sünnet ve ümmetin icmaına açıkça aykırı, hatalı bir kanaattir. Bu sebeple üzerinde durmaya bile değmez.
Namaz ve oruçla ilgili olarak Şafii mezhebinin ve âlimlerin çoğunluğunun görüşü sevabının ölüye ulaşmayacağı yönündedir.
Ancak ölenin farz bir orucu varsa ve velisi yahut velinin izin verdiği bir kimse ölenin yerine kaza orucu tutmak istiyorsa, bu durumda İmam Şafii'nin iki farklı görüşü vardır. Bunlardan en meşhur olanı, böyle bir şeyin caiz olmadığıdır. Fakat Şafii mezhebinin önde gelen son devir âlimlerinin doğru kabul ettiği görüş, bu tür bir orucun olabileceği şeklindedir.
Kur'an okuma meselesine gelince, Şafii mezhebinin bu konuda bilinen görüşü, Kur'an okuma sevabının ölüye ulaşmayacağıdır. Fakat bu mezhebin bazı alimleri ulaşabileceği yönünde kanaat belirtmişlerdir.
Âlimlerin bazı grupları ise, namaz, oruç, Kur'an okuma gibi tüm ibadetlerin sevabının ölüye ulaşabileceğini ifade etmişlerdir. Sahih-i Buhari'nin "Babu men mâte ve aleyhi deyn: üzerinde ödeyemediği borçla ölen kimse hakkındaki bab" başlıklı bölümünde, İbn Ömer'in namaz borcuyla ölen bir kadının kızına, annesinin namazlarını kaza etmesini emrettiğini anlatan bir rivayet yer alır.
el-Havi'nin müellifi, Ata b. Rabâh'ın ve İshak b. Râhûye'nin, "ölü adına namaz kılmak caiz değildir" şeklinde kanaat belirttiklerini nakleder. Bizim mezhebin (Şafii) alimlerinden İmam Ebu Muhammed el-Bağavî ise, et-Tehzîb adlı eserinde şöyle demektedir: "Ölünün, kılamadığı her namazı için bir müd yemek verilebilir." Aslında tüm bu görüşler, zayıftır. Çünkü tek delilleri, dua, sadaka ve hac gibi sevabının ölüye ulaşması icma ile sabit olan amellere kıyas etmekten ibarettir. Oysa İmam Şafii ve onun gibi düşünenlerin görüşleri, "insana ancak kendi çalıştığı vardır"(1) ayet-i kerimesine ve Peygamber Efendimizin şu hadisine dayanmaktadır: "İnsanoğlu öldüğünde üç şey haricinde amel defterine hiçbir şey kaydedilmez: Sadaka-i cariye (herhangi bir hayır hizmeti) yahut insanların faydalanabileceği bir ilim veya kendisine dua edecek bir evlat"(2).
İbn Kayyım el-Cevziyye ise Kur'an'ın karşılıksız okunması ve sevabına ölünün ruhuna hediye edilmesi halinde, oruç ve haccın sevabının ölüye ulaşması gibi bunun da ulaşacağını ifade etmektedir.(3)
Muhammed Emin Er
Fetvalar
Dipnotlar
1- Necm 53/39
2-Nevevi, Sahih-i Müslim Şerhi, c. 1, s. 89-90
3-İbn Kayyım el-Cevziyye, Kitâbu'r-Rûh, s. 316
Bu yazıya yorum yazın
Bu yazıya gelen yorumlar.
DİĞER YAZILAR
MEHMED AKİF’İN AHLÂKI VE ŞAHSİYETİ
Sebîlürreşâd dergisinin sahibi ve Mehmed Âkif i en yakından tanımış bir kimse olan Eşref E
MUALLİMLERİMİZ NELERE DİKKAT ETMELİ?
İnsanları tenvir ederek cehaletten halas eden, onları atalet ve sefaletin karanlık gecelerinden
HÜRRİYET ADINA KAYBETTİKLERİMİZ
Dr. Alexis Carrel Her insan keyfine göre yaşamak ister. Bu insanın doğuştan gelen bir dileğid
ŞAFAĞIN IŞIĞINDAKİ SIR
“Annemin memnun bir eda ile: “Bu sabah kahvaltıdan önce ne yaptığımı dünyada tahmin edeme
UBEYDULLAH-I AFGÂNÎ İLE SEBÎLÜRREŞÂD İDÂREHÂNESI’NDE BİR MUHÂVERE
Ubeydullah-ı Afgānî” nâmında bir zât tarafından geçenlerde Kavm-i Cedîd ünvânıyla neş
MAÂRİF, DİN EĞİTİMİNİ EN İYİ ŞEKİLDE VERMELİDİR
İnanmak yaradılışın bir gereğidir. Din, aklın mâverâsında, zekânın fevkinde bir mürşi
MELİK FAYSAL’IN YAHUDİ KİSSİNGER'E VERDİĞİ TARİHİ CEVAP
Melik Faysal'ın en önemli gayelerinden birisi, Filistin meselesi ve Mescid-i Aksâ'nın hürriyeti
NESLİN EĞİTİMİNDE MAARİFE DÜŞEN VAZİFELER
Mânevîyatsız ilmin, beşeriyete felâh ve huzur yerine, şüphe, tereddüt, hatta ızdırap verdi
NASIL BİR MAARİF?
Yıllardır ilmî ve fikrî çalışmalarım arasında memleketimizin mânevî, ahlâkî, derûnî
GENÇLERİ HEDONİZM ÇILGINLIĞINA İTENLER
Diyorlar ki: Dünyaya bir kere gelinir. Sonun başlangıcı yoktur. Gülün, eğlenin, bir yıldır
HİCRET VE HAREKET
Hicret, tâ ezelden ebede, âlem-i vücubdan âlem-i imkâna, daire-i ilimden daire-i kudrete, tâ
- ORUÇ, ORUÇ BOZMAK VESAİRE
- HEKİM VE FİLOZOF GÖZÜ İLE RAMAZAN
- HÜZÜNLÜ BİR HAYVANAT BAHÇESİ GEZİSİ
- YİRMİNCİ ASRIN BAŞINDA ANADOLUDA PAZARIN NAMUSU
- BİZ DE RAHATSIZIZ
- "BANA KUR’AN YETER!”
- MEALCİ KARDEŞLERİME KUR’AN’DAN MİSAFİRPERVERLİK DERSİ
- MEZHEPLERE TÂBİ OLMAYANLAR
- ‘KADİR GECESİ BİN AYDAN HAYIRLIDIR’ NE DEMEKTİR?
- İKİ PEYGAMBERİN DOĞUM GÜNLERİ
- “BİR ALLAHSIZA CEVAP”
- YEDİ YAŞIN ÖNEMİ
- DÜŞÜLEN MÜHİM BİR HATA
- YALANCININ MUMU
- BEN OLACAKTIM Kİİİİİ
- AĞIRLIĞINI DUYMAK
- SON ASIRDA TASAVVUFTA TECDİD YAPAN ÜÇ ŞAHSİYET
- KURBAN KESMEK KİMLERE VÂCİPTİR?
- KURBAN
- DİLİMİZE BİR ŞEY OLDU
- NERDE O ESKİ GÜNLER
- YALAN DOLAN SONRASI YAPILAN ASKERÎ DARBELER
- BAYRAMLA İLGİLİ SÜNNET VE ADABLAR
- BİR KOLERA SALGINI HATIRASI; NURİYE ABLA
- “GUSL-İ İÇTİMÂİ”
- İMANIN ÇİÇEĞİ RAMAZAN ORUCU
- EVLİYA
- BERAAT GECESİ İLE ALAKALI ÜÇ YANLIŞ MESELE
- ALLAH’IN AHLAKIYLA AHLAKLANANLAR
Allah'a ve Resûlü'ne iman edin. Sizi, üzerinde tasarrufa yetkili kıldığı şeylerden harcayın. Sizden iman edip de (Allah rızası için) harcayan kimselere büyük mükâfat vardır.
Hadid, 7
GÜNÜN HADİSİ
Sen dünyada bir garib veya bir yolcu gibi ol.
Buhari, Rikak 2; Tirmizi, Zühd 25, (2334)
SON YORUMLAR
- Bütün beytlerin tercümesini gönderebilir misiniz? sitede sadece son birkaç...
- Fıtrat, namaz, tevafuk, sırlar ve tüm bunların sahibi zişanı İlahi kusur...
- Selamünaleyküm İnternette mütalaalı risale i nur dersleri diye arama yapt...
- bu kıymetli yazıdan dolayı ahmed izz kardeşimize teşekkür ederiz çok mani...
- selamün aleyküm Ahmed kardeşimizi tebrik ediyor ve bu faideli tercümelerin...
- Yanında okuyan diğer öğrencileri; Molla Muhammed Kasori Molla Muhammed Era...
- Benim merhum babam Molla İbrahim Azizi de onun yanında icazeti tamamlamıştı...
- Teşekkürler. Sanırım Envar neşriyat idi.Tam hatırlayamıyorum.....
- Çok güzel bir çalışma Rabbım ilminizi arttırsın bu çalışmalarınızı...
- Merhaba, Ben Foliant yayınlarından uğur. Sizinle iletişim kurmak istiyoruz ...
TARİHTE BU HAFTA
ANKET
Sitemizle nasıl tanıştınız?
Yükleniyor...