Hz. Peygamber'in (aleyhi ekmelüttehâyâ) hizmetkârıdır.

HAYATI:

Kâinatın Efendisi'nin (s.a.s) yanı başında vahyin soluklarını duyma bahtiyarlığına ermiş bu talihli hanımefendi Resûlullah Efendimizin hizmetinde bulunma şerefine ermiştir.

Maalesef Hz. Havle'nin (r.anha) nesebi ve hayatı hakkında bir malumatımız yok. Sadece Resûlullah (s.a.s) Efendimiz ile yaşadığı kayıtlara geçen bir hâdise var –ki çok önemlidir– onu aktarıyoruz:

"İbnu Ebî Şeybe Müsned'inde ve Taberani ve İbnu Merduye Havle hadisiyle rivayet etmişlerdir: Havle (r.anha) Hz. Peygamber'e (s.a.s) hizmet ederdi. Demiştir ki: "Bir köpek yavrusu Resûlullah'ın (s.a.s) divanı altına girmiş, ölmüş haberimiz olmamış. Resûlullah (s.a.s) dört gün bekledi, vahiy inmiyordu. "Ey Havle! Resûlullah'ın odasında ne oldu ki bana vahiy gelmiyor?" buyurdu. Ben de: "Ey Allah'ın Resûlü! O günden beri de bize hayırlı bir gün gelmedi" dedim. Hırkasını aldı, giydi ve çıktı. Ben içimden, odayı süpürsem, hazırlasam dedim. Hemen süpürgeyi divanın altına saldım, ağır bir şeye rastladım, bırakmadım. Ölü bir köpek yavrusu karşıma çıktı. Onu elimle aldım, evin arkasına attım. Derken Peygamber (s.a.s) geldi. Mübarek sakalı titriyordu. Vahiy indiği vakit onu bir titreme alırdı. "Yâ Havle! Beni ört!" buyurdu. Yüce Allah vedduhâ'dan feterdâ'ya (Duha Sûresi: 1-5) kadar olan âyetleri indirmişti."

Bir ara vahiy kesintiye uğramıştı, kâfirlerin başı Ebû Leheb'in hanımı İslâm düşmanı kadın Ümmü Cemil: "Rabbin seni terketti", "şeytanın seni terketti" gibi haddini aşan laflar etmişti. Bunun üzerine yukarıda naklettiğimiz rivayetteki olaylar meydana gelmiş ve Duhâ Sûresindeki: "Andolsun kuşluk vaktine. Ve sakinleştiği zaman geceye ki, Rabbin seni bırakmadı ve darılmadı…" âyetleri nâzil olmuştur.

KAYNAK

Nurgül Dere, Hanım Sahabîler, Kayıhan Yayınları, İstanbul, 2019.