Dâr kelimesinin sözlük anlamı: Zarar ve elem veren.

Dâr isminin terim anlamı: Zarar ve elem veren şeyleri yaratan.

Allah, hem Nafi' hem de Dâr'dır; menfaat veren şeyleri de zarar verenleri de yaratır. Allah, mutlak yaratıcı olduğu için, hem fayda veren şeyleri hem de zararlı olanları yaratan odur.

Allah'ın karşıt anlamlı gibi görünen bazı isimleri vardır: Dâr-Nafi', Kâbıd-Bâsıt, Muhyî-Mümît isimleri böyledir. Bu isimler tek başlarına değil, birlikte zikredilmelidir.

Dâr ismini zarar veren şeklinde anlamak yerine, zarar verenler dahil her şeyi yaratan şeklinde anlamalıyız.

Dâr ismi, Kur'an'da bu kip ile Allah'a izafe edilmez. Daha çok fayda ve zarar vermeye gücü yetmeyen putlara değil, her şeye gücü yeten Allah'a tapmak gerektiğini ifade etmek için değişik kiplerde kullanılır.

Kur'an'da Dâr isminin, bu kiple sıfat olarak değil de, değişik kiplerde ifade edildiği bazı ayetler şöyledir:

"O'nu bırakıp da başka ilâhlar mı edineyim? Eğer Rahmân bana bir zarar vermek istese, onların şefaati bana hiçbir fayda sağlamaz ve beni kurtaramazlar."(1)

"Andolsun, eğer onlara, "Gökleri ve yeri kim yarattı?" diye sorsan elbette, "Allah", derler. De ki: "Peki söyleyin bakalım? Allah'ı bırakıp da ibadet ettikleriniz var ya; eğer Allah bana herhangi bir zarar dokundurmak isterse, onlar Allah'ın dokundurduğu zararı kaldırabilirler mi? Yahut Allah bana bir rahmet dilese, onlar O'nun rahmetini engelleyebilirler mi?" De ki: "Allah bana yeter. Tevekkül edenler ancak O'na tevekkül ederler."(2)

"Eğer sana bir zarar dokunursa onu Allah'tan başka giderecek yoktur. Eğer sana bir hayır verirse (bunu da geri alacak) yoktur. Şüphesiz o her şeye kadirdir."(3)

"Eğer Allah sana herhangi bir zarar verecek olursa, bil ki onu, O'ndan başka giderebilecek yoktur. Eğer sana bir hayır dilerse, O'nun lütfunu engelleyebilecek de yoktur. O, bunu kullarından dilediğine eriştirir. O, çok bağışlayıcıdır, çok merhamet edicidir."(4)

Allah'tan gelen, yani Allah'ın takdir ettiği zararı ve hayrı kimse engelleyemez.

 Ed-Dâr isminden çıkarmamız gereken ders:

Bize düşen, Allah'ın emir ve yasaklarına uyarak bize hayır vermesini ve zararlardan korumasını ondan dilemektir.

Dipnotlar

1-Yasin-23

2-Zümer-38

3-En'am-17

4-Yunus-107