BABA VE ANALARIN ÜZERİNE DÜŞEN VAZİFELER
Şafii alimlerinden Ebu Bekr ed-Dimyâtî, Fethu'l-muîn'in şerhi "İânetü't-tâlibîn" adlı eserinde (1/ 25-26) şunları söyler:
Şafii alimlerinden Ebu Bekr ed-Dimyâtî, Fethu'l-muîn'in şerhi "İânetü't-tâlibîn" adlı eserinde (1/ 25-26) şunları söyler:
"Ana ve babaların çocuklarına, bir mükellefin bilmesi zorunlu olan tüm bilgileri öğretmeleri gerekir. Böylece iman, kalplerinde kökleşir ve ibadetlere alışırlar. Mesela onlara, Allah Teala hakkında vacip, imkansız ve caiz olan hususları öğretmek lazımdır. Bu husustaki itikad, kırk bir noktada özetlenir:
Allah Teala için vücud vacip, adem (yokluk) imkansızdır.
Cenab-ı Hakk için "kıdem" (varlığının başlangıcının olmayışı, ezelî) vacip, "hudûs" (sonradan yaratılmak) imkansızdır.
Hak Teala için "bekâ" (varlığının sonunun olmayışı, ebedî) vacip, "fena" (yokoluş, tükeniş) imkansızdır.
Allah Teala'nın, zat, fiil ve sıfatları açısından mahlukatından farklı olması (muhalefetün li'l-havâdis) vacip, onlara benzemesi (mümâselet) imkansızdır.
5. Cenab-ı Hakk'ın "kıyam binefsihi" (varlığı hiçbir şeye muhtaç olmayan, kendinden) olması vacip, ihtiyaçlarını başka bir varlığın görmesi veya O'nu var edecek başka bir varlığa muhtaç olması ise imkansızdır.
O'nun (c.c.) "vahdaniyeti", yani zât, sıfat ve fiillerindeki birliği, tekliği vacip, teaddüdü (birden fazla olması) imkansızdır.
Allah Teala için "hayat" vacip, "ölüm" ise imkansızdır.
"İlim" O'nun için vacip ama "cehalet" imkansızdır.
O'nun "irade" sahibi olması vacip, "iradesiz" olması imkansızdır.
10. "Kudret" sahibi olması vacip, "aciz" olması imkansızdır.
11. O'nun "semî" (duyan, işiten) olması vacip, "sağır"olması imkansızdır.
12. "Basar" (gören) sıfatını haiz olması vacip, "kör" olması imkansızdır.
13. "Kelâm" (konuşma)sı vacip, "dilsizliği" imkansızdır.
14. O'nun "mümkün olan bir şeyi yapması da yapmaması da" caizdir. Bunun delili de: "O dilediğini yapar"(1) ve "İstediği şekilde hükmeder"(2) ayetleridir.
15.Bir şeyi isteyen/irade eden (mürîd) olması vacip, "mükreh" (zorla iş gören) olması mümkün değildir.
16. "Âlim" olması vacip, "cahil" olması imkan dışıdır.
17."Hayy (diri)" olması vacip, "ölü" olması imkansızdır.
İşte bunlar, Allah Teala hakkında inanılması vacip ve imkansız hususlardır. Bunların dışında kırk bir tane de caiz durum vardır. Caizin anlamı mümkün olan bir şeyi yapmak veya yapmamaktır.
Çocuklara ayrıca peygamberler hakkında vacip, imkansız ve caiz olan şeyleri de öğretmek lazımdır. Bunların özü de dokuz maddedir: Vacip olanlar sıdk, emanet, tebliğ ve fetanet. İmkansız olanlar: Yalan, hıyanet, tebliğiyle emrolundukları herhangi bir şeyi gizlemek ve aptallık. Caiz olanlar ise: Yeme içme, cinsi münasebet ve hafif hastalık gibi Peygamberlerin yüce makamlarının şanına halel getirmeyecek beşeri hususiyetlerdir. Peygamberler (a.s.) insanların akıl ve ilimce en mükemmel olanlarıdır. Allah onları göndermiş ve apaçık mucizelerle doğruluklarını ispat etmiştir. Onlar da Allah'ın emir, yasak, müjde ve tehditlerini insanlığa tebliğ etmişlerdir.
Çocuklara ayrıca, Allah Teala'nın ümmî, Arabî, Kureyşli, Haşimî Peygamber Efendimiz'i, Arabıyla acemiyle insanların tümüne; meleklere, cin ve cansız varlıkların hepsine elçi olarak gönderdiğini öğretmek lazımdır. O'nun şeriatı kendinen öncekilerin hükmünü ortadan kaldırmış; ayrıca Allah Teala, Efendimizi de diğer yaratılmışların tümüne üstün kılmıştır. Nitekim, la ilahe illallah dediği halde Muhammed Resulullah sözünü söylemeyen kimsenin tevhidi sahih olmaz. Çünkü Yüce Allah, insanların, hem kendi adına hem de dini-uhrevi meselelerde haber verdiği hususların hepsinde Peygamber Efendimizi tasdik etmelerini zorunlu kılmıştır.
Çocuklara, Efendimizin (s.a.v.) Mekke'de doğduğunu, sonra da Medine'ye hicret edip orada vefat ettiğini; kızıla çalan ak tenli bir şemail özelliği ve ahlaki açıdan insanların en mükemmeli olduğunu öğretmek gerekir. Öte yandan hem ana hem de baba tarafından nesebini öğretmek de icap eder. Hatta bazı alimler, ümmetin efendileri olmaları hasebiyle O'nun (s.a.v.) çocuklarını da tanıtmayı lüzumlu görmüşlerdir. Üçü erkek, dördü kız olmak üzere yedi çocuğu vardır. Doğum sırasına göre Kâsım, Efendimizin (s.a.v.) ilk evladıdır. Sonra Zeynep, sonra Rukiye, Fatıma, Ümmü Gülsüm ve et-tahir, et-tayyib gibi lakaplarla anılan Abdullah gelmektedir. Bunların hepsi Hz. Hatice (r.a.)'dendir. Yedincisi ise İbrahim olup Mariye el-Kıbtiyye'dendir. Bir şair de bu isimleri, tevessül maksadıyla şöylece dizelemiştir:
Allahım! Muhammed oğlu Kasım,
Sonra Zeynep, Rukiyye ve Fatıma
Ardından Ümmü Gülsüm ve Abdullah
Peşinden de İbrahim yüzü suyu hürmetine
Bu mısraların sahibini kurtar.
İşte bu, bir insanın bilmesi gereken itikadi esasların küçük bir parçasıdır. Tevhid alimleri bunları deruhte etmişlerdir. Bu itibarla mümeyyiz çocuklara akideyi öğretme konumunda bulunan kimselere, çocuklara, en mükemmel iman üzere yetişmeleri gayesiyle, bunları öğretmeleri vaciptir.
Dipnotlar
1-Hacc 22/ 18
2-Maide 5/ 1
Bu yazıya yorum yazın
Bu yazıya gelen yorumlar.
DİĞER YAZILAR
CENNET VE CEHENNEM SADECE MANEVİ DEĞİLDİR
Cennet ve Cehennem iki yurttur; birisi sevaba birisi azaba, birincisi muttakilere, ikincisi kâfirle
ACBU’Z ZENEB HADİSİ
Bir sorunun cevabı; “Müzedeki bir insanın iskeleti 2.000 senedir var olduğu söyleniyor. Halbu
NAMAZDA 17 SIRRI
İslam Literatüründe “el-Mabud” kelimesi hakiki mabud olan Allah’ın bir vasfıdır. Ebced d
İNSANLARIN AYIBINI GİZLEMEK
Kişi kendisine nasıl davranılmasını istiyorsa, başkalarına da öyle davranmalıdır. Bu minva
CEHENNEM NEREDEDİR?
Soru: Cehennem Nerededir? Cevap: Cennet ise Kur’an-ı Kerim'de zikredildiği gibi yüksektedir ve
RUM SURESİ ÖZELİNDE FITRAT DİNİ’NE BAKIŞ
Rum suresi, Mekki mukattaat sureler sisteminde yer alan, Kur’an’daki tertip numarası 30 olan bi
HADİSLER IŞIĞINDA KOMŞULUK İLİŞKİLERİ-2
Ebû Hüreyre (r.a) anlatıyor: Rasûlullah (s.a.s) buyurdular ki: “Komşusu, zararlarından emin
HADİSLER IŞIĞINDA KOMŞULUK İLİŞKİLERİ-1
Kıyâmetin pek yakın olduğu ve vaktin bereketinin azaldığı günümüzde, insanlar dünya tela
SAYGI GÖSTERGELERİ
Toplum içerisinde âdâb-ı muâşeret dediğimiz; nezâket, saygı ve görgü kuralları, dünya v
SAHÂBENİN ADALETİ VE ÂLİMLERİN BUNA DAİR AÇIKLAMALARI-2
İbn Hacer el-Heytemî diyor ki: "Sahabe arasında cereyan eden hâdiseler konusunda dilimizi tutmam
SAHÂBENİN ADALETİ VE ÂLİMLERİN BUNA DAİR AÇIKLAMALARI-1
1.Hâfız ibn Hacer el-Askalânî el-İsâbe adlı eserinde diyorki: "Ehli-sünnet, sahâbenin âdil
- FİTNE HADİSLERİNE İTİRAZLAR
- NEDİR İTTİHAD-I İSLAM?
- BATI DÜNYASININ İHANET SENARYOLARI VE PİLTDOWN ADAMI
- HZ. MUAVİYE'NİN, OĞLU YEZİD'İ VELİAHD TAYİN ETMESİ
- KUR’ÂN VE HADİS-İ ŞERİFLERDE MUTLU EVLİLİK PRENSİPLERİ-5
- HZ. MUÂVİYE RÂŞİD HALÎFELERDENDİR
- KUR’ÂN VE HADİS-İ ŞERİFLERDE MUTLU EVLİLİK PRENSİPLERİ-4
- ABDULLAH BİN SEBE DİYE BİRİ YOK MUDUR?
- KUR’ÂN VE HADİS-İ ŞERİFLERDE MUTLU EVLİLİK PRENSİPLERİ-3
- KUR’ÂN VE HADİS-İ ŞERİFLERDE MUTLU EVLİLİK PRENSİPLERİ-2
- SORU SORMA AHLAKI
- İLİM ALINACAK ÂLİMİN ÖZELLİĞİ VE SEÇİMİ
- KUR’ÂN VE HADİS-İ ŞERİFLERDE MUTLU EVLİLİK PRENSİPLERİ-1
- HÜR MÜSLÜMAN HANIMIN VASIFLARI:
- İLMİ, SALİH VE EHLİYETLİ HOCALARDAN ALMANIN ZORUNLULUĞU
- İLİM TAHSİLİNDE ÂLİ HİMMET SAHİBİ OLMAK
- İLİM TAHSİLİNDE VE ÖĞRETİMİNDE İYİ NİYET
- HAKKA TALİP OLANLARA ÖNEMLİ TAVSİYELER
- İSLÂM, BİLİME DÜŞMAN MIDIR?
- İLİM TALEBESİNİN İHTİYAÇ DUYACAĞI MEZİYETLERİN ÖZETİ
- İLMİN KADRİNİ BİLMEK
- PEYGAMBERLERİN MASÛM OLUŞU
- BİR MEDRESE PROGRAMI ÖRNEĞİ
- ERZURUM TEDÂİLERİ-5
- ERZURUM TEDÂİLERİ-4
- ERZURUM TEDÂİLERİ-3
- ERZURUM TEDÂİLERİ-2
- HAK VE SALAHİYET ÇERÇEVESİNDE KADINLAR MESELESİ
- ERZURUM TEDÂİLERİ-1
Onu(Kuranı) Ruh-ul Emin(Cebrail), inzar edenlerden olasın diye, kalbine apaçık Arapça olarak indirmiştir.
Şuara:193-195
GÜNÜN HADİSİ
Zühd hakkında
Kendisine çok konuşmama ve zühd duygusu verilen kimseyi gördüğünüz zaman ona yaklaşın.Zira o hikmet telkin eder.İbn-i Mace-Zühd:1
SON YORUMLAR
- Bütün beytlerin tercümesini gönderebilir misiniz? sitede sadece son birkaç...
- Fıtrat, namaz, tevafuk, sırlar ve tüm bunların sahibi zişanı İlahi kusur...
- Selamünaleyküm İnternette mütalaalı risale i nur dersleri diye arama yapt...
- bu kıymetli yazıdan dolayı ahmed izz kardeşimize teşekkür ederiz çok mani...
- selamün aleyküm Ahmed kardeşimizi tebrik ediyor ve bu faideli tercümelerin...
- Yanında okuyan diğer öğrencileri; Molla Muhammed Kasori Molla Muhammed Era...
- Benim merhum babam Molla İbrahim Azizi de onun yanında icazeti tamamlamıştı...
- Teşekkürler. Sanırım Envar neşriyat idi.Tam hatırlayamıyorum.....
- Çok güzel bir çalışma Rabbım ilminizi arttırsın bu çalışmalarınızı...
- Merhaba, Ben Foliant yayınlarından uğur. Sizinle iletişim kurmak istiyoruz ...
TARİHTE BU HAFTA
*Şair Muhammed İkbal'in vefatı(21 Nisan 1938) *TBMM'nin açılışı ve çocuk bayramı(23 Nisan 1920) *Osmanlı-Rus Harbi(24 Nisan 1877) *Hudeybiye Gazvesi(26 Nisan 628) *II.Abdülhamid'in tahttan indirilmesi(27 Nisan 1909)
ANKET
Sitemizle nasıl tanıştınız?
Yükleniyor...