NAMAZDA SÖZ-FİİL İLİŞKİSİ

Namaz, bütün ibadetlerin fihristi durumunda olduğu için, kulluğun hem maddî, hem manevî yönünü temsil etmektedir. Bu açıdan bakıldığı zaman, namazda cesedin ruha, sözlerin fiillere eşlik etmesinin ne denli önemli olduğu görülecektir.

Niyazi Beki(Doç. Dr.)

niyazibeki@gmail.com

2016-08-01 11:30:28

Namazda zorunlu olarak yer alan bütün fiili şekiller, o fiiller esnasında yapılan kıraat ve zikirlerin manasına eşlik etmektedir. Böylece namazın fiilî hareketleri ile sözlü kıraat ve zikirleri, büyük bir uyum içerisinde kulun Allah'a karşı gösterdiği saygı ve sevgiyi seslendirip ilan etmekte ve dil ile kalbin yanında organların da katıldığı bir kulluk armonisini icra etmektedir. Örneğin;

İftitah Tekbiri:

Namaza başlama/namaza ilk giriş yapma anında getirilmesi gereken iftitah tekbiri/yani"الله اكبر"(Allahuekber) demek olan bu kelime, Allah'ın en büyük, en yüce varlık olduğunu ifade eder. Bu tekbir esnasında ellerin yukarıya kaldırılması ise, tekbirin "büyüklük" manasına fiilî bir refakattir bir şahadettir. Bütün kâinatın tazim ettiği, yücelttiği Allah'ın azametine karşı hem söz hem de hareket biçimiyle saygı sunmaktır. Keza, tekbirden sonra el-pençe divan durmak da, kulluğun bütün tevazuunu fiilen takdim etmektir.

Fatiha Suresi:

Kur'an'ın bir çeşit özeti, Allah'ın en büyük isimleri olan Allah, Rahman, Rahim, Maliki yevmiddin gibi isimlerinin bir sırr-ı ahadiyeti, kulluk ve istianenin, ibadet ve yardım dilemenin yegâne mercii olan Allah'a yapılan ibadetlerin fihristidir. Adeta bütün kâinatla beraber ayakta divan duran kişinin o esnada Fatiha suresini okuması, Rahman ve Rahim olan rabbine, onun ikram ettiği dünya ve ahiret nimetlerinin özet bir listesini takdim etmesi, dosdoğru yol olan İslam'ın çizdiği rotanın şaşmaz bir pusulasını ibraz etmesi, kulluğu simgeleyen bir münacatta bulunmak anlamına gelir.

Kıyamda durmak:

Fatiha suresinde yer alan ve bütün kâinatı yaratan, terbiye eden, yöneten, ayakta durduran manasına gelen"رب العا لمين" (Rabbulâlemîn)ifadesine eşlik etmektedir. Fatiha suresi, FerşiAraş'a bağlayan manevi bir iletişim hattı olduğundan her namazın her rekâtının bütün kıyamlarında zorunlu bir zikir olarak yer almıştır.

Rükûa Varmak:

Rükûa varmak, Allah'ın azameti karşısında bütün zerreleriyle acizlik ve fakirliğini hissedip iki büklüm olmak manasını ifade etmektedir. Bu fiili duruş, o makamda okunan ve "azamet sahibibüyük rabbimi her türlü kusurdan tenzih ederim" manasına gelen " سبحان ربي العظيم"(Sübhanerabbiye'l-âzîm)zikrine eşlik etmektedir.

Secdeye Kapanmak:

Secdeye kapanmak, insanın, yüce Yaratıcısı olan Rabbinin yüceliği karşısında, organlarının en değerlisi, en yücesi olan başını,yüzünü, alnını yere koyarak fiilen bir duruş sergilemekten ibarettir. Samimi bir tevazu içerisinde sergilenen bu duruş, bu makamda okunan ve "Yüceler yücesi olan Rabbimi her türlü noksanlıktan tenzih ederim" manasına gelen "سبحان ربي الاعلي" (Sübhanerabbiye'l-âlâ)zikrine eşlik etmektedir.

Bunun gibi, namazın fiilî hareketleri ile sözlü kıraat ve zikirleri büyük bir uyum içerisinde, kulun Allah'a karşı gösterdiği saygı ve sevgiyi seslendirip ilan etmekte ve dil ile kalbin yanında organların da katıldığı bir kulluk armonisini icra etmektedir. Şimdi bundan daha güzel, daha samimî, daha mükemmel bir kulluk görevi olabilir mi?

Bu yazıya yorum yazın

Bu yazıya gelen yorumlar.

DİĞER YAZILAR

BAYRAMA GİRERKEN ALMAMIZ GEREKEN İLAÇLAR VEYA İLAÇ GİBİ MADDELER

Ramazan ayının bu son gününde ve bayram arefesinde başta nefsime, sonra da bütün Müslüman k

KADİR GECESİNDE YAPACAKLARIMIZ VE ÖZEL DUAMIZ

Kadir Gecesi, dua gecesi, ibadet gecesi, tevbe gecesi karar gecesi, günahlara veda gecesi, Allah’

GÜZEL AHLAK, HUZUR VE BARIŞIN GARANTİSİDİR

İnsanlık camiasının fert ve toplum hayatında, huzur ve barışın, güven ve emniyetin, sevgi v

NİYET VE NAZAR

Niyet, bir sözün, bir eylemin asıl muharriki olan gayedir. Ameller rengini bu niyetten alır. İy

İLMİN ÇEŞİTLERİ VE İLİM ÖĞRENMENİN HÜKMÜ

Bil ki ilim öğrenmek beş kısma ayrılır: BİRİNCİSİ: FARZ OLAN İLİMLER. Bu da kendi aras

VAAD ETTİKLERİYLE ÜÇ AYLAR

Üç aylar... Recep, Şaban ve Ramazan… Bu aylar, çok mübarek zaman dilimleridir. Maddî ve mâ

HİND ULEMA CEMİYETİ VE ÜLKENİN ÖZGÜRLEŞMESİNDEKİ ROLLERİ-3

5 Ağustos 1942’de Cemiyetin azaları İngilizlerin Hindistan’ı terk etmeleri gerektiğine dair

BAKARA SURESİNDEKİ ÜÇ ZÜMRENİN ÖZELLİKLERİ

A-MÜ’MİNLERİN ÖZELLİKLERİ 1-Müttekîdir 0nlar. Yani Allah’ın yasaklarından uzak dururl

HİND ULEMA CEMİYETİ VE ÜLKENİN ÖZGÜRLEŞMESİNDEKİ ROLLERİ-2

Velakin bahsedilen bu alimler İngilizlerin bütün emellerini boşa çıkardılar ve kurdukları g�

İRŞATTA ÇAĞIN GEREKLERİ

İrşat, hak ve hakikate bir yönlendirme olduğuna göre, irşat görevini üstlenen kimseler, zama

HADİSLERİN DİLİYLE IŞİD

Bir çekim kaydında Cübbeli Ahmet Hoca umre kıyafetiyle uçakta umre yolcularının arasında gö

Ey iman edenler! Allah'a karşı gelmekten sakının ve doğrularla beraber olun.

Tevbe, 119

GÜNÜN HADİSİ

İki kelime vardır ki, Rahman'a sevimli, dilde hafif ve mizanda ağır gelir. Bunlar; "Sûbhanellahi ve bihamdihi, Sûbhanellahil-azim=Yüce Allah'ı hamd ile tesbih ederim, Yüce Allah'ı tenzih ederim." kelimeleridir.

Buhari Tecrid-i Sarih, 2189

SON YORUMLAR

TARİHTE BU HAFTA

*İmam Ahmed b. Hanbel'in Vefatı(31 Temmuz 855) *Osman Bey Vefat Etti.(1 Ağustos 1326) *Irak'ın Kuveyt'i İşgali(2 Ağustos 1990) *Almanya, Fransa'ya Savaş İlan Etti.(3 Ağustos 1914) *İngiltere, Almanya'ya Savaş İlan Etti.(4 Ağustos 1914)

ANKET

Sitemizle nasıl tanıştınız?

Yükleniyor...