NAMAZDA SÖZ-FİİL İLİŞKİSİ

Namaz, bütün ibadetlerin fihristi durumunda olduğu için, kulluğun hem maddî, hem manevî yönünü temsil etmektedir. Bu açıdan bakıldığı zaman, namazda cesedin ruha, sözlerin fiillere eşlik etmesinin ne denli önemli olduğu görülecektir.

Niyazi Beki(Prof. Dr.)

niyazibeki@gmail.com

2016-08-01 11:30:28

Namazda zorunlu olarak yer alan bütün fiili şekiller, o fiiller esnasında yapılan kıraat ve zikirlerin manasına eşlik etmektedir. Böylece namazın fiilî hareketleri ile sözlü kıraat ve zikirleri, büyük bir uyum içerisinde kulun Allah'a karşı gösterdiği saygı ve sevgiyi seslendirip ilan etmekte ve dil ile kalbin yanında organların da katıldığı bir kulluk armonisini icra etmektedir. Örneğin;

İftitah Tekbiri:

Namaza başlama/namaza ilk giriş yapma anında getirilmesi gereken iftitah tekbiri/yani"الله اكبر"(Allahuekber) demek olan bu kelime, Allah'ın en büyük, en yüce varlık olduğunu ifade eder. Bu tekbir esnasında ellerin yukarıya kaldırılması ise, tekbirin "büyüklük" manasına fiilî bir refakattir bir şahadettir. Bütün kâinatın tazim ettiği, yücelttiği Allah'ın azametine karşı hem söz hem de hareket biçimiyle saygı sunmaktır. Keza, tekbirden sonra el-pençe divan durmak da, kulluğun bütün tevazuunu fiilen takdim etmektir.

Fatiha Suresi:

Kur'an'ın bir çeşit özeti, Allah'ın en büyük isimleri olan Allah, Rahman, Rahim, Maliki yevmiddin gibi isimlerinin bir sırr-ı ahadiyeti, kulluk ve istianenin, ibadet ve yardım dilemenin yegâne mercii olan Allah'a yapılan ibadetlerin fihristidir. Adeta bütün kâinatla beraber ayakta divan duran kişinin o esnada Fatiha suresini okuması, Rahman ve Rahim olan rabbine, onun ikram ettiği dünya ve ahiret nimetlerinin özet bir listesini takdim etmesi, dosdoğru yol olan İslam'ın çizdiği rotanın şaşmaz bir pusulasını ibraz etmesi, kulluğu simgeleyen bir münacatta bulunmak anlamına gelir.

Kıyamda durmak:

Fatiha suresinde yer alan ve bütün kâinatı yaratan, terbiye eden, yöneten, ayakta durduran manasına gelen"رب العا لمين" (Rabbulâlemîn)ifadesine eşlik etmektedir. Fatiha suresi, FerşiAraş'a bağlayan manevi bir iletişim hattı olduğundan her namazın her rekâtının bütün kıyamlarında zorunlu bir zikir olarak yer almıştır.

Rükûa Varmak:

Rükûa varmak, Allah'ın azameti karşısında bütün zerreleriyle acizlik ve fakirliğini hissedip iki büklüm olmak manasını ifade etmektedir. Bu fiili duruş, o makamda okunan ve "azamet sahibibüyük rabbimi her türlü kusurdan tenzih ederim" manasına gelen " سبحان ربي العظيم"(Sübhanerabbiye'l-âzîm)zikrine eşlik etmektedir.

Secdeye Kapanmak:

Secdeye kapanmak, insanın, yüce Yaratıcısı olan Rabbinin yüceliği karşısında, organlarının en değerlisi, en yücesi olan başını,yüzünü, alnını yere koyarak fiilen bir duruş sergilemekten ibarettir. Samimi bir tevazu içerisinde sergilenen bu duruş, bu makamda okunan ve "Yüceler yücesi olan Rabbimi her türlü noksanlıktan tenzih ederim" manasına gelen "سبحان ربي الاعلي" (Sübhanerabbiye'l-âlâ)zikrine eşlik etmektedir.

Bunun gibi, namazın fiilî hareketleri ile sözlü kıraat ve zikirleri büyük bir uyum içerisinde, kulun Allah'a karşı gösterdiği saygı ve sevgiyi seslendirip ilan etmekte ve dil ile kalbin yanında organların da katıldığı bir kulluk armonisini icra etmektedir. Şimdi bundan daha güzel, daha samimî, daha mükemmel bir kulluk görevi olabilir mi?

Bu yazıya yorum yazın

Bu yazıya gelen yorumlar.

DİĞER YAZILAR

İLİM ÇEŞNİSİ-1

Kıymetli ziyaretçilerimiz, değerli kardeşimiz Arif Gülhan hoca, okuduğu Arapça eserlerden dik

ALLAH KİMLERİ LANETLEMİŞTİR?-2

7.Allah’ı ve Resulünü İncitenler: "Şüphesiz Allah ve Resûlünü incitenlere, Allah dünya

ALLAH KİMLERİ LANETLEMİŞTİR?-1

Lanet Kelimesinin Sözlük Anlamı: Beddua etmek, kovmak, uzaklaştırmak, hakaret etmek, kötülü�

İSLAM DİNİNİN ORTAYA ÇIKMASININ HİKMETİ

Hz. Adem’den beri Allah peygamberler vasıtasıyla insanlara dünya ve ahiret saadetini netice ver

İNSANA HİZMET EDEN VARLIKLAR-2

3.Allah, İnsanı Şerefli Kılarak Karada ve Denizde Yolculuk Yapma İmkanı Vermiştir: Bu husus,

İNSANA HİZMET EDEN VARLIKLAR-1

Hizmet nedir? Bir işin neticelenmesi için yapılan çalışmaya hizmet denir.İnsanoğlunun bu dü

MEVLANA’NIN BİR ŞİİRİNİN İZAHI

Sen, can ve gönülden ibaret olduğun için, can Sen'i nasıl bulabilir? Sen candasın, gönülde

İNSAN VE HİDAYET-3

Allah, Kimleri Doğru Yola İletir? Allah’ın kimleri doğru yola ilettiğini iki başlık altın

KÂİNAT MESCİDİNE İMAM TAYİN EDİLMİŞSİN, HABERİN VAR MI?

Yalnız başıma namaz kıldığım zamanlarda dahi ben hep imam olurum, bir cemaatin önündeki ima

İNSAN VE HİDAYET-2

5.Allah, Dilediğini Hidayete Erdirir: Allah’ın dilediğini hidayete erdirdiğiyle ilgili sekiz

ASHAB-I KEHF PEYGAMBERİMİZ ZAMANINDA MI YAŞADI?

Ashab-ı Kehf ve Peygamberimiz aynı zamanda mı yaşadı? Birbirilerinden haberdar mıydılar?

Gökleri ve yeri yaratan, bunları yaratmakla yorulmayan Allah'ın ölüleri diriltmeye de gücünün yeteceğini düşünmezler mi? Evet O, herşeye kadirdir.

Ahkaf, 33

GÜNÜN HADİSİ

Size, takat getirebileceğiniz amel yaraşır. Siz (ibadet yapmaktan) usanmadıkça, Allah da (sevab vermekten) usanmaz. Allah'a en hoş gelen dini amel, kişinin devamlı olarak yaptığı ameldir"

NAMAZDA SÖZ-FİİL İLİŞKİSİ

Bu yazıya yorum yazın

Bu yazıya gelen yorumlar.

DİĞER YAZILAR

GÜNÜN HADİSİ

KATEGORİLER

SON YORUMLAR

TARİHTE BU HAFTA

ANKET

Sitemizle nasıl tanıştınız?

SİTE HARİTASI