İslam Medeniyeti

MEDENİYET GÜNEŞİMİZ VE DÜNYA–2

İLK MEDRESE

Hastahane ve rasathane gibi iki mühim müessesenin ilk kurucusu olan Müslümanların üniversitenin ilk kurucuları olmaları kuvvetle ihtimaldir. Avrupa’da ilk üniversite 1200 yılından sonra açılmıştır. Hâlbuki İslam dünyasında üniversite görevi yapan medreselerden Fas’taki Karaviyyin Cami Medresesi 859’da, Kurtuba medresesi 10. asırda, Kahire’deki el-Ezher Camii- Medresesi 972’de kurulmuştur. Ayrıca Avrupalılardaki üniversite, diploma, lisans sözcükleri Arapça olan Meclisi Amm, İcazet, Tedris Müsaadesi sözcüklerinden türetilmiştir ve öğrenciyi burslu okutma, okulda belli kıyafet zorunluluğu koyma ve öğrenciyi gruplandırıp yurda yerleştirme usulunu Endülüslü Müslümanlardan öğrenmişlerdir

ASTRONOMİ

Rönenaslı düşünürlülerin astronominin kurucusu kabul ettikleri Butrici güneş merkezli gezegenler fikrini ortaya atmış ve astronominin temelini oluşturan birçok tezlerin ilmi açıklamasını yapmıştır.

MATEMATİK

Sıfırı ve rakamları bulup dünya hizmetine sunan Müslümanlar ayrıca cebir ilminin de kurucusudurlar. 9.asırda Albülhamit İbn-i Vasi İbn-i Türk, Harizmi, Haccac İbn-i Yusuf, Kindi, Ahmet el Sarahi ve Mahani; 10. asırda Battani, Sabit bin Kura, Ebu’l-Vefa el Buzcani; 11. asırda İhvanüs Safa, Kuhi, Biruni, İbn-i Sina; 12. asırda Ömer Hayyam, Nasruddin Tusi ve daha sonraki y.y’larda birçok Müslüman âlimi matematiğe katkıda bulunmuştur.

FİZİK

Kindi (801–873) zaman-mekân ayrılığının olmadığını ve ikisinin aynı anda mütalaa edilmesi gerektiğini savunmuştur.²Bunlar birbirine göre izafi olduğu gibi insana göre de izafidir.” diyerek Einstein’in izafiyet teoremini y.y’lar önce ortaya atmıştır.

KİMYA

Başlangıcı Hz. Nuh’a dayanan kimya ilmine Burini, ilk piknometreyi,(yoğunluk ölçeği) bularak, Cabir kimyevi maddeleri sınıflandırıp, Nitrik asidi keşfederek, Ebubekir Razi (1493–1541) tıbbın hizmetine sunarak katkıda bulunmuş ve daha pek çok Müslüman âlimi Kimyayı modern Kimya seviyesini yükseltmişlerdir. İngiliz tarihçisi Custom haklı olarak “Müslamanlar tecrübî kimyayı modern organik kimyanın keşifleri için lüzumlu bulunan seviyeye yükselttiler.” demektedir.

FELSEFE

“Akli ve ilmi faaliyetleri intıkaya uğrattı ve hür düşünceyi engelledi” diye tenkit edilen İmam Gazali (1058-1111) felsefede kendisinden y.y’lar sonra keşfedilecek “metodik şüphe” tezini savunmuş ve “felsefe ve diğer ilimler sahasında ortaya konan bilgi birikimi ile varlık dünyasını kavramada güçlü bir vasıta olan akıl, açıklayıcı bir model olarak kullanılabilir” diyerek kendisine yöneltilen tenkitlerin de haksızlığını göstermiştir.

TIP

29. dalda Avrupalı bilim adamlarına öncülük etmiş olan İbn-i Sina’nın en meşhur olduğu Tıp sahasında Zekeriya Kazvini (1208-1283), İbn-ü Nefs, Hamdullah Mustevfi el Kazvini (1281-Ali bin İsa (?-1038), Yuhanna bin Maseveyh, Huneyn bin İshak (808-873) Sabit bin Kura (836-910) gibi alimler anatomi, dolaşım sistemi, duyu organları, dikiş teknikleri ve tıbbın diğer tüm sahalarında bugünkü teknolojileri aratmayacak birçok tekniklere sahiptiler.

USTURLAB

İslam’dan önce Yunanlılar yıldızları gözlemek için basit bir alete sahiptiler. Ama zamanı ölçmek için kullanılan usturlab aleti, ilk defa matematikçi ve astronom İbrahim el- Fazari icat edilmiş ve kullanılmıştır.

COĞRAFİ KEŞİFLER

Coğrafya kitaplarının belirttiğinin aksine, keşifleri başlatan Avrupalılar değil Müslümanlardır. Örneğin Amerika kıtasının kâşifi Müslümanlar olduğu gibi gerçek adı Brazil veya Birzila olan Brezilya’nın ve Beni Heare adasının da adı Beni Huvarey olup bunlar Müslüman olan bir berberi aşiretinin adıdır. Ayrıca yapılan araştırmalarda Kızılderili dilinde pek çok Arapça kelimeye rastlanılmıştır.

KAYNAKLAR

1)Merak Ettiklerimiz-A.Tatlı-M.Dikmen Cihan Yayınları-İstanbul–2003

2)İlim Ve Din–2-İrfan Yılmaz-Fuat Bozer- İ.Hakkı İhsanoğlu-Nevzat Bayhan- Selim Aydın- İhsan İnal Feza Gazetecilik AŞ. İstanbul–1998

0 Yorumlar

Yorum yapın

Yorum yapmak için giriş yapın.