Soru:Kişi bir işe girerken nelere dikkat etmelidir? Örneğin bankada çalışmanın sakıncası var mıdır? Cevap:"Bir işe girerken nelere dikkat edilmeli" sorusu çok genel bir soru. Ancak daha sonraki ifade anladığım kadarıyla konuyu biraz daha sınırlıyor. Evet bir işe girerken elbetteki o işin mahiyetinin İslam'a uygun olması gerekir. Yani İslam'ın haram gördüğü bir malı üretmemesi gerekir. Aklıma buna benzer çok sorulan bir soru geldi: "Şarap fabrikasında çalışan bir kişinin kazancı helal midir?" İsterseniz şimdi genel bir değerlendirme yaparak bu sorulara cevap verelim: Bu ve buna benzer proplemler, son dönem itibariyle bizim dünyamıza girmiştir. Bir anlamda sistemi alakadar eden bu mesele yani şarap fabrikalarını kurma, içki tüketimini özendirme, kabullendiğimiz ekonomik sistemin bir parçası olan bankaları açma gibi şeyler neticede gelip dine dayanmıştır. Çünkü müslüman olan bir ferdin, dini açıdan dünya ve ukbasını alakadar eden böylesi meselelerin hükmünü öğrenmesi ve onu hayatına tatbik etmesi gerekmektedir. Sorunun fıkhî açıdan cevabına gelince, İslâmî açıdan bütünüyle haram olan şarabı imal eden bir fabrikada çalışmak ayrıdır, o fabrikanın ürettiği malın satımı farklıdır. Yani İslam'a göre bu ikisi farklı değerlerdirilir. Buna göre, şarap fabrikasında müessesenin gösterdiği işi aksatmadan yapan, sözleşmesine sadık kalarak çalışan işçinin kazandığı para, emeğin karşılığı olduğu için helaldır. Ama usulî ifadesiyle " mukarenet" ten dolayı böyle bir yerde çalışmak doğru değildir. Bankada çalışan insanlar da aynı hükme tabidir. Bir başka misalle bu hususu açmaya çalışalım: Kur'an Ey iman edenler! cuma günü namaza çağırıldığı (ezan okunduğu) zaman hemen Allah'ı anmaya koşun ve alış verişi bırakın. (Cuma, 62/9) buyurmaktadır. Bu ayetin gereğine göre Cuma günü, ezan okunduktan sonra alış veriş yapmak haramdır. Fakat bir insan bu emre uymayıp, alış veriş yapsa, elde ettiği kazanç haram değildir.Yalnız ehl-i tahkik, bu yolla elde edilen kazancın yümün ve bereketinin olmayacağı, bu parayı yiyen insanların ruhi hayatında olumsuz neticeler doğabileceği, kalbî hayatın ölebileceğini söylemişlerdir. Öte yandan Allah Rasulü(s.a.s.) , sahih bir hadis-i şerifte, şarap (içki) konusunda on kişiye lanet etmiştir. Efendimizin konuyla ilgili hadisi şöyle:"Allah içkiye, onu içene, içirene, satana, sattırana, onu sıkana, sıktırana, taşıyana ve taşıtana lanet etmiştir."(209) Buna göre, bu durumda bulunan müslümanlar İslami açıdan "helal" hükmü verilen bir kazancın peşinde olmalı, bunu elde edebileceği iş kollarına yönelmenin yollarını aramalılar. Bu arama esnasında şayet banka ve şarap fabrikası gibi yerlerde çalışıyorsalar, işlerine devam etmeli çalışmalarını sözleşme şartlarına uygun olarak, devam ettirmeliler, tâ ki elde ettikleri kazanç helal olsun. Ancak az önce ifade ettiğimiz gibi bir an önce başka bir iş kolunda çalışmak için devamlı surette arayış içinde olmak gerekir.
Güncel Sorular
BANKADA ÇALIŞMAK
Yorum yapın
Yorum yapmak için giriş yapın.
3 Yorumlar
beğendim
Öncelikle bir bankada çalışmanın ve buradan bir kazanç elde etmenin,haram derecesinde bir günah içermediğini, bunun ancak mekruh olabileceğini düşünen biriyim. Şunuda belirtmek isterim ki ben bir bankacıyım.Bu mesleği iyi tanıyan, bankaların nerelerden ne gelirler elde ettiğini iyi bilen biriyim. Mesleğimin içinde faiz olması benide rahatsız eden bir konudur ayrıca. Ancak bugün modern bankacılığın, çalışma alanlarının oldukça genişlediğini, işinin sadece mevduat toplayıp, kredi vermek olmadığını,bunun yanısıra, bir çok kurum ve işletmenin bankalar olmadan,işlerini yürütemiyeceğini, üretimlerini devam ettiremiyeceğini, hammadelerini ithal edemiyeceğini,bunları üretime sevkedemiyeceğini, işletme sermayelerini güçlü tutamıyacağını söyleyebilirim.En basit örnekle, bu kurumların dış ticaret işlemleri için bankalara ihtiyaçları vardır. Bankalara ihtiyaç ayrıca bununla sınırlıda değildir.Bankalar, bir danışma kurumudur artık. Size paranızı faizli yada faizsiz nerede değerlendirebileceğini söyler. Alternatifler sunar. Pekala bankalardada faizden arındırıılmış ürünler vardır.Mesela; Hisse Senedi ve Hisse Endeks yatırım fonları yada hisse senedi gibi.(Bir arada gelir ortaklığı senetleride vardı.Sanırım yakında bunlarda geri gelecek) Mesela bankalar, borsada halka açılacak şirketlerin hisse senetlerini halk arz eder.Bu hizmet karşılığında, komisyon gelirleri elde ederler.Aynı şey verdikleri yatırım danışmanlık hizmetleri içinde geçerlidir. Yatırım danışmanlık hizmeti verdiği müşterilerden,hesap işletim ücreti v.b komisyonlar alır.Hatta sattığı ürünün fiyatına komisyonunu yansıtır ve buradanda komisyon geliri elde eder bankalar. Borsada Tahvil (faizli enstürman) ve hisse senedi (faizsiz enstürman) alım-satımlarınıza aracılık eder, bu hizmeti karşılığında komisyon alır. Sözün kısası bankalar,faaliyetlerinden sadece faiz gelir elde etmezler. Bankaların, mevduat toplayıp, faizle kredi satmak dışındada, bir çok faaliyet alanı vardır. Bir şeyi daha belirtmek gerekir ki son beş yılda da bankaların faiz gelirlerinde ciddi gerilemeler vardır. Bu marj her yıl dahada daralmaktadır. Hatta bankalarda artık Operasyonel Karlılıklar(Faiz Dışı gelirler) ön plandadır. Hedefler daima bu gelirleri artırmaya dönüktür. Şimdi, bu bilgilerin ışığında, yaptığı iş bir tefeciden tamamen farklı olan bankalarda çalışmanın HARAM DERECESİNDE günah olduğunu söyleyebilir misiniz ? Bu konuyu gerçekten tekrar tartışmaya açmak ve bilgilenmek istiyorum. Selamla...
katılıyorum