Kâbıd kelimesinin sözlük anlamı: Kabzeden, sıkan, tutan, daraltan, az veren.

Kâbıd isminin terim anlamı: Allah'ın bazen maddi veya manevi lütuf ve ihsanını kulundan kısması.

Allah, her şeyi kontrol altında tutar; bazen hikmetine binaen nimetlerini kısar. Allah, bazen dilediğinin rızkını daraltır, bazen de iç huzurunu yok eder, bazen yağmur yağdırmayıp kuraklıkla imtihan eder.

 "De ki: Rabbim, kullarından dilediğine bol rızık verir ve (dilediğinden de) kısar. Siz hayıra ne harcarsanız, Allah onun yerine başkasını verir. O, rızık verenlerin en hayırlısıdır."(1)

*Allah rızkı dilediğine bol verir. Bu, bir imtihandır. Zengin olmak, kula hangi sorumlulukları yüklüyorsa onları yapmalıdır.

*Allah dilediğinin rızkını da kısar. Kimse daima zengin kalacağını sanmamalıdır. Fakir olmak da bir imtihandır. Fakirlik imtihanında isyan etmeden, sadece helal olanı isteyerek başarılı olmak gerekir.

"Allah, kullarına (tümüne birden) rızkı bol bol verseydi, yeryüzünde mutlaka azgınlık ederlerdi. Fakat O, rızkı dilediği ölçüde indirir. Şüphesiz O, kullarından hakkıyla haberdardır ve onları hakkıyla görendir."(2)

Yeryüzündeki herkes zengin olsaydı, insanlar şımarır, aşırı davranışlarda bulunurlardı. Bazı insanların zengin, bazılarının orta derecede varlıklı, bazılarının da fakir olmasında hepsi için dersler ve sorumluluklar vardır. Bu şekilde hepsi imtihana tabi tutulmuş olur.

El-Kâbıd isminden çıkarmamız gereken ders:

Kula düşen, hangi durumda bulunursa bulunsun hamd etmektir. Bol nimete nail olmak bir imtihan olduğu gibi, nimetlerin azlığı da bir imtihandır. Allah, her iki durumda da, bizleri tabi tutulduğumuz imtihanda başarılı olanlardan eylesin.

Allah'ı, El-Kâbıd ismiyle anarken, El-Bâsıt ismiyle de anmak gerekir. Çünkü Allah gerektiğinde daraltan olduğu gibi, yayıp genişletendir de.

Dipnotlar

1-Sebe-39

2-Åžura-27