Kan vermek-almak dinen mahzurlu mudur?

2002-01-12 15:29:41

Bu meseleye veren ve alan açısından değil de umumi manada bir-kaç madde içinde cevaplamaya çalışalım: 1) Kan verme-alma meselesi ne Efendimiz döneminde ne de kütüb-ü fıkhiyenin tedevvün ettiği dönemlerde yoktu. Dolayısıyla kan, otopsi, organ nakli, organ bağışı.. vb konular, sahalarının uzmanı kişilerden oluşan bir ilmi heyetin teşekkülünü beklemektedir. Şahsen ben, bu veya benzeri hususlarda birşey söylesem, meseleyi sadece kendi zaviyem ve ilgi alanım açısından değerlendirerek söyleyebiliriz ki, bunun objektif bir hüküm olmayacağı ve dolayısıyla kemseyi bağlamayacağı ve dülayısıyla kimseyi bağlamayacağı açıktır ve ortadadır. Onun için acilen istilahı ifadesiyle "cumhur"un teşekkülü şarttır. 2) Kan, hükmen necistir, pistir. İçilmesi, ister ağız yoluyla, ister enjekte etmek suretiyle başkası tarafından kullanılması satılması, çalınıp-satılmak suretiyle ticaretinin yapılması haramdır. İnsan mukerrem ve muhterem bir varlıktır. Onun kan başta olmak üzere bütün uzuvları ticarete konu olamaz, zira mal değildir. Şahıs hakiki manada onun sahibi, maliki değildir. 3) İslam "zaruretler, mahzurlu şeyleri, ihtiyaç ölçüsünde mübah kılar" hükmünü vermiştir. Buna göre bir insan ölüm kalım anında mahzurlu sayı ihtiyacı nisbetinde kullanmak mecburiyetindedir. Aksi halde günahkar olmuş olur. Mesala susuzluktan hastalıktan ya da açlıktan dolayı yarım bardak içki veya kan içseniz ya da birazcık domuz eti yeseniz kurtulacaksınız; bu durumda bu haram olan şeyleri ihtiyaçlar ölçüsünde yeme ve içmekte bir mahsur yoktur. Hatta bundan öte yememe ve içmemekle insanıngünaha gireceği hususunda fukahanın beyanları vardır. Bu çerçevede kan alıp-verme'ye baktığımızda; kan almak kendisi için hayatını idame ettirebilmek için zaruri olan birinin kan almasında bir mahzur yoktur. Vermeye gelince, böyle muhtac durumda olan birine kendini hayati bir tehlikeye atmaksızın ve karşılığında herhangi birşey olmaksızın kan vermekte de yine bir mahzur yoktur. 4) Günümüzde tıp ilminin ilerlemesi neticesi, gördüğümüz ve gazete sutunlarına, TV ekranlarına kadar yansıyan kan yoluyla bulaşan hastalıkların olduğu herkesin bildiği gerçeklerden. Bu sebeple alınacak olan kanın mutlaka tahlilinin yapılması ve kanın tamiz olması durumunda hastaya enjekte edilmesi şarttır. Bu söylediğimiz hususla ilgili olarak fıkhi açıdan çok çeşitli deliller gösterilebilir.

Bu yazıya yorum yazın

Bu yazıya gelen yorumlar.

DİĞER YAZILAR

Zinet eşyasından dolayı kadın zengin sayılır mı?

Zekat bir fonda toplanıp, talebelere verilebilir mi?

İş verenin işçilerine cuma namazını kılmak için izin vermeme yetkisi var mıdır?

İslamın noter müessesesine karşı yaklaşımı nedir? Noterlik caiz midir?

İkindi namazının farzından sonra sünneti kılınabilir mi?

Yağlı oto boyalarına domuz yağı karıştırılıyor. Bu boyanın değdiği elbise ile kılınan namaz sahih olur mu?

Vaktin namazını kılmış biri cemaate uyabilir mi?

Üzerinde Kabe resmi ve ayet yazılı olan seccadede namaz kılınır mı?

Ticari ilişkilerimizde -Söz senettir- anlayışıyla mı hareket edelim yoksa çek-senet muamelesi mi yapalım?

Teheccüd namazı kaç rekat kılınmalıdır?

Öşür kimlere verilir? Devlete verilebilir mi?

Yer yüzünde bulunan her canlı yok olacaktır. Ancak azamet ve ikram sahibi Rabbinin zâtı baki kalacaktır.

Rahman, 26-27

GÜNÜN HADİSİ

Takat getirebileceğiniz ameli alınız.Allah'a yemin olsun ki siz usanmadıkça Allah usanmaz.

Müslim, Kitabu Salati'l-Musafirin ve Kasriha

SON YORUMLAR

TARİHTE BU HAFTA

*Yıldız Sarayı'nın İttihatçılar'ca Yağma Edilmesi(29 Nisan 1909) *Gazneli Mahmud'un Vefatı(30 Nisan 1030) *Yıldırım Bâyezid Tarafından Manisa'nın Fethi(1 Mayıs 1390) *Fatih Sultan Mehmed Hân'ın Vefatı(3 Mayıs 1481) *Eyüp Sultan Hazretleri(r.a.) Vefât

ANKET

Sitemizle nasıl tanıştınız?

Yükleniyor...