Cevaplar.Org

Mehter marşları dinlemek caiz midir?


2002-01-10 23:47:52

Bu soruya cevap verebilmek için, olayın fıkhi buudundan önce, tarihi buudu üzerinde durmakta yarar var. Mehter, hamaset destanları ile dolu, orduyu aşk, şevk ve heyecana getirme, milli duygularını tehyic etme amacıyla ortaya atılmış. Aslında Osmanlı'nın ilk döneminde böyle bir uygulamadan bahsetmek mükmün değildir. İlk akıcı beylerimizin önünde veya arkasında onları cuş ü huruşa getirecek bir mehter yoktur. İstanbul önlerine kadar gelen, hatta oraları fetheden ordularımız için de aynı şey geçerlidir. Zira o dönemde, askerin kendi imani coşkusu buna ihtiyaç bırakmamaktadır. Fakat daha sonraları asker çok çeşitli sebeblerle o aşk ve şevkini kaybetmiş, imani coşkusunu yitirmiştir. Komutanlar tıpkı padişahlar gibi saraylara taht kurmuş, sarayda rahat ve rehavet içinde orduyu idare etmeye kalkışmıştır. Bir ölüm korku ve endişesi, bir dünya sevgisi herkesi sarmaya başlamıştır. ??? İşte o zaman asker içinde eski aşkı, şevki uyaracak yeni şeyler aranmaya başlandı ve karşımıza mehter çıktı. Bir manada "arkadan ittirmece, önden çektirmece" vazifesini yapan mehter.. kahramanlık destanları, tarihimizin altın sayfalarında kalan fedakarlıklar def, davul, dümbelek, zurna eşliğinde söylenmeye çalışıldı. Ve Osmanlı uleması yukarıda kısaca arzetmeye çalıştığımız düşüncenin ürünü olan mehtere hiçbir şey demedi, tecviz etti. Bu açıdan ben subjektif bir değerlendirme yaparak diyorum ki, "mehter Osmanlı'nın posasıdır". Zira biz Ulubatlı Hasan ile surların dibinde birlikte savaşan Fatih, Mercidabık, Ridaniye, Çaldıran deyip seferden sefere koşan Yavuz, 46 yıl cihan hükümdarlığı yapan ve cephede vefat eden Kanuni dönemlerinde böyle bir şey bilmiyoruz. Hadisenin fıkhi boyutuna gelince; marşların ve türkülerin sözleri bir tarafa, orada kullanılan enstrümanlar üzerinde teker teker durmak lazım. Biz, Allah Rasulü (sav) döneminde sadece def'in belli maksatlar için kullanıldığını biliyoruz. (1) Bu meselede bizi sonuca götürebilecek en önemli yön, herhalde muhtevadır. İnsana zevk-i ruhani veren, ulvi duyguları tehyic eden, sefil arzuları bir kenara itip, onları unutturan muhtevaya sahip dizeler üzerinde durulmalı diyerek caiz olanları ile marş, şarkı, türkü.. halinde söylenebilir zannediyorum. İşte Osmanlı uleması da ihtimal mehteri bu çerçeve içinde değerlendirmiş ve caiz hükmünü vermişlerdir. Fakat esas olan, Asr-ı Saadet coşkunluğunun içimizi kaplamasıdır. Ta ki, mehter gibi lokomotif görünümlü şeylere ihtiyaç duymayalım. _______________ 1-Müslim, Ideyn, 33,36

Bu yazıya yorum yazın


Not: Yanında (*) işareti olanlar zorunlu alanlardır.

Bu yazıya gelen yorumlar.

DÄ°ÄžER YAZILAR

Sakın israf etmeyin, çünkü Allah israf edenleri sevmez.

En'âm, 141

GÃœNÃœN HADÄ°SÄ°

“Âdemoğlu, kurban bayramı gününde kan akıtmaktan daha sevimli bir amelle Allâh’a yaklaşabilmiş değildir.

İ. Mâlik, Muvatta’, Kur’an 24; Tirmizî, Edâhî, 1; İbn-i Mâce, Edâhî, 3)

TARÄ°HTE BU HAFTA

*Çanakkale'de Kirte Zaferi(28.04.1915) *Gazneli Mahmud'un vefatı(30.04.1090) *Cezzar Ahmet Paşa Akka'da Napolyon'u püskürttü.(2.05.1799) *Fatih Sultan Mehmed'in vefatı(3.05.1481) *Hâlid bin Zeyd Ebû Eyyûb Ensari'nin vefatı (4.05.677)(İ.hatip takvimi)

ANKET

Sitemizle nasıl tanıştınız?

Yükleniyor...

SÄ°TE HARÄ°TASI