Gayr-i menkul’ün zekatı nasıl verilmelidir?
Bu meselede Hanefi fukahası biraz farklı düşünerek “zekat verilmez” gibi bir tavır sergiliyor. Ancak Mecelle Hey’eti’nin müzakerelerine bakılırsa, bunlardan da zekat verilmesi gerekeceği anlaşılıyor. Sözkonusu heyet, Maliki Mezhebinin dayanak noktası Maslahat–ı Mürseleye istinaden, ümmetin maslahatını da düşünerek mütekaddiminden farklı düşünmüşlerdir. Günümüz şartları açısından bakıldığında, bu bana daha isabetli bir yaklaşım gibi geliyor . Zira bugün gayr–i menkul, büyük çoğunluk itibariyle yatırım amaçlı, yani ticari düşünceyle elde ediliyor. Dolayısıyla onun ticari eşya statüsünde değerlendirilerek zekatının verilmesi gerekmektedir. Meseleyi iki ayrı yönden ele alarak biraz daha netleştirebiliriz. Bilindiği gibi gayr–i menkul, ya işletilen tarla veya ticari düşünceyle elde edilmiş arsa veyahut da apartmandır. Şayet tarla ise, onun hükmü bellidir. Çıkan üründen el emeğinin durumuna göre 1/10 veya 1/20 miktarında öşür verilecektir. Bu durumda mülkün kendisinden zekat alınmaz. Ancak sözkonusu tarlanın tarım maksadıyla kullanılmaması veya bir başka tabirle ekilip biçilmemesi durumunda, bu süre üç seneyi aşıyorsa, onu işletecek bir başkasına devredilmesi sözkonusudur. Zira bu o şahsın böyle bir tarlaya ihtiyacı olmadığının göstergesidir. Bu durumda tarla sahibi “ben bunu ticari amaçla aldım ve onun için tutuyorum” derse, maslahat açısından buna denilecek şey, “öyleyse ticari eşyaya nisbetle bunun mülk değeri üzerinden zekatını vereceksin” şeklinde olacaktır. Yani bu şahıs, bir milyar tutan arsa bedeline mukabil 25 milyon lira zekat vermekle mükelleftir. Apartman veya dairede de durum farklı değildir. İnsanın oturduğu evden başka dairesi veya apartmanı varsa buradaki hüküm de aynıdır. Mecelle Hey’eti’nin de belirttiği gibi, binanın o günkü raiç bedelinden zekatı hesaplanıp verilmelidir. Aksi halde “kirasından zekat verilir” demek, günümüz şartlarında mesrif–i zekatın hakkını gözetmemek anlamına gelir. Zira 3 milyarlık bir dairenin senelik kira bedeli ancak 100 milyon civarındadır. Yani bu durumda 2.5 milyon zekat gerekmektedir. Halbuki dairesi, bedeliyle hesaplandığında bu rakam 75 milyon olarak karşımıza çıkacaktır. Bir başka açıdan meseleye bakacak olursak, bugün hiçkimse kira geliri için daire almamaktadır. Daire alan kişinin maksadı ticari yatırımdır. Dolayısıyla ticari emtia olarak değerlendirilmelidir.
Bu yazıya yorum yazın
Bu yazıya gelen yorumlar.
gazi kablan, 2006-04-25 15:37:46
sizin söylediğiniz mantığa göre 40 liralık bir daire kirasından değilde kendi değerinden zekat verilecek olsa kırk yıl sonra ortada daire felan kalmaz çünkü kendisini zekata feda etmiş olur bu da mal sahibini mağdur eder.
Bu yoruma katılıyor musunuz ? 
DÄ°ÄžER YAZILAR
- Otobüs, tren, uçak.. gibi vasıtalarda namaz kılınabilir mi?
- Osmanlı padişahlarının hacca gitmemelerinin fıkhi bir mesnedi var mıdır?
- Oruçlu iken misvak kullanmak mahzurlu mudur?
- Ne kadar uyku abdesti bozar?
- Namazın farzını kılan birisine uyulabilir mi?
- Namaz tesbihatı öncesinde ayete’l kürsi'yi okumanın ve sonra tesbih’e üflemenin hükmü nedir?
- Namaz nerelerde kesilir?
- Namazları cem hangi hallerde yapılabilir?
- Namazlarda sünnetlerin kılınmamasının hükmü nedir?
- Namaz kılarken, kıyam esnasında ayakların arası ne kadar açık olmalıdır?
- Namazda okunan ayet ve duaların manasını bilmemenin hükmü nedir?
- Namazda kıyam esnasında ‘sağ ayağın baş parmağı yerinden hiç oynamayacak’ deniliyor. Bunun İslam’daki yeri nedir?
- Namaz borcu olan kimse ne yapmalıdır?
- Nafile namazlarda da sehiv secdesi yapmak gerekir mi?
- Nafile hac yapmak caiz midir?
- Kısa kollu gömlekle namaz kılınır mı?
- Kına-oje abdeste zarar verir mi?
- Komisyonculuk caiz midir?
- Kolonya alım-satımını yapmanın ve kullanmanın hükmü nedir?
- Kaza namazında ezan okunur mu?
- Kar haddi adına İslam’da bir sınır var mıdır?
- Karanlıkta namaz kılmak mekruh mudur?
- Kadınların zinet eşyalarına zekat düşer mi?
- Kadınların camiye vakit namazlarını kılmak için gelmeleri doğru mudur?
- Hanefi bir imam sehiv secdesi yaparsa, Şafii biri ne yapmalıdır?
- Gayr-i menkul’ün zekatı nasıl verilmelidir?
- Fakir olması sebebiyle haccın kendine farz olamadığı bir dönemde hac vazifesini yapan birisi, daha sonraları hac farz olursa, tekrar hac yapması gerekir mi?
- Enflasyonun câri olduğu günümüzde, alınan ödünç para sahibine iade edilirken, nasıl davranılmalıdır?
- Devletin aldığı vergi, zekat yerine geçer mi? Asr–ı Saadet’te durum nasıldı?
İnkâr edenler, Allah'ın yolundan ve -yerli, taşralı- bütün insanlara eşit (kıble veya mâbed) kıldığımız Mescid-i Harâm'dan (insanları) alıkoymaya kalkanlar (şunu bilmeliler ki) kim orada (böyle) zulüm ile haktan sapmak isterse ona acı azaptan tattırırız.
Hac,25
GÃœNÃœN HADÄ°SÄ°
Kur'an'ı cebren (açıktan) okuyan, sadakayı açıktan veren gibidir. Kur'an'ı gizlice okuyan, sadakayı gizlice veren gibidir."
Tirmizi, Sevabu'l-Kur'an 20, 2920; Ebu Davud, Salat 315, 1333; Nesai, Zekat 68
SON YORUMLAR
- Bütün beytlerin tercümesini gönderebilir misiniz? sitede sadece son birkaç...
- Fıtrat, namaz, tevafuk, sırlar ve tüm bunların sahibi zişanı İlahi kusur...
- Selamünaleyküm Ä°nternette mütalaalı risale i nur dersleri diye arama yaptÄ...
- bu kıymetli yazıdan dolayı ahmed izz kardeşimize teşekkür ederiz çok mani...
- selamün aleyküm Ahmed kardeşimizi tebrik ediyor ve bu faideli tercümelerin...
- Yanında okuyan diğer öğrencileri; Molla Muhammed Kasori Molla Muhammed Era...
- Benim merhum babam Molla İbrahim Azizi de onun yanında icazeti tamamlamıştı...
- Teşekkürler. Sanırım Envar neşriyat idi.Tam hatırlayamıyorum.....
- Çok güzel bir çalışma Rabbım ilminizi arttırsın bu çalışmalarınızı...
- Merhaba, Ben Foliant yayınlarından uğur. Sizinle iletişim kurmak istiyoruz ...
TARÄ°HTE BU HAFTA
*Şair Muhammed İkbal'in vefatı(21 Nisan 1938)
*TBMM'nin açılışı ve çocuk bayramı(23 Nisan 1920)
*Osmanlı-Rus Harbi(24 Nisan 1877)
*Hudeybiye Gazvesi(26 Nisan 628)
*II.Abdülhamid'in tahttan indirilmesi(27 Nisan 1909)
ANKET
Sitemizle nasıl tanıştınız?
Yükleniyor...