İslam Dergisi, bundan 23 sene evvel, Şarklı müderrislerimizden İsmail Çetin Hocaefendi ile İslam’a uygun hayvan kesimi, besmeleli, besmelesiz etler, vs. konularda kapsamlı bir mülakat yapmıştır. Önemine binaen-kısmen- Alıntı köşemize almayı uygun bulduk.

Önce kısaca Hocaefendiyi tanıtıp sonra röportaja yer vereceğiz. İsmail Çetin Hocaefendi 1945 senesinde Diyarbakır’a bağlı Hazro kazasında dünyaya geldi. Tahsilinin çoğunu Siirt’te, Zivingli Molla Muhammed ile Tillo’lu Molla Halil ve Halenzeli Molla Abdülhakim Efendilerden yaptı.

Ayrıca Fıkıh, Tasavvuf, Hadis ve tefsir ilimlerini Molla Yasin Efendi’den okudu. Ayrıca Sakıp Efendi’den Kelam, tefsir ve Hadis dersleri aldı. Karaköse eski müftüsü Sadullah Efendi de mühim üstadlarındandır.

Kendisini ilmi çalışmalara vakfeden Hocaefendi ile biz de yakın zamanda inşallah bir röportaj için söz almış bulunuyoruz. Hocaefendinin tamamı Dilara Yayınları arasında çıkan eserlerinden bazıları şunlardır;

-Ehl-i Sünnetin Nazarı

-İttiba Ehl-i Sünnetedir

-Ölçüler

-Mufassal Medeni Ahlak

-Edeble Varış Lütufla Dönüş

-İnançlı Gençliğin Şuuru

-İnsan Ve Vazifesi

-Sohbet Ve Tesettürde Adab

 Allah(CC) kendisinden razı olsun..

-Muhterem hocam, İslam’a uygun hayvan kesimi nasıldır ve bunun şartları nelerdir?

- Hanefi mezhebine göre boğazlama “Bismillahi Allahu Ekber” demek şartıyla helal oluyor, bu bir. İkinci olarak da, gırtlağın bir kısmı baş tarafında kalacak şekilde kesilmesi farzdır veya vaciptir diyor ulema. Şafii’ye göre gırtlağın tamamı baş tarafında kalacak şekilde –tavuk da buna dahildir- kesilmezse haramdır. Binaenaleyh, Hanefilere göre şah damarın ve gırtlağın besmele ile kesilmesi şarttır. Bu mesele Nimet-i İslam adlı ilmihalde daha güzel olmak kaydıyla bütün ilmihallerde izah edilmiştir.

-Bugün Müslümanlar olarak değişik yerlerden et alıyoruz. Bu etlerin nasıl kesildiğini görmüyor ve bilmiyoruz. Aldığımız etlerin nasıl kesildiğini mutlaka araştırmalı mıyız? Araştırmadan yiyebilir miyiz?

-Türkiye için durum şudur. Türkiye’de halk müslümandır. Müslümanlar çoğunluk olduğu için araştırmaya gerek yoktur. Ancak, Avrupa’dan et ithal edilirse o vakit sakınmak lazımdır.

- Bir veya birkaç Müslüman gayr-i İslami usullerle et kesildiğini tespit ettiler diyelim. İlan etmezlerse sorumlu olurlar mı?

-İlan etmemeleri daha uygundur. Çünkü birçok meseleyi avam bilmez. İlan etmek onların küfrüne sebebiyet verebilir. Ancak gayr-i İslami kesimi tespit edenlerin kendilerine haram olur.

-Hayvanlar sıraya diziliyor ve makine ile kesiliyor. Bu makine kesimi caiz oluyor mu?

-Bıçak, hayvan ayakta durur vaziyetteyken yukarıdan gelip de keserse, mekruhtur. Çünkü hayvana azap olur. Gırtlak tarafından boğazlamak gerekir. Ama mekruh olmakla beraber caizdir.

-Bir makine veya bir kasap ardı ardına mesela 500 hayvan kesiyor. Bir besmele kâfi mi?

-Arada konuşulmadığı takdirde caizdir. Unuttuğu takdirde çekmiş gibidir diye hüküm verilmiştir.

- Bir başka kesim usulü de elektrik şoku verilerek hayvanların öldürülmesi. Bu konuda hüküm nedir?

-Boğazlamanın hikmeti pis kanın akıtılmasıdır. İslamiyet buna çok önem vermiştir. Mutlaka kan akıtılmalıdır, bu şarttır.

-Tavuklar kesildikten sonra içleri temizlenmeden tüyleri daha kolay yolunsun diye sıcak suya daldırılıp çıkartılıyor. Haşlanmış vaziyette yolmaya başlıyorlar, daha kolay oluyor. Bu tavuklar yenebilir mi?

-Hanefi ulemasına göre o su eti haşlayacak derecede olursa, haram olur. Eti haşlamayacak derecede ise haram değildir.

-Tavuk kesimlerinden sonra, hayvanların baş tarafından bir hortumla tazyikli su verilerek temizleniyor. Bu şekilde temizlenen tavuklar helal midir?

-Eğer içinde pislik kalmıyorsa helaldir. Yalnız mahreç yerini(dışkı çıktığı mahalli) kesmek lazımdır.

-Balıkların temizlenmeden hemen küle gömmek veya gazeteye sarıp fırına vermek suretiyle pişirilip yeniliyor.

-Balık hakkında fetva verilmiştir. Balık pek büyük olmamak şartıyla hem Şafiilerce, hem de Hanefilerce helal olduğuna fetva verilmiştir. Orta parmak uzunluğundaki balıklar içi temizlenmeden yense de helaldir. Şafiiler bundan büyük olup içi temizlenmezse yenmesi olmaz demişlerse de, Hanefi imamlarından Kemal İbn Hümam içi temizlenmese de caizdir diye fetva vermiştir.