FEVÂTİHU'S-SÜVER
İnsanlara hitap ederken söze onların ilgisini çekecek bir ifade ile başlamak edebî sanatlardan biri olarak kabul edilir. Üstün edebî özelliklere sahip bulunan Kur'ân-ı Kerîm'in sûrelerinin başlangıçları bu açıdan incelenmiş, gerek müstakil ki
Sûrelerin başlangıç cümleleri anlamında bir tefsir terimi.
"Bir şeyin evveli; açış, giriş, başlangıç" anlamındaki fatihanın çoğulu olan fevâtih ile sûrenin çoğulu olan süver kelimesinin birleşmesinden meydana gelmiştir.
Ä°nsanlara hitap ederken söze onların ilgisini çekecek bir ifade ile baÅŸlamak edebî sanatlardan biri olarak kabul edilir. Ãœstün edebî özelliklere sahip bulunan Kur'ân-ı Kerîm'in sûrelerinin baÅŸlangıçları bu açıdan incelenmiÅŸ, gerek müstakil kitaplarda gerekse tefsir, tefsir usulü ve Kur'an ilimlerine dair eserlerde konu üzerinde etraflıca durulmuÅŸtur. Bu konuya ilmî ve edebî açıdan bakış yapan âlimler, her bir sûrenin hem ifade ÅŸekli hem de mâna itibariyle muhatabın ilgisini çekecek, âdeta onu dinlemeye zorlayacak çarpıcı bir ifade ile baÅŸladığını tesbit etmiÅŸlerdir."Â
"Dinleyicinin ilgisini çekmek için söze tatlı, akıcı, ince ve güzel bir üslupla başlamak esastır. Belağatın ana ilkelerinden olan söze güzel başlamak prensibi, Kur'ân-ı Kerim'de sûre başlarında en güzel ve en olgun örneklerini vermiştir. Kur'ân'daki 114 surenin tamamını Suyuti (911/1505) Başlangıç itibariyle 10 grupta toplayıp, şu başlıklar altında incelemiştir:
1) Allah'ı övme ile başlayan sureler: 14 tanedir.
a) Elhamdulillah ile başlayanlar: Fatiha, En'am, Kehf, Sebe', Fatır.
b) Tebareke ile başlayanlar: Furkan, Mülk.
c) Tesbih ile baÅŸlayanlar: Ä°sra, Hadid, HaÅŸr, Saff, Cuma, TeÄŸabun, A'la.
2) Hurufu Mukatta'a ile baÅŸlayan sureler: 29 tanedir.
a) Tek harfliler: Sâd (Sad) Kâf (Kaf) Nûn (Kalem)
b) İki harfliler: Tâ-Sîn. (Neml) Yâ-Sîn (Yasin) Hâ-Mîm (Mü'min, Fussilet, Casiye, Ahkaf, Zuhruf, Duhan) Tâ-Hâ (Taha)
c) Üç harfliler: Elif-Lâm-Mîm. (Bakara, Al-i İmran, Ankebut, Rum, Lokman, Secde) Elif-Lâm-Ra. (Yunus, Hud, Yusuf, İbrahim, Hicr) Tâ-Sîn-Mîm. (Kasas, Şuara)
d) Dört harfliler: Elif-Lâm-Mîm-Sâd. (A'raf) Elif-Lâm-Mîm-Ra. (Ra'd)
e) Beş harfliler: Kâf-Hâ-Yâ-Ayn-Sâd. (Meryem) Hâ-Mîm-Ayn-Sîn-Kâf (Şura)
3) Nida ile baÅŸlayan sureler: 10 tanedir.
a) Ey insanlar ile baÅŸlayanlar: Nisa, Hac
b) Ey iman edenler ile başlayanlar: Maide, Hucurat, Mümtahine
c) Ey Nebi ile baÅŸlayanlar: Ahzab, Talak, Tahrim
d) Ey bürünüp sarınan ile başlayanlar: Müzzemmil, Müddessir.
4) Haber cümlesi ile başlayan sureler: 21 tanedir. İsim, fiil veya edatlarla başlatılmıştır. Enfal, Tevbe, Nahl, Enbiya, Mü'minun, Nur, Zümer, Muhammed, Fetih, Kamer, Rahman, Mücadele, Hakka, Mearic, Nuh, Abese, Kadr, Beyyine, Karia, Tekasür, Kevser.
5) Yemin ile baÅŸlayan sureler: 17 tanedir.
a) Vav ile başlayanlar: Saffat, Zariyat, Tur, Necm, Mürselat, Naziat, Buruc, Tarık, Fecr, Şems, Leyl, Duha, Tin, Adiyat, Asr.
b) La Uksimu ile başlayanlar: Kıyame, Beled.
6) Şart ile başlayan sureler: 7 tanedir. "İza" ile başlar. Vakıa, Münafikun, Tekvir, İnfitar, İnşikak, Zilzal, Nasr.
7) Emir ile baÅŸlayan sureler: 6 tanedir.
a) Kul ile başlayanlar: Cin, Kâfirun, İhlâs, Felak, Nas.
b) Ä°kra ile baÅŸlayan: Alak.
8) Soru ile baÅŸlayan sureler: 6 tanedir.
a) "E" ile baÅŸlayanlar: Ä°nÅŸirah, Fil, Maun.
b) Hel ile baÅŸlayanlar: Ä°nsan, ÄžaÅŸiye.
c) "Amme" ile baÅŸlayanlar: Nebe.
9) Dilek ile baÅŸlayan sureler: 3 tanedir.
a) "Veyl" ile başlayanlar: Mutaffifin, Hümeze.
b) "Tebbet" ile baÅŸlayan: Leheb.
10) Ta'lil ile baÅŸlayan sureler: 1 tanedir. KureyÅŸ."Â
DÄ°PNOTLAR
1- Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, İstanbul, 1995, XII.
2- Muhammed Salih el-Useymîn-Muhammed Nasıruddin el-Elbani, Tefsir Usulü.
Bu yazıya yorum yazın
Bu yazıya gelen yorumlar.
DÄ°ÄžER YAZILAR
Allah'a ve Resûlü'ne iman edin. Sizi, üzerinde tasarrufa yetkili kıldığı şeylerden harcayın. Sizden iman edip de (Allah rızası için) harcayan kimselere büyük mükâfat vardır.
Hadid, 7
GÃœNÃœN HADÄ°SÄ°
Ebû Malik'in babası şöyle dedi: Ben Rasûlullah'(S.A.V.)den işittim, şöyle buyuruyordu: "Her kim Allah'dan başka hak ilah yok eder, ve Allah'dan gayri ibadet olunan şeyleri tanımazsa onun malı ve kanı haram (dokunulmaz) olur. Hisabı da Allah'a aiddir."
(Müslim, Kitabu'l-İyman,37)
SON YORUMLAR
- Bütün beytlerin tercümesini gönderebilir misiniz? sitede sadece son birkaç...
- Fıtrat, namaz, tevafuk, sırlar ve tüm bunların sahibi zişanı İlahi kusur...
- Selamünaleyküm Ä°nternette mütalaalı risale i nur dersleri diye arama yaptÄ...
- bu kıymetli yazıdan dolayı ahmed izz kardeşimize teşekkür ederiz çok mani...
- selamün aleyküm Ahmed kardeşimizi tebrik ediyor ve bu faideli tercümelerin...
- Yanında okuyan diğer öğrencileri; Molla Muhammed Kasori Molla Muhammed Era...
- Benim merhum babam Molla İbrahim Azizi de onun yanında icazeti tamamlamıştı...
- Teşekkürler. Sanırım Envar neşriyat idi.Tam hatırlayamıyorum.....
- Çok güzel bir çalışma Rabbım ilminizi arttırsın bu çalışmalarınızı...
- Merhaba, Ben Foliant yayınlarından uğur. Sizinle iletişim kurmak istiyoruz ...
TARÄ°HTE BU HAFTA
*Fatih Donanmayı Haliç'e İndirdi.(22 Nisan 1453) *T.B.M.M. Açıldı.(23 Nisan 1920) *Yavuz Sultan Selim Padişah Oldu.( 25 Nisan 1512) *Çernobil Nükleer Faciası.(26 Nisan 1986) *Sultan II.Abdülhamid Han Tahttan İndirildi.(27 Nisan 1909)
ANKET
Sitemizle nasıl tanıştınız?
Yükleniyor...