Ders: Mesnevi-yi Nuriye'de Katre Risalesinden

İzah: Prof. Dr. Şener Dilek

*"Kırk sene ömrümde, otuz sene tahsilimde yalnız dört kelime ile dört kelâm öğrendim; tafsilen beyan edilecektir. Burada yalnız icmalen işaret edilecektir Kelimelerden maksad: Mana-yı harfî, mana-yı ismî, niyet, nazardır." (Mesnevi-i Nuriye s 51 )

*Üstad, ilk mecliste verdiği beyannamede "Şu inkılab-ı azîmin temel taşları sağlam gerek" Mesnevi-i Nuriye ( s: 101 ) diyor. Bu sözü yeni bir devletin teşekkülünün başlangıcı safhasında söylemiş. Ama bu söz aynı zamanda bir müminin manevi hayatı adına da fevkalade mühim bir cümledir.

*Maneviyat mimari gibidir. Mesela, birinci derecede bir deprem kuşağında bir inşaat yapıyorsunuz. Böyle bir zeminde temelleri çok sağlam atmanız gerekir. Ve siz demirden, çimentodan çalamazsınız. Ahirzaman'da her yer birinci derecede manevi deprem kuşağı haline dönmüş. İşte bu zamanda maneviyatın alt yapısı olan takvayı esaslı şekilde yapmazsanız, riski göze almışsınız demektir.

İşte Üstad'ın kırk sene ömrümde, otuz sene tahsilimde öğrendim dediği dört kelime ile dört kelâm da manevi hayatımızın ukde ve esaslarıdır. Dolayısıyla bekaya olan yolculuğunda bir müslümanın bu esaslara çok dikkat etmesi gerekir.

*Ahiret âlemi daire-i faştır. Sırların açığa çıkacağı âlemdir.

*Ahirette bütün ameller niyetleriyle beraber tartıya konacak. Eğer niyet çürükse, bozuksa bitti, helak olduk demektir.

*Din hulusiyet ve saffettir. Din hasbiliktir, din fıtriliktir.

*Cenab-ı Hakkın bir sünneti var. Mesela şu önümüzdeki masa kırılabilir mi, kırılır, tahtası eskir mi, eskir. Renk atabilir mi atar. Aynı şey sair eşyalar için de geçerlidir. İşte ihlâs ta böyledir. İhlas da kırılır, büyür veya kopar..

* Su bir nimet-i azimedir. Su bir müddet bir yerde kalırsa kokar mı, kokar. Renk atar mı, atar. İhlâs da su gibidir. Bugün çok muhlissin, çok iyisin. Ama ya yarın? Üstad, İhlâs Risalesinde ne diyor? "ihlâs-ı kazanmak ve muhafaza etmek. 

*İhlas'ı bir kılıca teşbih edelim. 17 yaşında bir delikanlı görüyoruz. Elinde ihlâs kılıncı var hizmete koşuyor. Kılıcın 5000 derece harareti var. On sene sonra, 27 yaşına geldiğinde görüyoruz ki kılıcın harareti 1000 dereceye düşmüş. Yani on senede bu genç ihlâs hararetinin %80'ini kaybetmiş. 37 yaşında kılıç soğumuş. 47 yaşında kılıç paslanmış. 57 yaşında kılıç elden düşmüş. Allah muhafaza buyursun..

*Peygamberlerin yolu ihlâs yoludur. Peygamberlerin vadisi ihlâs vadisidir.

*Muhlas, ihlasın yoğunlaşmasıdır. İhlâs demir ise, muhlaslık çeliktir. Nemin olduğu her yerde demir için risk vardır, paslanma tehlikesi vardır. Ahirzaman, her yer nemli..Muhlas olmaya uğraşmak lazım..

*Rahmetli Hulusi ağabeye bir zaman sormuşlar; "Ağabey, ihlas nedir?" Demiş ki; "ihlâs, içinde halk olmayandır."

*Bir mecliste bir zat Hulusi ağabeyi yüzüne karşı medhu sena etmiş. Biraz da abartmış. Hulusi ağabey o zata dönmüş; "Kardeşim, Hz. Üstad'ın medhi(birinciliği muhafaza) beni şımartmadı. Sen ne diyorsun?"

*Üstadın tevhid delilleri, mantık ve muhakemesinin arkasında hep manayı harfi ile kâinata bakmak esastır. 

*Süleymaniye Camii bir aynadır. Orada Mimar Sinan görülür. Sinan'ın ilminde ve ruhundaki güzellik ve kemalat Süleymaniye Camiinde temessül etmiş.

*Mana-yı harfi ile bakış, sanatın arkasında sanatkârı, fiilin arkasında faili, eserin arkasında müessiri görmektir.

*Vahyi kim getirir? Cebrail(a.s). Mana-yı harfi bir Müslümanın ruh dünyasında tam oturursa, kâinatta gördüğü her şey –teşbihen söylüyorum-bir Cibril olur, Cenab-ı Hak'tan haber getirir.

*Üstad demiş ki; "Ben bir ağaca baktığım zaman, on tane tiyatro, yirmi tane sinemadan daha fazla zevk alıyorum."

*Mana-yı ismi, eşyayı ustasından keserek müstakil olarak bakmaktır. Şu anda dünya üzerindeki okullarda ilimler talebelere bu şekilde okutuluyor. Failinden kopartılarak..

*Müslüman bakışını da filtre edecek. Bakışı da kamilane olacak. Kainata esma ve sıfat-ı ilahiye nazarıyla bakacak..