KADER RİSALESİ ŞERHİ-11
“Üçüncüsü: Cüz-i ihtiyarî, kadere münafî değil. Belki kader, ihtiyarı te’yid eder. Çünkü kader, ilm-i İlahînin bir nev’idir. İlm-i İlahî, ihtiyarımıza taalluk etmiş. Öyle ise, ihtiyarı teyid ediyor, ibtal etmiyor.” (Sözler, 466)
"Üçüncüsü: Cüz-i ihtiyarî, kadere münafî değil. Belki kader, ihtiyarı te'yid eder. Çünkü kader, ilm-i İlahînin bir nev'idir. İlm-i İlahî, ihtiyarımıza taalluk etmiş. Öyle ise, ihtiyarı teyid ediyor, ibtal etmiyor." (Sözler, 466)
ŞERH:
3. İnsanın özgür iradesi de mukadderdir
Burada cüz-i ihtiyarînin varlığını ispat etme sadedinde çok harika şöyle bir mantık delili kullanılmıştır: Kader, Allah'ın ilminin bir nevidir. Bu sebeple kader herşeyi ku-şatmıştır. Olmuş, olmakta olan ve daha sonra olacak herşeyi kayıt altına almıştır. Bir insanın maddi-manevi donanımlarıyla, zaman ve mekân bağlantısıyla, tüm hayatının haritasıyla kimliği ve kişiliği kaderle tespit ve tescil edilmiştir. A'dan Z'ye insanı kayıt altına alan kaderin bu geniş kapsamlı kayıtlarından cüz'î iradenin dışarıda bıra-kılmasının hiç bir izahı olamaz. Öyleyse bu cüz-i ihtiyarî, insanın bu özgür iradesi de, ilahi ilmin bir nevi olan kader tablosunda yerini almıştır. Demek kader, bırakın cüz'î iradeyi etkisiz kılması, iyi ve kötü işlerin hepsinde varlığını te'yid edip desteklemektedir.
Bediüzzaman hazretleri, bu hakikati "İlm-i İlahî, ihtiyarımıza taalluk etmiş. Öyle ise, ihtiyarı te'yid ediyor, ibtal etmiyor" ifadesiyle çok veciz bir şekilde ortaya koymuştur. Buna göre bir insan istese de özgür iradesini devre dışı bırakamaz. Çünkü onun devre dışı bırakılması, kaderin de o konuda devre dışı bırakılması anlamına gelir. Öyleyse insanın özgür irade sahibi olması zorunlu bir durumdur. Basit bir misal verecek olursak; görev başında olan askerler komutanlarının emirlerine bağlı olarak hareket etmek zorundadır. Öyle ki, komutan "Görev başına!" emrini verdiği zaman her askerin buna uyması zorunlu olduğu gibi, "Serbestsiniz istirahat edin!" emri karşısında da her asker bu emre itaat etmek zorundadır. Birinci emre karşı "Ben gö- rev yapmam!" diyemediği gibi, ikinci emre karşı da "Ben serbest olmam, istirahat etmem!" diyemez. İşte bu askerin emir doğrultusunda "serbest olması mecburi olduğu" gibi, ilahi kader tarafından insana verilen "özgür iradeye sahip olmak" da mecburidir. İstese de özgürlükten kurtulamaz.
-devam edecek-
Lugatçe
Cüz-i ihtiyarî: İnsanın sınırlı ira-desi, dilediğini yapma arzusu.
İhtiyar: İrade, karar verme gücü.
Münafi: Aykırı, muhalif.
Nev: Çeşit, tür.
Taallûk: Alâka.
Teyid etme: Destekleme.
Bu yazıya yorum yazın
Bu yazıya gelen yorumlar.
DİĞER YAZILAR
KADERLE ALAKALI BAZI ISTILAHLAR

Cüz’-i İhtiyarî: 1.Lügat manası: İhtiyarî kısım, tercih edilen ihtiyarî parça, seçile
KADERİN MERTEBELERİ

Kaderin dört mertebesi vardır: a. Olmuş, olacak ve olmakta olan bütün herşeyin Allah’ın
KADERİN KISIMLARA AYRILMASI

3.Muhtevası itibariyle Kaderin Çeşitleri: a). Bedîhî ve Nazarî Kader: Kader, dışa yansıyan
KADER RİSALESİ ŞERHİ-23

“Elhasıl: Madem hayat, esma-i hüsnanın nukuşunu gösterir. Hayatın başına gelen herşey has
KADER RİSALESİ ŞERHİ-22

DÖRDÜNCÜ MEBHAS Eğer desen: “Birinci Mebhas’ta isbat ettin ki: Kaderin her-şeyi güzeldir,
KADER RİSALESİ ŞERHİ-21

Eğer desen: "Kader bizi böyle bağlamış. Hürriyetimizi selbetmiştir. İnbisat ve cevelana mü
KADER RİSALESİ ŞERHİ-20

Zikredilen delillerle varılan netice şöyle özetlenmiştir: “Netice-i meram: Madem bilmüşahe
KADER RİSALESİ ŞERHİ-19

. Kitab-ı Mübin-İmam-ı Mübin hakikatı Kur’an-ı Hakîm’de bu iki kavrama da yer verilmi
KADER RİSALESİ ŞERHİ-18

Üstadın aşağıdaki ifadelerinde bu hakkatlerin açıklaması vardır: “Hem herşeyin miktar-ı
KADER RİSALESİ ŞERHİ-17

ÜÇÜNCÜ MEBHAS: Kadere iman, imanın erkânındandır. Yani: "Herşey, Cenab-ı Hakk'ın takdiriy
- KADER RİSALESİ ŞERHİ-16
- KADER RİSALESİ ŞERHİ-15
- KADER RİSALESİ ŞERHİ-14
- KADER RİSALESİ ŞERHİ-13
- KADER RİSALESİ ŞERHİ-12
- KADER RİSALESİ ŞERHİ-11
- KADER RİSALESİ ŞERHİ-10
- KADER RİSALESİ ŞERHİ-9
- KADER RİSALESİ ŞERHİ-8
- KADER RİSALESİ ŞERHİ-7
- KADER RİSALESİ ŞERHİ-6
- KADER RİSALESİ ŞERHİ-5
- KADER RİSALESİ ŞERHİ-4
- KADER RİSALESİ ŞERHİ-3
- KADER RİSALESİ ŞERHİ-2
- KADER RİSALESİ ŞERHİ-1
- KADER RİSALESİ ŞERHİ ÖNSÖZ

Allah'a ve Resûlü'ne iman edin. Sizi, üzerinde tasarrufa yetkili kıldığı şeylerden harcayın. Sizden iman edip de (Allah rızası için) harcayan kimselere büyük mükâfat vardır.
Hadid, 7
GÜNÜN HADİSİ
Bir kimseye şer olarak bir müslüman kardeşine hakaret etmesi kafidir.
Riyazü's Salihin, 3/1605
SON YORUMLAR
- selamün aleyküm Ahmed kardeşimizi tebrik ediyor ve bu faideli tercümelerin...
- Yanında okuyan diğer öğrencileri; Molla Muhammed Kasori Molla Muhammed Era...
- Benim merhum babam Molla İbrahim Azizi de onun yanında icazeti tamamlamıştı...
- Teşekkürler. Sanırım Envar neşriyat idi.Tam hatırlayamıyorum.....
- Çok güzel bir çalışma Rabbım ilminizi arttırsın bu çalışmalarınızı...
- Merhaba, Ben Foliant yayınlarından uğur. Sizinle iletişim kurmak istiyoruz ...
- Selamünaleyküm bu değerli yazınızdan dolayı Ahmets kardeşimizi tebrik edi...
- Vesîkalara göre, doğum târîhi 13.01.1889 (1 Kânûnisânî 1304), vefât t...
- Açıklayıcı ve net ifadelerle bilgi verdiğiniz ićin siteye teşekkür eder...
- Hocam açıklamalarınız için gerçekten yürekten teşekkürler Hep oyunlar...
TARİHTE BU HAFTA
ANKET
Sitemizle nasıl tanıştınız?
Yükleniyor...