51-İbn-i Hacer Askalani Mekke'de ilk vahy kâtibinin Abdullah bin Sad bin Ebi Serh olduğunu söyler.(s. 53)

52-Medine'de ilk vahy kâtibi Ubeyy bin Ka'b idi. (s. 53)

53- Kur'an ayetlerinin tayini kıyasi değil tevkifidir.(Allah Resulünün bildirmesiyledir) Bunun için mesela

الم, , المص

birer ayettirler. Ama mesela الر bir ayet değil, ayetin bir cüzüdür. s. 55

54-Sure kelimesinin lügat manası yüksek rütbe, mevki, şeref, binanın kısmı ve katları gibi manalara gelir. s. 57

55-Surelerin bazıların birden fazla ismi vardır. Mesela Fatiha Suresinin 20 kadar ismi vardır. Enfal suresinin diğer ismi Bedir, İsra suresinin Subhan, Neml'in Süleyman, Fatır'ın El Melaike olması gibi. s. 59

56-Bazen iki sureye müşterek bir isim verilmiştir. Bakara ve Al-i İmran Surelerine ez-Zahrevan, Felak- Nas surelerine el-Muavizeteyn denmesi gibi. s. 59

57-Mekki-Medeni ayetlerin ayrımı;

a-İçinde "Kella" kelimesi bulunan sureler Mekkidir.

b-İçinde secde ayeti bulunan sureler Mekkidir.

c-Bakara ve Al-i İmran Sureleri hariç başında Hece harfleri(Huruf-u Mukattaa) bulunan her sure Mekki'dir.

d-El Bakara Suresi hariç içinde Adem(as.) ve İblis kıssası geçen sureler Mekkidir.

e-Ekseriyetle "Ey insanlar" diye hitap bulunan Sureler Mekki, "ey iman edenler" diye başlayan sureler Medeni'dir.

f-Bakara suresi hariç, eski kavimlerden ve Peygamberlerden bahseden sureler Mekki'dir.

g-Medeni sureler Hadler ve miras meseleleri gibi kanun hükümlerini ihtiva eder.

h-Cihad hükümlerini ihtiva eden sureler Medenidir.

ı-Ankebut suresi hariç münafıklardan bahseden sureler Medeni'dir. Tahkike göre Ankebut suresi Mekki'dir ama içinde münafıklardan bahseden 11 ayet Medenidir. S. 61

58-"Bidayette tefsir ilmi sebeb-i nüzulü bilmekten ibaretti" şeklinde bir söz hakikatin ifadesinden başka bir şey değildir. S. 116

59-"Bir ayetin sebeb-i nüzulünü bilmeden onun hakiki manasını bilmek mümkün olmaz." İmam Vahidi. S. 116

60- "Nüzul sebeplerinin beyanı Kur'an'ın manasını anlamaya kuvvetli bir yoldur." İbn-i Dakik el İyd. S. 116

61-Psikolojik olarak, iyi veya kötü adetlere saplanmış olan bir cemiyeti bu alışkanlıklarından bir anda koparmak mümkün değildir. İşte Kur'an, insanları ve cemiyetleri dini bir taktikle veya başka bir deyimle tedrici olarak yumuşatmak suretiyle kendine yaklaştırmıştır.

Kur'an'ı iyi anlayabilmek ve onun ayetleri hakkında doğru hükümler verebilmek için mutlak surette nesh meselesini bilmeye ihtiyaç vardır. S. 127

61-Kur'an'ın bütünüyle muhkem olduğunu bildiren Hud Suresi, 1. Ayet;

الَر كِتَابٌ أُحْكِمَتْ آيَاتُهُ ثُمَّ فُصِّلَتْ مِن لَّدُنْ حَكِيمٍ خَبِيرٍ

"Elif-Lâm-Râ. Bir hakîmi habîrin ledünnünden âyetleri ihkâm edilmiş sonra da tafsil olunmuş bir kitab" ayetinden murad; onun sağlamlığı, nazmının güzelliği ve onda hiçbir ayıbın olmaması yönündendir.

Zümer Suresi 23. Ayette;

اللَّهُ نَزَّلَ أَحْسَنَ الْحَدِيثِ كِتَاباً مُّتَشَابِهاً

" Allah sözün en güzelini, müteşabih bir kitap olarak indirdi" ifadesi ise onun ayetlerinin güzellik ve doğruluk bakımından birbirlerine benzerlikleridir. S. 129

62-Ekser ulema, müteşabih ayetlerin manasını Cenab-ı Haktan başkasının bilemeyeceğini söylerken, Ebul Hasan Eş'ari hazretleri ise rasih(ilimde derinleşmiş) âlimlerin de bunların manasını bilebileceklerini ifade eder. S. 129

63-Ebu Ragıb İsbehani'ye göre müteşabih ayetler;

a-Bilinmesine imkan olmayan, sadece Allah'ın bilebileceği müteşabihler

b-İnsanoğlunun sebeplere tevessülle manasını bilebileceği(garip kelimeler, muğlak hükümler gibi) müteşabihler

c-İlimde rasih olan alimlerin bilebileceği diğerlerine manaları gizlenmiş ayetler diye üç kısma ayırır. s 129-130

63-Genel olarak usul-u tefsir âlimleri müteşabihatı;

a-Muhkem ayetlerle mukayese edilerek manası bilinenler

b-Hakikatini bilmeye imkan olmayan ayetler olarak ikiye ayırmışlardır. s. 130

64-İmam Cüveyni, Ebu'l Maali gibi halef âlimleri müteşabih ayetlere uygun yorumlar yapmışlardır. S. 131

-devam edecek-