ŞİRK VE ÇEŞİTLERİ
Şirk Nedir?
Sözlükte şirk, ortak koşmak; müşrik, şirk koşan kişi; şerik ise ortak anlamına gelir.
Şirk kelimesinin terim anlamı; zatında, sıfatlarında ve fiillerinde Allah’a ortak koşmak, onun dengi ve benzeri bulunduğuna inanmak demektir.
Şirk Nedir?
Sözlükte şirk, ortak koşmak; müşrik, şirk koşan kişi; şerik ise ortak anlamına gelir.
Şirk kelimesinin terim anlamı; zatında, sıfatlarında ve fiillerinde Allah'a ortak koşmak, onun dengi ve benzeri bulunduğuna inanmak demektir.
İslamiyet'in ilk yıllarında nazil olan Kâfirun suresi, tevhit inancı ile şirki bağdaştırmanın mümkün olmadığını anlatmaktadır:
"(Resûlüm!) De ki: Ey kâfirler! Ben sizin tapmakta olduklarınıza tapmam. Siz de benim taptığıma tapmıyorsunuz. Ben de sizin taptıklarınıza asla tapacak değilim. Evet, siz de benim taptığıma tapıyor değilsiniz. Sizin dininiz size, benim dinim de banadır."(1)
İman ile şirk, farklı şeylerdir; bunları bağdaştırmak imkân dışıdır. İman ile şirkin, mahiyetleri gereği, bir araya gelmeleri asla mümkün değildir. Müşrikleri memnun etmek düşüncesiyle, Allah'a ortak koştukları varlıklar konusunda onlara taviz verilemez. İman ile şirk, birbirlerinden net olarak ayrılmışlardır.
İhlâs suresi, Allah'ın tek olduğunu vurgulayarak şirke giden bütün yolları kapatmıştır:
"De ki; O, Allah'tır, bir tektir."(2)
Allah, birdir; eşi, benzeri ve ortağı yoktur. Hiçbir şey ona ortak koşulamaz; sıfatlarında ve fiillerinde tektir.
Kur'an, Allah'a ortak koşma anlamına gelen her türlü şirki tamamen reddetmektedir.
Şirk, tarih boyunca değişik anlayışlarla ve değişik isimler altında ortaya çıkmıştır.
Şimdi şirkin çeşitleri ile şirk sayılan akımları incelemeye çalışalım:
II-Şirkin ÇeşitleriKelam kitapları, şirk sayılan durumları beş başlık altında izah etmişlerdir. Bunları sırayla inceleyelim.
1. Şirk-i İstiklal:Arada herhangi bir aracı bulunmadan, vasıtasız bir şekilde ikinci bir ilahın varlığını kabul etmeye şirk-i istiklal denir.
Düalistler ve Mecûsîler, şirk-i istklalın en bariz örnekleridir.
Kur'an, bu tür şirki şu şekilde yasaklamaktadır:
"Allah, şöyle dedi: "İki ilâh edinmeyin. O, ancak tek ilâhtır. O hâlde, yalnız benden korkun."(3)
Allah'tan başka ilah yoktur. İbadet edilecek ve kendisinden korkulacak tek ilah, Allah'tır.
2.Şirk-i Teb'iz:Allah'ın birliğini kabul etmekle birlikte kısmi anlamda ona birtakım ortaklar koşma anlayışına şirk-i teb'iz denir.
Hıristiyanlıktaki teslîs inancı ile yahudilerin Hz. Üzeyir'i Allah'ın oğlu kabul etmeleri, şirk-i teb'izin en bariz örnekleridir.
Kur'an, bu tür şirki şu şekilde yasaklamaktadır:
"Andolsun, "Allah, üçün üçüncüsüdür" diyenler kâfir oldu. Hâlbuki bir tek ilâhtan başka hiçbir ilâh yoktur. Eğer dediklerinden vazgeçmezlerse, andolsun onlardan inkâr edenlere elbette, elem dolu bir azap dokunacaktır."(4)
Allah'ın varlığını kabul etmekle birlikte ona oğul isnat etmek şirk, dolayısıyla da küfürdür.
Şirk-i teb'izi yasaklayan bir başka ayet ise şöyledir:
"Yahudiler, "Üzeyr, Allah'ın oğludur" dediler. Hıristiyanlar ise, "İsa Mesih, Allah'ın oğludur" dediler. Bu, onların ağızlarıyla söyledikleri (gerçeği yansıtmayan) sözleridir. Onların bu sözleri daha önce inkâr etmiş kimselerin söylediklerine benziyor. Allah, onları kahretsin. Nasıl da haktan çevriliyorlar!"(5)
Allah'a oğul isnat etmek, onun birliğini inkâr etmek demektir.
3. Şirk-i Takrîb:Allah'ın varlığını kabul etmekle birlikte ona yakınlık sağlamalarını ve onun katında şefaatçi olmalarını umarak bir takım put ve heykelleri aracı kabul edip onlara tapınmak, şirk-i takrîbtir.
Putperestlik, şirk-i takribtir.
Kur'an, bu tür şirki şu şekilde yasaklamaktadır:
"İyi bilin ki, halis din yalnız Allah'ındır. O'nu bırakıp da başka dostlar edinenler, "Biz onlara sadece, bizi Allah'a daha çok yaklaştırsınlar diye ibadet ediyoruz" diyorlar. Şüphesiz Allah, ayrılığa düştükleri şeyler konusunda aralarında hüküm verecektir. Şüphesiz Allah, yalancı ve nankör olanları doğru yola iletmez."(6)
İslam tevhit dini olup sadece Allah'a aittir. Allah'ı bırakıp başka dostlar edinerek onların kendilerini Allah'a yaklaştırmalarını beklemek şirktir.
4. Şirk-i Taklit:Bir araştırma yapmadan atalarının batıl inanışlarına uymak, şirk-i taklittir. Cahiliye Arapları ve öteki peygamberlerden önce yaşayan topluluklar atalarını taklit ederek onların yanlış inanışlarını sürdürmüşlerdir.
Kur'an, bu tür şirk hakkında şu şekilde bilgi vermektedir:
"Senden önce de hangi memlekete uyarıcı göndermişsek mutlaka oranın varlıklıları: Babalarımızı bir din üzerinde bulduk, biz de onların izlerine uyarız, derlerdi."(7)
Kendilerine tebliğ edilen İslam Dinini kabul etmeyip akıllarını kullanmadan heva ve heveslerine uygun düşen atalarının sapık anlayışlarını din olarak kabul edenler, taklidi olarak müşrik olmuşlardır.
5.Şirk-i Esbâp:Tabiat kanunlarını ilah mertebesine çıkararak, meydana gelen olayların Allah'ın yaratmasıyla değil, varlıkların doğaları nedeniyle oluştuğunu savunmaya, şirk-i esbâp denir.
Kur'an, dünyada meydana gelen her şeyin Allah'ın yaratmasıyla olduğunu bildirmektedir:
"İnsan, yediğine bir baksın! Yağmurlar yağdırdık, sonra toprağı göz göz yardık, bu suretle orada ekinler bitirdik, üzümler, yoncalar, zeytinlikler, hurmalıklar, iri ve sık ağaçlı bahçeler, meyveler ve çayırlar bitirdik. (Bütün bunlar) sizi ve hayvanlarınızı yararlandırmak içindir."(8)
Bu ayetlerde anlatılan yağmurun yağması; ekinlerin, üzümlerin, yoncaların, zeytinlerin, hurmalıkların, iri ve sık ağaçlı bahçeliklerin, meyvelerin ve çayırların bitmesi kendiliğinden değil Allah'ın yaratması ile olmaktadır.
Dipnotlar
1-Kâfirun Suresi: 1-6
2-İhlâs-1
3-Nahl-51
4-Maide-73
5-Tövbe-30
6-Zümer-3
7-Zuhruf-23
8-Abese: 24-32
Bu yazıya yorum yazın
Bu yazıya gelen yorumlar.
DİĞER YAZILAR
ECDADA KÖPRÜ OLMAK

Bakara sûresinin 134 ve 141. ayetlerinde mükerrer olarak, geçmişlerimizin hatalarından sorumlu
TEVESSÜL VE İSTİĞASE HAKKINDA ON NOKTA RİSALESİ-4

SEKİZİNCİ NOKTA Eğer söylenirse: İstiğase edenin işi, müşriklerin işi gibi değil midir?
TEVESSÜL VE İSTİĞASE HAKKINDA ON NOKTA RİSALESİ-3

BEŞİNCİ NOKTA Eğer biri derse; “Kabir ehline hitap eden ancak onların sebep ve yapan oldukla
EMANETİN ZAYİ EDİLMESİ

Rahman ve Rahim olan Allah'ın adıyla... Ebû Hureyre’den (Radıyallahu Anh) rivayet edilen Buh
TEVESSÜL VE İSTİĞASE HAKKINDA ON NOKTA RİSALESİ-2

Eğer denirse; “Allah'tan başkası, diriltir ve öldürür dememiz caiz midir?” Biz deriz: Evet
TEVESSÜL VE İSTİĞASE HAKKINDA ON NOKTA RİSALESİ-1

Bu on noktayı yazan: Seyfi Asrî (hafizahullahu teala) Çarşamba günü Öğlen ile ikindi arası
KISA KISA NOTLAR-3

Çocuk ölü doğduğunda isim vermeye gerek yok. *Avukat suçluyu savunursa günahkâr olur. *Bir
TESADÜFÜN TESADÜFÜ (RASTLANTININ RASTLANTISI)

Not: Bu yazı alegorik ve fantastik anlatımla yazılmıştır. Bütün oluşçulara, şüphecilere
KISA KISA NOTLAR-2

Ortalama iki öğün yemek iyidir. Bazıları “bir kez yiyin” diyorlar. Ne 3 yap ne de 1 yap. Sa
KISA KISA NOTLAR-1

*Şevval ayında tutulan 6 gün orucu ara vererek tutmak efdaldir. *Abdest sıkışıkken cemaatl
BİR GARİP HEYKEL

Rahman ve Rahim olan Allah’ın adıyla... Yakın tarihimizde dinler arası diyalog adına icrâ e
- İSLAM’A KARŞI İSLAM
- HAYAT-MEMAT(ÖLÜM) MESELESİ
- NAMAZIN RUHU HUŞU
- TESETTÜRÜN YOZLAŞTIRILMASI
- ZAYIF ATIN KIBLESİ OLMAZ
- MEHDİYİ BEKLEMEK DİNDE BİR BİD’AT DEĞİLDİR
- KAİNAT DENEN MESCİD
- HAYVAN KESİMİNDEKİ SIKÇA YAPILAN YANLIŞLAR
- ÂLİMİN HAYATI, ÂLEMİN HAYATIDIR
- CENNET VE CEHENNEMİN VARLIĞI KULLUK ŞUURUYLA ÇELİŞMEZ
- KÂİNATLA BİRLİKTE NAMAZ NASIL KILINIR?
- ŞİRK SAYILAN AKIMLAR (1)
- GİZLİ ŞİRK VE SEBEPLERİ
- TORUNUM GÜLCE BENİ ŞAŞIRTTI VE SEVİNDİRDİ
- ŞİRK VE ÇEŞİTLERİ
- TUHFE-İ RAMAZAN (RAMAZAN HEDİYESİ)-5
- HZ. MUSA’NIN (A.S) KUR’AN’DAKİ MEŞHUR DUASI
- KUR’AN’DA İRTİDAT EDENLER HAKKINDAKİ AÇIKLAMALAR
- TUHFE-İ RAMAZAN (RAMAZAN HEDİYESİ)-4
- İRTİDAT VE RİDDE HAREKETLERİ
- TUHFE-İ RAMAZAN (RAMAZAN HEDİYESİ)-3
- TUHFE-İ RAMAZAN (RAMAZAN HEDİYESİ)-2
- TUHFE-İ RAMAZAN (RAMAZAN HEDİYESİ)-1
- TUĞYAN VE TAĞUT
- FITIR SADAKASI
- 92 MADDE İLE EHL-İ SÜNNET AKÎDESİ
- ZEKÂT HAKKINDA ON ÜÇ SORUYA CEVAP
- ŞEYHÜLİSLAM M.SABRİ EFENDİ’NİN BİR TENKİDİNE BİR TAVZİH
- EN DOĞRU YOL

İnkâr edenler, Allah'ın yolundan ve -yerli, taşralı- bütün insanlara eşit (kıble veya mâbed) kıldığımız Mescid-i Harâm'dan (insanları) alıkoymaya kalkanlar (şunu bilmeliler ki) kim orada (böyle) zulüm ile haktan sapmak isterse ona acı azaptan tattırırız.
Hac,25
GÜNÜN HADİSİ
Allahu Teala, kulunu helal (kazanç) talebinde yorgun görmeyi sever.
250 Hadis, s.197
SON YORUMLAR
- Nasıl İsrail'e karşı çıkıyorsak İran'a da aynı şekilde karşı çık...
- Bu ders Ahmet Akgündüz Hocanın Muhakemat dersinin Salih Okur bey tarafından ...
- Allah razı bu ders toplamımı? Yoksa videonun alt yazısını ama güzel istif...
- Rabbim rahmet eylesin ve bizide seydamız ile beraber peygamberimize üstadım...
- Mustafa Hoca Şia\'ya yönelik değerlendirmesinde genellemeci davranmıştır...
- Allah ebeden razı olsun Can babamızdan, yazıldığı üzere hakikaten öyle b...
- Allah rahmet eylesin. Mekanı Cennet, makamı saadet olsun. âmin....
- Salih Ekinci hocaefendiye şükran borçluyuz. Yazılarının devamını bekliyo...
- İlahiyatçı hocaların bir kısmı medrese eğitimine merdiven altı eğitim d...
- Allah razı olsun. Güzel bir yazı. Tebrike der, devamını dileriz....
TARİHTE BU HAFTA
*Misâk-ı Milli'nin Kabûlü(28 Ocak)
*İlk Türkçe Ezan Okutturuldu(29 Ocak)
*Yavuz Selim'in Kahire'yi Fethi(30 Ocak)
*İbrahim Müteferrika Osmanlı'da İlk Matbaayı Kurdu(31 Ocak)
*482 Senedir Camii Olan AYASOFYA Müzeye Çevrildi(1 Şubat)
ANKET
Sitemizle nasıl tanıştınız?
Yükleniyor...