Vekîl kelimesinin sözlük anlamı: İşin havale edildiği kimse, iş konusunda güvenilen.

Vekîl isminin terim anlamı: Yaratıkların işlerinin görülmesinde güvenilip dayanılan, Her şeyi tedbir ile idare eden, işleri görmek kendisine ağır gelmeyen.

Allah'ı vekil tayin eden, dünyaca işlerinin gereğini yapıp sonucunu Allah'a bırakır.

Allah, tabiat kanunları ve sosyal kurallar koymuş ayrıca bizleri dini emir ve yasaklarına uymakla sorumlu kılmıştır. Kul, işlerini sayılan kurallara aykırı olmayacak şekilde yapıp sonucunu Allah'a bırakmalıdır.

Herhangi bir işimiz için bir insanı vekil tayin ettiğimizde, doğal olarak, ona bir ücret öderiz. Allah'ı vekil tayin ettiğimizde ise Allah bizi mükâfatlandırır.

İçinde Vekîl ismi geçen üç ayet ve kısa açıklamaları şöyledir:

"Sen, o ölümsüz ve daima diri olana (Allah'a) tevekkül et. ..."(1)

Bu ayette Allah, Hz. Muhammed (s.a.v.)'e kendisini vekil kılmasını yani ona güvenmesini emretmiştir. Bu emir, genel anlamda bütün mü'minler için geçerlidir.

Bütün işlerimizi Allah'ın emrettiği gibi yapmalı ve ona dayanmalıyız.

"… (Onları) koruyucu olarak Rabbin yeter."(2)

Diyanet Tefsiri bu bölümü şöyle açıklar: 'Âyetin son cümlesi Hz. Peygamber'e müşriklerin baskıcı tutumları karşısında tebliğ görevini yılgınlık göstermeden, Allah'a güvenerek sürdürmesini telkin etmekte, ona cesaret vermektedir. Kuşkusuz bu ifade, aynı zamanda Peygamber'in yolunu izleyen diğer müminlerin hak davalarını yaşatıp geliştirmelerinde de bir güven ve moral kaynağı taşır.'(3)

"Onlar öyle kimselerdir ki, halk kendilerine, "İnsanlar size karşı ordu toplamışlar, onlardan korkun" dediklerinde, bu söz onların imanını artırdı ve "Allah bize yeter, O ne güzel vekildir!" dediler."(4)

Mü'minler savaş için gerekli hazırlıkları yaptıktan sonra, müşrikler tarafından kendilerine ulaştırılan tehditlere karşı, "Allah bize yeter, O ne güzel vekildir!" dediler. Müşrikler, mü'minlerin savaşa hazırlıklı olduklarını anlayınca korkup saldırıdan vazgeçmişlerdir.

El-Vekîl isminden çıkarmamız gereken ders:

Allah, kulları için vekildir; ancak kendisinin hiçbir zaman vekile ihtiyacı yoktur. Allah'a tevekkül edenler, sonuç itibarıyla kârlı çıkarlar. Allah, işlerini onun istediği gibi yapıp kendisine sığınanlara yardımcı olur, işlerini kolaylaştırır. O halde daima Allah'a güvenip ona dayanmalıyız.

Dipnotlar

1-Furkan-58

2-İsra-65

3-DİB Kur'an Yolu Tefsiri Cilt: 3 Sayfa: 501

4-Al-i İmran-173