Belagat ilminin inceliklerinden biri de bir manayı ifade eden beyanın o manaya uygun bir kıyafete bürünmesidir.

Kur'an'dan konuyla ilgili bazı misalleri şöyle verebiliriz:

-Ahzab Suresi:41

يا أيها الذين آمنوا اذكروا الله ذكرا كثيرا (41)

"Ey iman edenler! Allah'ı çokça zikredin".

Bu ayette Allah'ın çok zikredilmesi emredilmektedir. Ayetin beyanı, manasına uygun bir vizyon göstermektedir. Şöyle ki: Allah'ın çokça zikredilmesi beyan edilen sayfa, "Allah" lafza-i celalin en çok zikredilen Kur'an sayfasıdır. Bu sayfada 16 defa zikredilen "Allah" ism-i celili, bu ayette 16. tekrarını yapmıştır. Bunun anlamı şudur: çokça zikredilmesi emredilen lafza-i celal, bizzat Allah tarafından ilgili sayfada en çok zikredilmek suretiyle beyan üslubu, mananın kıyafetini giymiştir.

Nisa Suresi:164

وَرُسُلًا قَدْ قَصَصْنَاهُمْ عَلَيْكَ مِنْ قَبْلُ وَرُسُلًا لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَيْكَ وَكَلَّمَ اللَّهُ مُوسَى تَكْلِيمًا ( (164

"Bir kısım peygamberleri sana daha önce anlattık, bir kısmını ise sana anlatmadık. Ve Allah Musa ile gerçekten konuştu."

Bu ilahi beyanın tam açıklaması şöyledir: "Resulüm! (Senden önce gönderdiğimiz) peygamberlerden bazılarını daha önce Kur'an'da sana anlattık. Bir kısmını da daha anlatmadık"(el-Bikai, ilgili yer). Bu ilahi beyan muvacehesinde görülmesi gereken hakikat şudur: Kur'an'da bu ayete kadar bazı peygamberlerin isimlerinin zikredilmesi, bir kısmının da bu ayetten sonra zikredilmesi gerekir.

Dikkate değer bir inceliktir ki, bu ayetten önceki ayette, Kur'an'da geçen peygamberlerin yarısının adı zikredilmiştir(Hz. Nuh, İbrahim, İsmail, İshak, Yakub, Esbat, İsa, Eyyub, Yunus, Harun, Süleyman, Davud). Kur'an'da daha önce de zikredilmelerine rağmen, bu ayette peş peşe zikredilmelerinin önemli bir hikmeti, "daha önce anlatıldığı" ifade edilen bazı peygamberlerin isimlerini toplu halde zikredilmekle zihinlere kolayca nakşedilmesidir. Hz. Musa ise, 164. ayette "Kelimullah" imtiyazına binaen özel olarak zikredilmiştir.

-Bu ayetten önce ismi zikredilmeyen peygamberlerden biri Hz. Hz. Yusuf'tur. İlk defa Enam:64'tte zikredilmiştir. Biri de Hz. Şuayb'dır. İlk defa Araf:88'de yer almıştır. Görüldüğü gibi, Nisa:164'te kadar bazı peygamberlerin ismi zikredilmemiş olmakla, ilgili ayetin verdiği habere uygun bir vizyon gösterilmiştir.

-Burada dikkate değer bir nokta da şudur ki, Kur'an'da nüzul sırası değil, Mushaf'taki mevcut tertip düzeni esas alınmıştır. Nitekim Hz. Yusuf ismi, Mekke'de inen üç surede(Enam, Yusuf, Mümin) 27 defa zikredildiği, Hz. Şuayb'ın ismi de Mekke'de inen üç surede (Araf, Hud, Şuara) 4 defa geçtiği halde, Medine'de inen fakat tertip bakımından bu altı sureden daha önce olan Nisa suresinde geçmediği için, söz konusu ayete kadar zikredilmeyenler arasında yer almıştır.

-Mümin Suresi:78

ولقد أرسلنا رسلا من قبلك منهم من قصصنا عليك ومنهم من لم نقصص عليك

"(Resulüm!) Şüphesiz Biz senden önce de bazı peygamberler göndermiştik. Onlardan bazılarını sana anlattık, bazılarını da anlatmadık…".

Bu ayetin ilk anlaşılan manası, Kur'an-ı Kerimde Hz. Peygamber(s.a.v)'e bütün peygamberlerin anlatılmamasıdır. Nitekim İslam Literatüründe kabul edilen binlerce peygamberden Kur'an'da yalnız 25 veya 28 peygamberin ismine yer verilmiştir.

Ancak, ikinci derecede anlaşılan ayetin tali derecedeki bir manası da şudur: "Senden önce gönderdiğimiz peygamberlerden bazılarını daha önce Kur'an'da zikretmiş, bir kısmını da daha zikretmemişiz". Bu ilahi beyan muvacehesinde görülmesi gereken hakikat şudur: Kur'an'da bu ayete kadar bazı peygamberlerin isimlerinin zikredilmesi, bir kısmının da bu ayetten sonra zikredilmeleri gerekir. Hz. Yusuf, Hz. Şuayb'in ilk defa bu ayetten sonra zikredilmeleri, bu belagat inceliğinin ince bir ayarıdır.

-Rahman:60

هَلْ جَزَاءُ الْإِحْسَانِ إِلَّا الْإِحْسَانُ (60)

Meali: "İhsanın karşılığı ihsandan başka bir şey midir?"

Ayette geçen "إِحْسَان"(ihsan) kelimesinin ebced değeri: 120 olup 10x12'dir.

Kur'an'da "ihsan" kelimesi, ebced değerine uygun olarak 12 defa zikredilmiştir. İlk defa zikredildiği Bakara:83. Ayetten, 12. Defa zikredildiği Rahman:60. ayete kadar, tam(4961-89=) 4872 ayete yer verilmiştir ki, bu sayı: 406x12'dir.

Ayette "karşılık" olarak meal verilen kelime ise " جَزَاءُ"(ceza)dır. Bunun da ebced değeri:12'dir. Kur'an'da 12 defa zikredilen "ihsan" kelimesinin 12. Tekrarı bu ayette yapılmıştır. Bu tevafuk, her ihsanın/iyiliğin karşılığı mutlaka ihsan/iyilik olduğuna dair ayetin mefhumunu gözle görünür hale getirmiştir. Kur'an'ın gaybi haberini sayısal tevafukla, şühudi bir konuma taşımıştır.

Yasin:38

والشمس تجري لمستقر لها

Meali: "Güneş de kendisine mahsus bir karargâhta akar gider"

Kur'an'da bu ayete kadar 3 tane "yecri", 35 tane "tecri" kelimesi kullanılmıştır. Böylece müzekker ve müennes sıygasıyla kullanılan bu kelimenin 38. tekrarı, Yasin suresinin 38. ayetinde yapılmıştır.

Bu iki kelimenin ebced değerinin toplamı(تجري :613+ يجري :223): 836=22x38'dir. Bu tevafuklar, Kur'an'da Allah'ın sonsuz ilminin tezahürlerini ve nakışlarını göstermektedir.