NAZM-I MEBANİ İLE NAZM-I MAANİ ARASINDA TEVAFUK
Belagat ilminin inceliklerinden biri de bir manayı ifade eden beyanın o manaya uygun bir kıyafete bürünmesidir. Kur’an’dan konuyla ilgili bazı misalleri şöyle verebiliriz:
Belagat ilminin inceliklerinden biri de bir manayı ifade eden beyanın o manaya uygun bir kıyafete bürünmesidir.
Kur'an'dan konuyla ilgili bazı misalleri şöyle verebiliriz:
-Ahzab Suresi:41
يا أيها الذين آمنوا اذكروا الله ذكرا كثيرا (41)
"Ey iman edenler! Allah'ı çokça zikredin".
Bu ayette Allah'ın çok zikredilmesi emredilmektedir. Ayetin beyanı, manasına uygun bir vizyon göstermektedir. Şöyle ki: Allah'ın çokça zikredilmesi beyan edilen sayfa, "Allah" lafza-i celalin en çok zikredilen Kur'an sayfasıdır. Bu sayfada 16 defa zikredilen "Allah" ism-i celili, bu ayette 16. tekrarını yapmıştır. Bunun anlamı şudur: çokça zikredilmesi emredilen lafza-i celal, bizzat Allah tarafından ilgili sayfada en çok zikredilmek suretiyle beyan üslubu, mananın kıyafetini giymiştir.
Nisa Suresi:164
وَرُسُلًا قَدْ قَصَصْنَاهُمْ عَلَيْكَ مِنْ قَبْلُ وَرُسُلًا لَمْ نَقْصُصْهُمْ عَلَيْكَ وَكَلَّمَ اللَّهُ مُوسَى تَكْلِيمًا ( (164
"Bir kısım peygamberleri sana daha önce anlattık, bir kısmını ise sana anlatmadık. Ve Allah Musa ile gerçekten konuştu."
Bu ilahi beyanın tam açıklaması şöyledir: "Resulüm! (Senden önce gönderdiğimiz) peygamberlerden bazılarını daha önce Kur'an'da sana anlattık. Bir kısmını da daha anlatmadık"(el-Bikai, ilgili yer). Bu ilahi beyan muvacehesinde görülmesi gereken hakikat şudur: Kur'an'da bu ayete kadar bazı peygamberlerin isimlerinin zikredilmesi, bir kısmının da bu ayetten sonra zikredilmesi gerekir.
Dikkate değer bir inceliktir ki, bu ayetten önceki ayette, Kur'an'da geçen peygamberlerin yarısının adı zikredilmiştir(Hz. Nuh, İbrahim, İsmail, İshak, Yakub, Esbat, İsa, Eyyub, Yunus, Harun, Süleyman, Davud). Kur'an'da daha önce de zikredilmelerine rağmen, bu ayette peş peşe zikredilmelerinin önemli bir hikmeti, "daha önce anlatıldığı" ifade edilen bazı peygamberlerin isimlerini toplu halde zikredilmekle zihinlere kolayca nakşedilmesidir. Hz. Musa ise, 164. ayette "Kelimullah" imtiyazına binaen özel olarak zikredilmiştir.
-Bu ayetten önce ismi zikredilmeyen peygamberlerden biri Hz. Hz. Yusuf'tur. İlk defa Enam:64'tte zikredilmiştir. Biri de Hz. Şuayb'dır. İlk defa Araf:88'de yer almıştır. Görüldüğü gibi, Nisa:164'te kadar bazı peygamberlerin ismi zikredilmemiş olmakla, ilgili ayetin verdiği habere uygun bir vizyon gösterilmiştir.
-Burada dikkate değer bir nokta da şudur ki, Kur'an'da nüzul sırası değil, Mushaf'taki mevcut tertip düzeni esas alınmıştır. Nitekim Hz. Yusuf ismi, Mekke'de inen üç surede(Enam, Yusuf, Mümin) 27 defa zikredildiği, Hz. Şuayb'ın ismi de Mekke'de inen üç surede (Araf, Hud, Şuara) 4 defa geçtiği halde, Medine'de inen fakat tertip bakımından bu altı sureden daha önce olan Nisa suresinde geçmediği için, söz konusu ayete kadar zikredilmeyenler arasında yer almıştır.
-Mümin Suresi:78
ولقد أرسلنا رسلا من قبلك منهم من قصصنا عليك ومنهم من لم نقصص عليك
"(Resulüm!) Şüphesiz Biz senden önce de bazı peygamberler göndermiştik. Onlardan bazılarını sana anlattık, bazılarını da anlatmadık…".
Bu ayetin ilk anlaşılan manası, Kur'an-ı Kerimde Hz. Peygamber(s.a.v)'e bütün peygamberlerin anlatılmamasıdır. Nitekim İslam Literatüründe kabul edilen binlerce peygamberden Kur'an'da yalnız 25 veya 28 peygamberin ismine yer verilmiştir.
Ancak, ikinci derecede anlaşılan ayetin tali derecedeki bir manası da şudur: "Senden önce gönderdiğimiz peygamberlerden bazılarını daha önce Kur'an'da zikretmiş, bir kısmını da daha zikretmemişiz". Bu ilahi beyan muvacehesinde görülmesi gereken hakikat şudur: Kur'an'da bu ayete kadar bazı peygamberlerin isimlerinin zikredilmesi, bir kısmının da bu ayetten sonra zikredilmeleri gerekir. Hz. Yusuf, Hz. Şuayb'in ilk defa bu ayetten sonra zikredilmeleri, bu belagat inceliğinin ince bir ayarıdır.
-Rahman:60
هَلْ جَزَاءُ الْإِحْسَانِ إِلَّا الْإِحْسَانُ (60)
Meali: "İhsanın karşılığı ihsandan başka bir şey midir?"
Ayette geçen "إِحْسَان"(ihsan) kelimesinin ebced değeri: 120 olup 10x12'dir.
Kur'an'da "ihsan" kelimesi, ebced değerine uygun olarak 12 defa zikredilmiştir. İlk defa zikredildiği Bakara:83. Ayetten, 12. Defa zikredildiği Rahman:60. ayete kadar, tam(4961-89=) 4872 ayete yer verilmiştir ki, bu sayı: 406x12'dir.
Ayette "karşılık" olarak meal verilen kelime ise " جَزَاءُ"(ceza)dır. Bunun da ebced değeri:12'dir. Kur'an'da 12 defa zikredilen "ihsan" kelimesinin 12. Tekrarı bu ayette yapılmıştır. Bu tevafuk, her ihsanın/iyiliğin karşılığı mutlaka ihsan/iyilik olduğuna dair ayetin mefhumunu gözle görünür hale getirmiştir. Kur'an'ın gaybi haberini sayısal tevafukla, şühudi bir konuma taşımıştır.
Yasin:38
والشمس تجري لمستقر لها
Meali: "Güneş de kendisine mahsus bir karargâhta akar gider"
Kur'an'da bu ayete kadar 3 tane "yecri", 35 tane "tecri" kelimesi kullanılmıştır. Böylece müzekker ve müennes sıygasıyla kullanılan bu kelimenin 38. tekrarı, Yasin suresinin 38. ayetinde yapılmıştır.
Bu iki kelimenin ebced değerinin toplamı(تجري :613+ يجري :223): 836=22x38'dir. Bu tevafuklar, Kur'an'da Allah'ın sonsuz ilminin tezahürlerini ve nakışlarını göstermektedir.
Bu yazıya yorum yazın
Bu yazıya gelen yorumlar.
DİĞER YAZILAR
CENNET VE CEHENNEM SADECE MANEVİ DEĞİLDİR
Cennet ve Cehennem iki yurttur; birisi sevaba birisi azaba, birincisi muttakilere, ikincisi kâfirle
AKSA TUFANI’NIN İSTİKBALDEKİ AKİSLERİ
De ki: " Bize iki güzellikten birinin dışında başka bir şeyin gelmesini mi bekliyorsunuz? Oy
ALLAH RASULÜNÜN MANEVİ ŞAHSİYETİ-1
Fahr-ı Kâinat Efendimiz, (Aleyhissâlatü vesselâm) Kur’ân’ı Mekkelilere tebliğe başladı
NURDAN VECİZELER-7
“İnkılab-ı hakikat olmaz. Nev'-i mutavassıtın silsilesi devam etmez. Tahavvül-ü esnaf, ink
MODERNİST İSLAMCILARIN BAZI İDDİALARI
HADİS VE SÜNNET DELİL DEĞİLDİR, BİZE KUR’AN VEYA VAHİY LAZIMDIR Bu iddia aslında Peygam
YEDİNCİ NOKTA: NEDİR HAYATIN EN SAF LEZZETİ VE EN HALİS SAADETİ?
İmandır hayatın en safi lezzeti ve en halis saadeti… İmandır saadetin menşei, kayyum değer
ŞÜKRÜ ALTUĞ(1914 – 1984)
Isparta’nın Sav köyü bin kalemle Risale-i Nur eserlerini yazarak çoğaltan, Hz. Üstadın ifad
BÜYÜK ÇARŞI
İki bedestenin çevresinde meydana gelen ticaret merkezidir. Halk arasında Kapalı Çarşı olarak
KIZIL İCAZ YEDİNCİ BEYİT- 10. DERS(3)
Ders: Kızıl İcaz 10. Ders(7. ve 8 Beyitler)-devam- İzah: Ali Haydar Çetintürk Hocaefendi *
- BEŞİNCİ NOKTA: NEDİR HAYATIN HAKİKİ HUKUKU?
- NURDAN VECİZELER-6
- HAMAS ÜZERİNDEKİ AMALEK GÖLGESİ
- İSRA VE MİRAÇ MUCİZESİNİ İNKAR EDENLERE CEVAPLAR
- SAFVETÜ’T TEFASİR NOTLARI-25
- ŞEVKET AKIN(1923 -2021)
- HOCAZÂDE MUSLUHİDDİN
- ACBU’Z ZENEB HADİSİ
- DÖRDÜNCÜ NOKTA: NEDİR HAYATIN MAHİYETİ?
- NURDAN VECİZELER-5
- SAHABE DÖNEMİ İHTİLAFLARINDAN SÖZ ETMEK
- SAFVETÜ’T TEFASİR NOTLARI-24
- YENİ İSRAİLİYAT VE DİNİ GÜVENLİĞİMİZ
- NAMAZDA 17 SIRRI
- İNSANLARIN AYIBINI GİZLEMEK
- İMAM BUHARİ'YE ATILAN İFTİRALAR
- ŞAHABEDDİN ÜNLÜ (1945 -2021)
- HIZIR BEY
- CEHENNEM NEREDEDİR?
- KIZIL İCAZ YEDİNCİ BEYİT- 10. DERS(2)
- BU MAKAMDA BİR SUAL AKLA GELMEKTEDİR
- İSRAİL'İN KIYAMETİNİ TÜRKLER KOPARIR
- HAŞİR RİSALESİNİN ÇAĞRIŞTIRDIKLARI
- NURDAN VECİZELER-4
- HADİS İNKARCILARIN DERDİ: EBU HUREYRE (r.a)
- SAFVETÜ’T TEFASİR NOTLARI-23
- ÜRETİLEN ALGILARLA FİKİR SAHİBİ OLMAYA ÇALIŞMAK
- ŞAHABEDDİN GARGILI(1924 – 2017)
- MUSLİHUDDİN MUSTAFA (ŞEYH VEFÂ-Ö. 1491)
Ramazan ayı, insanlara yol gösterici, doğrunun ve doğruyu eğriden ayırmanın açık delilleri olarak Kur'an'ın indirildiği aydır. Öyle ise sizden ramazan ayını idrak edenler onda oruç tutsun.
Bakara, 185
GÜNÜN HADİSİ
"Kişi, dostunun dini üzeredir. Bu nedenle, kiminle dost olacağına dikkat etsin!"
Ebû Hureyre radıyallahu anh. Ebû Dâvud.
SON YORUMLAR
- Fıtrat, namaz, tevafuk, sırlar ve tüm bunların sahibi zişanı İlahi kusur...
- Selamünaleyküm İnternette mütalaalı risale i nur dersleri diye arama yapt...
- bu kıymetli yazıdan dolayı ahmed izz kardeşimize teşekkür ederiz çok mani...
- selamün aleyküm Ahmed kardeşimizi tebrik ediyor ve bu faideli tercümelerin...
- Yanında okuyan diğer öğrencileri; Molla Muhammed Kasori Molla Muhammed Era...
- Benim merhum babam Molla İbrahim Azizi de onun yanında icazeti tamamlamıştı...
- Teşekkürler. Sanırım Envar neşriyat idi.Tam hatırlayamıyorum.....
- Çok güzel bir çalışma Rabbım ilminizi arttırsın bu çalışmalarınızı...
- Merhaba, Ben Foliant yayınlarından uğur. Sizinle iletişim kurmak istiyoruz ...
- Selamünaleyküm bu değerli yazınızdan dolayı Ahmets kardeşimizi tebrik edi...
TARİHTE BU HAFTA
Uhud Harbi(23 Mart 624)***22 Mart 1683-Merzifon'lu Kara Mustafa paşanın idamı***23 Mart 1960- Üstad Bediüzzaman'ın vefatı *** *Edirne'nin İşgali(26 Mart 1913)***Ahmet Cevdet Paşanın Doğumu(27 Mart 1822)*** Huneyn savaşı(29 Mart 630)
ANKET
Sitemizle nasıl tanıştınız?
Yükleniyor...