NEHCÜL ENAM'IN MANZUM TERCÜMESİ-1

Takdim

Molla Halil Siirdi merhum(1753-1843) 19. Yüzyıl Osmanlı coğrafyasında yetişen büyük bir alimdir.  

Nehcü'l-enâm fi'l akâ'id ise, Molla Halil'in en tanınmış eseri olup, akaid ve ilmihal konularının ele alındığı Kürtçe manzum bir risâledir. Medrese eğitimine yeni başlayan öğrenciler için hazırlanan eserin, müellifi tarafından kitabın Arapça bir versiyonunun da yazıldığı kaydedilmektedir.(bkz.. Diyanet İslam Ansiklopedisi, Molla Halil Siirdi maddesi, haz. Ömer Pakiş, Cilt: 30)

Üstad Bediüzzaman, bir mektubunda, Nehcü'l Enam'dan bir alıntı yaparken, şöyle demektedir; "Bizde gayet meşhur ve sözü hüccet bir zât-ı muhakkik Kürdçe demiş ki.."(Mektubat, s: 53)

Bu değerli akaid risalesini Seyda Molla Şerif Arslan Hocaefendi manzum olarak dilimize kazandırmış ve neşredillmesi için bize tevdi etmiştir. Biz de inşallah bölünmler halinde neşredeceğiz. İstifadeye medar olması dileklerimizle. Cevaplar.org

Mütercimin Önsözü

İmam-ı Rabbani müceddidi elfi sani şeyh Ahmed-el Faruki-Es Serhendi radıyallahu anhu, Ehl-i Sünnet vel Cemaat itikadını çokça meth ediyor ve şöyle buyuruyor: "Herkesin kendi i'tikadını kitap ve sünnete göre düzeltmesi gerekir. Ve bu düzeltme işi kişinin kendi anlayışına göre değil, ancak ehl-i sünnet velcemaat âlimlerinin anlayışına göre olmalıdır. Zira bizim anlayışımız düşüktür ve i'tibarsızdır." Ve buyuruyor ki "ne kadar bid'at ehli vardır; kendilerin fasit inanç ve i'tikadlarını kitap ve sünnetten aldıklarını iddia ediyorlar. Lakin onların anlayışlarına asla i'tibar edilmez. Ancak ehl-i sünnet velcemaatin anlayış ve görüşlerine i'tibar edilir." 

Şeyh Ubeydullah Hace-i Ahrar (kuddise sirruhu) dan naklederek şöyle buyuruyor; "Ki eğer biri ehl-i sünnet velcemaat akidesi üzerinde istikametli olursa, eğer günahkâr olsa bile yine o mufarrah ve sevinçli olsun. Ama eğer o sıratı müstakimden yani ehl-i sünnet velcemaat i'tikadından bir zerre kadar muhalif olursa, eğer ibadeti çok olsa da, akıbeti korkunçtur."

Bu sözleri nakleden Pervarili üstad şeyh Muşerref (kuddise sirruhu) kendisi de şöyle buyuruyor; "Ne kadar ehl-i sünnet velcemaat akidesine ve ehl-i sünnet velcemaat âlimlerine meth edildiyse, bu meth Siirtli üstad Molla Halil'in yazdığı kürtçe Nehcul-enam kitabına ve kendisine de şamildir. Çünkü Nehcul-enam, ehl-i sünnet velcemaat i'tikadının aynısıdır. Bir zerre kadar muhalif ve ters değildir. Ayrıca Nehcul-enam'ın akîdeden ziyade olan sözleri, yaraların merhemidir. Özellikle emraz-ı kalp (kalp hastalıkları) ve a'zayı seb'anın (yedi a'za) vazifelerinin konuları…"

Bu Nehcul-enam'ı Kürtçeden Türkçeye tercüme eden M.Ş. Aslan, elhamdulillah mümkün olduğu kadar ne fazla ne eksik mealini değiştirmemişim. Bu amelim Allah için olmasını ve onunla istifade edilmesini Allah'tan dilerim Âmin. M. Şerif Arslan

NEHCÜ'L ENAM TERCÜMESİ

Dinle bu Nehcü'l En'am(1) tercümeyi ey nur-i can

İtikad-ı Ehl-i Sünnet Ve'l Cemaat der beyan

(FARZ-I AYNLER KONUSU)

Farz-ı aynlar iman, İslam, hem üçdür hem salat

Mal olup, mani de yoksa farz olur hacc u zekat

Bunların her birinin vardır rüknü hem şartları

Onların her biri bilmen farz olur, kalma geri.

Cümle din ahkamların, bey u nikah gibileri,

Hangine muhtaç olur isen, hemen bil onları.(3)

Bil ki iman kalb ile tasdik ve inanmak demek,

İslam ise zahiri ile(4) itaat eylemek.

İkisinden biri lakin diğerisiz olamaz.

Müslümanlık ey azizim ikisiz hiç olmaz.

Sen inanırsan şehadet kelimesinin manasını,

Hem de söylersen eğer kadir (5)isen lafzını,(6)

Hariç olursan bila şekkin(7) küfürden leki (8)sen

İman, İslam aslını elde edersin ey hasen.(9)

İman, İslam'ın kemale ermesi için gerekir,

Onunla(10) birlikte ameller , ihlas ile ey bedir.(11)

O şehadet kelimenin manası, bunlara ver kulak

Zat-ı Rabbü'l Alemin'den başka yok Mabud bilhak(12)

-Devam edecek-

Dipnotlar

1- Nehcü'l En'am; mahlûkat yolu

2- Der Beyan; beyan etmektedir.

3- Mesela bir kişi evlenmek istiyorsa önce nikah-evlilik konularını bilmek gerekir ki günaha girmesinler. Ve biri de bey:alım satım, ticaretle meşgul olmak isterse önce bey'in ahkâmlarını bilmek gerekir ki haram muamele işleyip te günaha girmesin.

4- zahiri ile; dışıyla yani diliyle

5- Kadir; zahiri ile

6- Lafzını; lafızlarını

7- bila şekkin; şüphesiz

8- leki; yalnız

9-Hasen; güzel olan

10-Onunla; kelime-i şehadeti dille söyleyip manasına inanmakla

11-Bedir: dolunay gibi ışık saçan.

12- Mabud bilhak: hakkıyla ibadet edilen zat. Bu mısra, şehadetin birinci kelimesinin manasının başlangıcıdır.