TOTALİTERİZMİN SEFALETİ-MESUT KARAŞAHAN-BEYAN YAYINLARI-İSTANBUL 1998

Antik Çağ’ın filozofları arasında totaliter siyasal felsefesini daha açık ve kolay biçimde takip edebildiğimiz Eflatun’un yanı sıra Aristoteles ve Herakleitus gibi düşünürler de suçlanmaktan kurtulamamışlardır.

Nurgül Dere

nurguldere@gmail.com

2014-06-09 03:33:37

Totaliter propaganda insanları hem aptallaştırmayı hedefler, hem de bu aptallaşmaya dayanır, gücünü ondan alır. S. 19

Antik Çağ'ın filozofları arasında totaliter siyasal felsefesini daha açık ve kolay biçimde takip edebildiğimiz Eflatun'un yanı sıra Aristoteles ve Herakleitus gibi düşünürler de suçlanmaktan kurtulamamışlardır. S. 27

Eflatun, felsefe tarihinin etkisi en yaygın filozofu kabul edilir. Gerek Hıristiyanlık gerekse İslâm felsefesi ondan etkiler taşır. S. 29

Makyavelli'nin siyaset felsefesinde iyi ve kötü kavramlarının kazandığı veya işaret ettiği anlam ve çağrışımlar, Eflatun'un benzer görüşlerinin yaklaşık iki bin yıl sonra tekrarı gibidir.
Siyasetin hedefi iktidarı ele geçirmek olarak tespit edilince, "iyilik"le kastedilen şey "etkinlik" olmaktadır. S. 34

Hegel'i şahsen tanımak fırsatını bulan felsefeci Schopenhauer'a göre o, en ipe sapa gelmez, akıl sır ermez sözleri yan yana dizerek felsefe diye pazarlama yüzsüzlüğünü göstermekten çekinmemiş, dar kafalı, okuma-yazması dahi olmayan bir şarlatandır. S. 39

Totaliter devlet ve totaliterizm kavramlarının ilk defa ne zaman ortaya çıktığı kesin olarak tespit edilememişse de İtalyan Faşistleri tarafından siyasal literatüre kazandırıldığı muhakkaktır. S. 41

Totaliter rejimler, yasal ve sivil bütün örgütlenmelerin sıkı bir devlet denetiminde olduğu, demokratik kurumların ve anayasal hak ve özgürlüklerin ortadan kaldırıldığı, hayatın her alanında bireyin denetim altında tutulduğu, bir parlamento ve plebisit sistemi var görünse bile bunların merkezî iktidar üzerinde denetleyici fonksiyonu icra edemediği siyasal ve toplumsal düzenlerdir. S. 42

…Bir bakıma insanoğlunun 20. Yüzyılda bir "Süper-Firavunlar Çağı"nı yaşadığı söylenebilir. S. 43

Tek halk, tek devlet, tek lider. Totaliterizmin öngördüğü siyasal sistemin yapılanması, birey ve toplumla olan ilişkileri, haklar ve özgürlükler… Hep bu ilke doğrultusunda düzenlenip tayin edilir. S. 49

Totaliter bir siyasal ve toplumsal sistem, kelimenin tam anlamıyla bir "dikensiz gül bahçesi"ni esas alır. Dikensiz gül bahçesinde muhalefete ve aykırı seslere/düşüncelere yer yoktur. Yüce Lider ne derse o olur. S. 49

Totaliterlere göre iktidar aygıtı için en doğru örgütlenme biçimi hiyerarşi ve şef ilkeleri çerçevesinde, aşağıdan yukarıya değil yukarıdan aşağıya doğru olanıydı. S. 53-54

Naziler ve Faşistlerde gördüğümüz liberal demokrasi eleştirisi, farklı ideolojik gerekçelerle de olsa Sovyet totaliterizminin meşrulaştırılmasında da sık sık başvurulan bir retorik olmuştur. S. 62

…Hegel'e göre "kamuoyunu hor görmeyi öğrenememiş olanlar hiçbir zaman büyük işler başaramazlar." S. 68

Lider kültüne bir başka çarpıcı örnek Stalin'in tanrılaştırılması hadisesidir. İdeolojiden ziyade teolojiye benzeyen Sovyet komünist düşüncesinde Stalin; Marks'ın Tanrı, Lenin'in İsa olduğu Teslis anlayışının adeta üçüncü kişisidir. S. 74

Bütün totaliter sistemlerde ortak bir fenomen olarak gözlenen lider kültü kitlesel mobilizasyonu sağlamak, kitleleri tek bir ortak amaç etrafında toplayıp harekete geçirebilmek gayesiyle oluşturulur. S. 78

Eleştiri ve açıksözlülük yerine dalkavukluk ve gerçekleri gizlemenin söz konusu olduğu bir ülke yönetiminde meseleler katlanarak büyür, birikir ve nihayet sistemi tehdit eder hale gelir. S. 79

"Totalci" rejimlerin propoganda mekanizması da "total", yani topyekün olagelmiştir. Her türlü örgütlenme içinde bulunan bütün vatandaşlar, her bir kurum ve kuruluş, bir propaganda vasıtası olarak kullanılmak istenmiştir. S. 105

Nazilerin akla, düşünceye ve entelektüel etkinliğe yönelik düşmanlığı ve bunun sonuçları, totaliterizmin Faşist ve Stalinist versiyonlarında daha farklı tecelli etmemiştir.
Düşünceden ve düşünen insanlardan korkmak totaliterizmin en belirgin vasıflarındandır. S. 123

Devlet terörü ve rejim düşmanları, totaliter siyasal sistemlerin vazgeçilmez unsurlarındandır. Bir iktidar yöntemi olarak hem varlık nedeni, hem de varoluşunun doğal bir sonucudur. S. 137

Her ne pahasına olursa olsun tek tip insan elde etmeyi amaçlayan bir rejimin tasfiyeci bir niteliğe bürünmesi kaçınılmazdır. S. 140

…Milli Eğitim Bakanlığı'nın ders kitaplarından İslâm'ı, Kur'ân'ı, Hz. Peygamber'i (s.a.v.)… hatırlatan/çağrıştıran her ne varsa çıkarıp ayıklama girişimi de eklenince rejimin totaliter eğilimleri belki de en çok eğitim alanında kendini göstermiş oldu. S. 155

…Marcuse, Adorno ve Horkheimer'in çözümlemelerinde dile getirildiği gibi, totaliterizm, Faşist veya Stalinist terör rejimlerini de aşan, "ileri sanayi uygarlığı" denen gelişmenin kendi içinde barındırdığı daha genel ve yaygın bir fenomendir. S. 163

Modern totaliterizm, Batı'nın ürettiği ürünlere dünyanın geri kalan kısmının bağımlı hale getirilmesiyle somutlaştığı için, bu aynı zamanda "Üçüncü Dünyanın Batılılaştırılması" hadisesidir. S. 166

Batı'nın yasaklı yazarlar kervanının bir diğer önemli ismi de Roger Garaudy'dir. Uzun ve fırtınalı entelektüel geçmişinde Garaudy'nin özellikle 70'lerin sonunda Müslüman olduğunu ilan edişiyle birlikte Fransa'da karşılaştığı ambargo ve sansür, Batı'nın özgürlükçü demokrasileri arasında düşünceye baskı ve etkin denetim bakımından pek fark olmadığının bir göstergesidir. S. 178

Nationa Geographic ırkçılık probleminden anti-komünizme kadar her konuda siyasal manipülasyona alet olan bir coğrafya dergisidir. S. 183-184

Kaba totaliter rejimlerin iç ve dış politikasının vazgeçilmez unsurlarından olan düşman ihdası ve buna karşı seferberlik halinde mücadele çağrısı, Batılı demokrasiler ve özellikle ABD için de zulmü ve sömürüyü maskelemenin başlıca yollarından biri olmuştur. S. 188

…Dünya siyasal konjönktürünün değişip Sovyetler ve Varşova Paktı'nın dağılması üzerine "İslâm" gerek ABD'nin gerekse NATO'nun tehdit algılamasında derhal birinci sıraya oturtularak kitleleri korkutup sindirmeye yarayacak yeni bir "öcü" yaratma kampanyasının kurbanı yapılmıştır. S. 188

Her totaliter rejimin ihtiyaç duyduğu, ürettiği ve yaygınlaşmasını sağladığı insan tipinin, yani dalkabuk, sahtekâr, ispiyoncu ve her haliyle sefil kimselerin, Emevî ve Abbasiler iktidarında son derece münbit bir ortam bulmuş olduklarını da hatırlarsak, manzara tamamlanmış olur. S. 199

…İslâmî kisveye bürünen totaliterizm daha ziyade kendi içindeki mezhepsel farklılıkları hedef alırken, genellikle İslâm dışı inançlara karşı daha toleranslı davranmıştır. S. 201

Totaliterizmin toplum mühendisliği çabaları kendi halklarına pahalıya maloldu ve insanlık tarihinin insanlık dışı uygulamalarla anılan karanlık dönemleri arasında yerini aldı. S. 204

İran şahı Rıza Pehlevî'nin zulme boyun eğmeyen bir halk karşısında uğradığı mağlubiyet ve saltanatını yitirişi, totaliter rejimlerin bu kaçınılmaz ve ani çöküşünün yakın tarihteki son örneğidir. S. 206

…Unutmamak gerekir ki, kaba kuvvet ve fizikî şiddet totaliter rejimlerin vazgeçilmez yöntemi ve uzmanlık alanıdır. S. 206-207

Totaliterizmin modern veya post-modern versiyonlarına karşı kitlelerin üzerindeki ölü toprağını kaldıracak (…) bir özgürlük ruhu ve onun esinlendiği ısrarlı mücadele, çağdaş despotların beklenmedik sonunu hazırlayacaktır. S. 208

Nurgül Dere

https://twitter.com/CevaplarOrg

Bu yazıya yorum yazın

Bu yazıya gelen yorumlar.

DİĞER YAZILAR

O gün ne mal fayda verir, ne de evlat. Ancak Allah'a selim bir kalb ile gelenler (fayda görürler.)

Şuara, 88-89

GÜNÜN HADİSİ

Gece içinde öyle bir saat vardır ki, müslüman olan herhangi bir kimse, dünya ve ahiret hususlarında Allah'dan bir hayır isterken duasını ona denk düşürürse, Allah; muhakkak istediğini kendisine verir.

Müslim, Ravi[Cabir (r.a.)]

SON YORUMLAR

TARİHTE BU HAFTA

*Fatih Donanmayı Haliç'e İndirdi.(22 Nisan 1453) *T.B.M.M. Açıldı.(23 Nisan 1920) *Yavuz Sultan Selim Padişah Oldu.( 25 Nisan 1512) *Çernobil Nükleer Faciası.(26 Nisan 1986) *Sultan II.Abdülhamid Han Tahttan İndirildi.(27 Nisan 1909)

ANKET

Sitemizle nasıl tanıştınız?

Yükleniyor...