RİSALE OKUMALARI 4-METİN KARABAŞOĞLU-NESİL YAYINLARI-İSTANBUL-2008

Bediüzzaman’ın ‘azametli bahtsız bir kıt’anın, şanlı talihsiz bir devletin, değerli sahipsiz bir kavmin reçetesi’ olarak yazdığı iki eserden ikincisi olarak ‘reçetetü’l-avâm’ Münazarat, tıpkı ikizi R

Nurgül Dere

nurguldere@gmail.com

2011-02-08 04:23:30

Allah, O'nun için yola koyulanı yarı yolda bırakmaz. Bilakis yolunu büyütür, genişletir. Öyle ki, zahirî başarısızlıkların altında dahi umulmadık yollar açar, önceden hesap edilmeyen fütuhatlara zemin hazırlar… S. 15

Bediüzzaman'ın 'azametli bahtsız bir kıt'anın, şanlı talihsiz bir devletin, değerli sahipsiz bir kavmin reçetesi' olarak yazdığı iki eserden ikincisi olarak 'reçetetü'l-avâm' Münazarat, tıpkı ikizi 'reçetetü'l-ulema' Muhakemat gibi, Bediüzzaman'ın çok zor bir zamandaki çare arayışını yansıtıyor. Ve sayfalar boyunca, parlak bir dimağın ve 'himmeti milleti olan' büyük bir kalbin ızdırabı sürekli satırlara yansıyor. S. 20-21

Aslolan kalbi akılla, tecrübeyi hamiyetle; bu dördünü birbiriyle buluşturmaktır.
Bunun için ise, şevki şefkatle buluşturmak; 'muzaaf ihtiyaç iştiyaktır, muzaaf iştiyak aşktır' formülünü işletip olması gerekene aşk ile yapışmak galiba şarttır. S. 24

Eleştirmek, ama eleştirilmeye tahammül edememek, hakkaniyete uymamaktadır. S. 38

…Her söze, her eleştiriye de 'gıybet' yaftası vurulamaz. Bediüzzaman gibi bir hakikat kahramanı, 'duyduğumuz bir sözü mihenge vurup altın çıktıysa kalbde saklama, bakır çıktıysa çok gıybeti üstüne takarak iade etme' ölçüsünü verdiyse, demek ki bir fikrin tahlili, tahkiki ve eğer yanlış veya eksik ise tenkidi 'gıybet' diye karalanamaz. Bilakis, bir mü'minin şahsını hedef alan, şahsını karalayan sözlerden sakınılırken, bir mü'minden veya bir mü'minler topluluğundan sâdır olan yanlış söz veya fiil pekâlâ tahlil, tahkik –ve eğer yanlış yahut eksik ise– tenkid edilebilir; dahası, 'umumîleşmemesi' için, edilmelidir! S. 40

İyi yazar bildiği şeyler için dahi tekrar kitaba bakar, acemi yazar ise bilmediği şeyler için kitap karıştırır. Kötü yazara gelince; o hiç kitap karıştırmaz, okumadan yazar. S. 109

…Verilmiş olan aklı kullanmayıp âtıl bırakmak şer olduğu gibi, onu veriliş amacı dışında –bilakis, bu amacın aleyhine– kullanmak da şerdir. Keza, yüzünü kâinattan çevirip ondaki ilahî sanat cilvelerini tefekkür etmemek de şerdir; kâinata küfrî bir nazarla bakmak da… S. 131

Nice doğru vardır ki, içeriği doğru olmakla birlikte, yanlış cümlelerle söylenmiştir. Nice doğru söz vardır ki, yanlış yerde, yanlış zamanda, yanlış kişilere söylenmiştir.
Ve, nice kardeş kalbler, sırf bu yüzden; söylenmesi doğru olmayan doğrular yüzünden, yanlış yerde ve yanlış zamanda yanlış kişilere söylenen doğrular yüzünden birbirine karşı kırık ve kırgın haldedir. S. 164

Bir eleştiri geleneğinin yerleşmiş olmamasını, bu topraklarda yaşayan insanların başına gelmiş en büyük talihsizliklerden biri olarak görüyorum. S. 183

Bir söz ile dost olmak da mümkün, düşman olmak da. Eleştiri, alıştırıldığımız tekçi düşünce kalıbı içinde, kanımıza dokunuyor nedense. Farklı düşünce, içimizi titretiyor. S. 183

Arkadan konuşmak ayıp değil, ama mertlik problem üretiyor. 'Söylenmek'te beis yok, 'söylemek' kötü. S. 183

…Bediüzzaman 'ihlâs' ile 'korku' arasında bir ters orantı kurmaktadır. Ona göre, Allah'tan gayrısından korkmak ile ihlâs, bir kalbde beraber bulunmaz. Korku girerse ihlâs çıkar; ihlâs girerse korku defolur gider. S. 205

…Nasıl 'menfaat-ı maddiye' tasavvurları işin içine girdikçe ihlâs zedeleniyorsa, nasıl 'insanların teveccühü' gibi 'manevî menfaatler' hesabına ihlâsa halel geliyorsa, korku da ihlâsı aşındırmaktadır. S. 205

Dikkat edelim; asıl imtihanımızı bize göre küçük veya büyük, bize göre ileri veya geri gördüklerimize karşı vermiyoruz. Asıl, 'emsal'lerimizle imtihan olunuyoruz! S. 216

…Denizler birbirinin suyunu paylaşır ve birbiri sayesinde derinleşip zenginleşirken, başka sulara kapalı göller, hariçten gelen kuvvetli bir tazyik, bir hararet karşısında buharlaşıp sığlaşma riskine her zaman maruzdurlar. S. 251

Bu yazıya yorum yazın

Bu yazıya gelen yorumlar.

DİĞER YAZILAR

ŞEHBENDERZÂDE FİLİBELİ AHMED HİLMİ’NİN DİNÎ VE FELSEFÎ GÖRÜŞLERİ-ÖMER CERAN-SIR YAYINCILIK-BURSA-2013

Ahmed Hilmi, 1914 yılında vefat etmiştir. Vefat sebebi olarak bakır zehirlenmesi düşüncesi il

TOTALİTERİZMİN SEFALETİ-MESUT KARAŞAHAN-BEYAN YAYINLARI-İSTANBUL 1998

Antik Çağ’ın filozofları arasında totaliter siyasal felsefesini daha açık ve kolay biçimde

MASONLUK-CARO Y. ROGRIGUEZ-ÇEVİRİ: HACASAN YÜNCÜ-ETKİN KİTAPLAR-İSTANBUL 2012

Illuminuti’nin kurucusu Weishaupt’ın meşhur ‘Talimât’ından birkaç cümle sunuyorum: D�

OSMANLI TARİHİNDE MASKELER VE YÜZLER-MUSTAFA ARMAĞAN-TİMAŞ YAYINLARI-İSTANBUL–2008

Feminizm, modernliğin son büyük ideolojisi. Kolay kolay yıkılmaz, çünkü hiçbir zaman kurulm

ŞÂH-I GÜLİSTAN-HARUN ÇETİN- KAYIHAN YAYINLARI-İSTANBUL-2012

Ben bir bülbülüm ki, cismim insanın avucunu doldurmaz, kalbim ise dünyaya sığmaz. Yirmi dört

MÜSLÜMAN OLMAK-NURİ YILMAZ-MANA YAYINLARI-İSTANBUL-2008

"Cezan kadar yanarsın, sonra yine cennete girersin!" ...İşte hayata günahlar ve sevaplar penc

CEMAAT-İSMAİL ÇETİN-DİLARA YAYINLARI-ISPARTA-2005

...Cemaatleşmek devlet kurmak değildir. Çünkü devlet kurmak ibadet değildir. Yani devlet mekan

DÖRT RUKÜN-SEYYİD EBÜL HASAN ALİ NEDVÎ-TERCÜME YUSUF KARACA-NEHİR YAYINLARI-İSTANBUL–1992

…İnsan için öyle bir ibadet tarzı veya ibadet düzenine gerek vardı ki, bu ibadet tarzı onun

KANUN-İ ESASİ’DEN ASKERÎ MÜDAHALEYE II. MEŞRUTİYET-HAZIRLAYAN: YUSUF ÇAĞLAR- ZAMAN KİTAP-İSTANBUL-2008

İlk anayasamız, Kanun-i Esasi’nin hazırlık çalışmalarına II. Abdülhamid’in izniyle Ekim

JÖN TÜRKLER VE İTTİHAT TERAKKİ, SİNA AKŞİN, REMZİ KİTABEVİ, İSTANBUL–1987

Ermeni sorunundaki Alman tarafsızlığı dolayısıyla Almanya ile Osmanlı Hükümeti arasında ge

II. MEŞRUTİYET DÖNEMİNDE SİYASAL MUHALEFET-ABDULLAH İSLAMOĞLU-GÖKKUBBE-İSTANBUL-2004

Siyasal muhalefet kavramı, özellikle Meşrutiyet dönemlerinde siyasal yaşamımızı önemli öl�

Hiçbir günahkar, başkasının günah yükünü yüklenemez.

İsrâ, 15

GÜNÜN HADİSİ

Yapılan hayırdan (ma'ruf) hiçbir şeyi küçük bulup hakir görme, kardeşini güler yüzle karşılaman bile olsa (bunu ehemmiyetsiz görüp ihmal etme)

RİSALE OKUMALARI 4-METİN KARABAŞOĞLU-NESİL YAYINLARI-İSTANBUL-2008

Bu yazıya yorum yazın

Bu yazıya gelen yorumlar.

DİĞER YAZILAR

GÜNÜN HADİSİ

KATEGORİLER

SON YORUMLAR

TARİHTE BU HAFTA

ANKET

Sitemizle nasıl tanıştınız?

SİTE HARİTASI