"Bir talâk oldu mu dünyâda, semâlar titrer!" Hadis

Merhum üstad Mehmed Akif Bey, Tanzimat sonrası bozulmaya yüz tutan aile müessesimizin* acıklı halini Köse İmam adlı şiirinde “ilmi az, görgüsü çok, fıtratı yüksek” bir mahalle imamının dilinden şöyle anlatıyor;

“Bana sor memleketin hâlini ben söyleyeyim:

Bir imam çünkü bilir evleri... Hâ bir de, hekim.

Gel nikâh kıy, demesinler, diye ba'zen kaçarım..

Düğün olmaz mı, gelirler de bütün komşularım:

Yine kondun hoca! derler, onu bilmezler ki,

Daha memnûn olacaktım o düğünsüz belki.

Zerde karşımda durur kanlı yemek tavrıyle;

Öksüz ağlar sanırım çalgıyı duydum mu, hele!

Bu neden? Çünkü nikâhın sonu ergeç boşamak;

Yahud akşamki gelenler gibi hırgür yaşamak!

Düğün olsaydı ne a'lâ idi tek bir perde;

Ayrılık faslı da var sonra bunun, mahkemede;

Ne kadınlar; ne sefâlet doğuranlar, görürüz;

İşte binlerce çocuk, hem baba sağ, hem öksüz!

Üç sınıf halka içim parçalanır, hem ne kadar!

İhtiyarlar, karılar, bir de küçükler; bunlar

Merhamet görmeli, yüz görmeli insanlardan;

Yoksa insanlığı bilmem nasıl anlar insan?

Mehmed Akif

Safahat, Köse İmam adlı Şiir’den..

*Bediüzzaman hazretleri de aile yapımıza indirilen darbelere bir yerde şöyle işaret etmekte; “Bu sene inzivâda iken ve hayat-ı içtimaiyeden çekildiğim halde, bazı Nurcu kardeşlerimin ve hemşirelerimin hatırları için dünyaya baktım. Benimle görüşen ekserî dostlardan, kendi ailevî hayatlarından şekvâlar işittim. "Eyvah!" dedim. "İnsanın, hususan Müslümanın tahassungâhı ve bir nevi cenneti ve küçük bir dünyası aile hayatıdır. Bu da mı bozulmaya başlamış?" dedim. Sebebini aradım. Bildim ki, nasıl İslâmiyetin hayat-ı içtimaiyesine ve dolayısıyla din-i İslâma zarar vermek için, gençleri yoldan çıkarmak ve gençlik hevesâtıyla sefahete sevk etmek için bir iki komite çalışıyormuş. Aynen öyle de, biçare nisâ taifesinin gafil kısmını dahi yanlış yollara sevk etmek için bir iki komitenin tesirli bir surette perde altında çalıştığını hissettim. Ve bildim ki, bu millet-i İslâm’a bir dehşetli darbe, o cihetten geliyor.”(24. Lem’a’dan)